Aan het begin van de vorige eeuw vinden in Castricum en Bakkum grote veranderingen plaats. Duinenbosch wordt gebouwd, er wordt een nieuwe kerk ingewijd en de tram dendert door de Dorpsstraat. Wellicht was dit aanleiding voor de Katholieke Illustratie om er in 1910 een artikel over te schrijven onder de noemer ‘Een bezoek aan Castricum’.
EEN ECHT HOLLANDSCH DORP
Landbouw, veeteelt, zuivelbereiding en schelpvisscherij, alleen reeds om die vier hoofdbedrijven van zijn twee en half duizend inwoners mag het Noordhollandsche duindorp Castricum een echt Hollandsch dorp heeten. “Typisch Hollandsch”, zal ook wel de eerste indruk zijn, dien onze lezers krijgen bij het beschouwen der vlakke ruime straatgezichten, welke wij afbeelden op de zevende bladzij van dit nummer.
Echt Hollandsch is ook Castricum’s geschiedenis. Een niet onbelangrijk deel heeft het dorp gehad aan het wel en wee van Hollands verleden. Zoowel de oude Graventijd als de tachtigjarige oorlog en de Fransche tijd hebben het rustige plaatsje betrokken in de staatkundige beroeringen van ons vaderland. In 1358 had er een gevecht plaats tusschen de Hoekschen en Kabeljauwschen, in 1573 moest het dorp een plundering ondergaan van de Spanjaarden, in 1799 werd er een slag geleverd tusschen de Fransch-Bataafsche en Engelsch-Russische troepen.
In de hedendaagsche geschiedenis, en wel sinds 1909, dient Castricum rechtstreeks de sociale belangen van Provincie en Rijk door zijn groot en grootsch krankzinnigengesticht voor armlastige patiënten, “Duinenbosch”. Eene onzer afbeeldingen geeft een blik op het hoofd- en administratiegebouw, terwijl links door de boomen de palviljoens zichtbaar zijn. De roeping dezer helaas al te noodige provinciale stichting is een succursaal te zijn der Rijksinrichtingen van Medemblik en Grave, in het bijzonder voor niet gevaarlijke lijders en wel voornamelijk niet-katholieke, wijl Roomsche patiënten bij voorkeur verpleegd blijven worden te Coudewater, Venray, Zutphen of ook wel te Meerenberg, in de huizen, waar Noord-Holland contracten mee heeft.
De eerste bevolking van “Duinenbosch” bestond uit de 127 vrouwelijke krankzinnigen, die tijdelijk verpleging vonden aan den Zwanenburgwal te Amsterdam. Er is in het geheel plaats voor 722 patiënten, welke plaats op dit oogenblik ongeveer voor de helft is bezet. Vóór Januari 1911 komen er van Rijkswege nog een driehonderdtal lijders bij, hoofdzakelijk uit Medemblik.
Bijzondere vermelding verdient nog, dat in de commissie van beheer ook zitting heeft een bekende figuur uit het katholieke leven der hoofdstad, het lid der Provinciale Staten, Mr. Ed. v.d. Bogaert.
Wat het Roomsche leven van Castricum betreft, een bewijs van deszelfs grooten bloei was de aanleiding van ons bezoek aan het interessante dorp, namelijk de eerstesteenlegging van een nieuw Godsgebouw. Een wèl heuglijk feit, waarmee de redactie der Illustratie Castricum’s volijverigen Herder, den zeereerw. heer Th. J.C. Engering, en zijne milden parochianen hartelijk gelukwenscht.
Bijschriften van de vijf platen:
- Een bezoek aan Castricum, Het nieuwe provinciale krankzinnigensgesticht “Duinenbosch”, directeur Dr. Jacobi, — Commissie van Beheer de Heeren: Boreel, Lid van Ged. Staten, Voorzitter; De Boer en Glinderman, Oud-Leden der IIe Kamer; Mr. E. v.d. Boogaert en Dr. Timmer, Leden der Prov. Staten – (Opname van onzen redacteur-photograaf)
- 200388 Een bezoek aan Castricum, Gezicht op het raadhuis, vooraan rechts. Schnabel S.C.
- 000202 Een bezoek aan Castricum, Gezicht in de kom van het dorp en op den stoomtramweg Haarlem – Alkmaar. (Het dorp heeft tevens een station aan de spoorlijn Amsterdam – Den Helder) Schnabel S.C.
- 201018 Een bezoek aan Castricum De breede Duinstraat naar het Krankzinnigensgesticht. (Opnamen van onzen redacteur-photograaf)
- Plechtige eerstesteenlegging der nieuwe Sint Pancratiuskerk (architect Jan Stuyt) te Castricum door den hoogeerw. heer A. Waare, deken van Beverwijk, verleden week donderdag (Opname van onzen redacteur-photograaf)
Uit: Katholieke Illustratie, 26-2-1910
aangeleverd door Rino Zonneveld
