Categorie: Categorie Bestuur

Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.

---

Jaarboek 37, pagina 111

---

Jaarverslag 2013

In 2013 ontvielen de werkgroep drie markante leden: voorzitter Frans Duffhues, Lien Steeman en Loek Zonneveld. Zij zijn van grote betekenis geweest voor Oud-Castricum.

Ook in het afgelopen jaar hebben de werkgroepleden zich ingezet voor het in herinnering houden van de historie van Castricum en Bakkum. Met medewerking van Oud-Castricum is met behulp van crowdfunding een film gerealiseerd over de Slag bij Castricum in 1799.
Een ander voorbeeld is de in december voltooide restauratie van het grafmonument van Dr. Jacobi op de begraafplaats van Duin en Bosch.
Het college van burgemeester en wethouders stemde in principe in met de uitbreiding van het gebouw van de werkgroep.

Enkele belangrijke gebeurtenissen volgen nu in chronologische volgorde:

• 7 januari: nieuwjaarsreceptie in De Duynkant;
• 9 april: kennismakingsbezoek van het bestuur aan de Historische Vereniging Oud-Heiloo;
• 3 juni: overlijden Hans van Deelen, medeoprichter van Oud-Castricum;
• 25 juli: overlijden voorzitter Frans Duffhues;
• 21 september: excursie naar Broek in Waterland;
• 6 oktober: première van de film ‘Soldaat onder het zand’ van Pauline van Vliet over de Slag bij Castricum in 1799;
• 9 oktober: overlijden van Lien Steeman;
• 13 oktober: rondleiding in huis Nijenburg in Heiloo;
• 17 tot en met 19 oktober: ‘Effe buurten’, nostalgische avonden in hotel Borst met medewerking van Oud-Castricum;
• 25 oktober: uitreiking van het 36e Jaarboek in Johanna’s Hof in Bakkum aan Ronald Snijders, voorzitter van de Vereniging Kennemer IJsbaan en Jan Boesenkool, vroegere eigenaar van Drukkerij Boesenkool. Tevens een presentatie van de inhoud van het jaarboek en vertoning van twee films van Hans Kinders over 80 jaar Kennemer IJsbaan en de Castricumse drukkers en kranten;
• 6 november: schriftelijke principetoestemming van burgemeester en wethouders om De Duynkant uit te breiden;
• 11 november: presentatie van het bordspel ‘Dorpsduel’, waaraan de werkgroep heeft meegewerkt;
• 14 november: donateursavond in Geesterhage met een lezing van de Castricumse bioloog Rolf Roos over historische kaarten van de duinen van Noord-Holland;
• 22 november: ingebruikgeving van de plaquette van Dokter Leenaers door de werkgroep aan de bewoners van het Dr. Leenaershuis aan de Mient;
• 12 december: overlijden van Loek Zonneveld;
• 13 december: overdracht van het gerestaureerde grafmonument van Dr. Jacobi door Oud-Castricum aan de directeur van het ziekenhuis Dijk en Duin.

De activiteiten van de werkgroep zijn ingedeeld in negen taakgroepen, waarvan hierna een verslag volgt.

Archeologie (Rino Zonneveld)
De taakgroep Archeologie van de werkgroep Oud Castricum bestond in 2013 uit vijf leden.
Rino Zonneveld maakt deel uit van de taakgroep Beleving van de Stichting Geopark Oer-IJ. In 2013 hebben er zeven bijeenkomsten van deze groep plaatsgevonden. In mei is een vrij zeldzaam 17e-eeuws Russisch reisicoon gevonden, dat mogelijk afkomstig is van de Engels-Russische invasie in 1799.

Werkgroep Oer-IJ

De Werkgroep Oer-IJ bestaat uit circa 14 leden uit de gehele regio Oer-IJ. Oud-Castricum is vertegenwoordigd in deze werkgroep en heeft belangrijke raakvlakken met deze organisatie.

Aan de gemeente is enkele malen advies uitgebracht bij op handen zijnde verstoringen van het bodemarchief.
In maart is er op de Zanderij tot driemaal toe uitgebreid detector onderzoek geweest. Hieruit zou de aanwezigheid van een beschoeide geul en lading van een schip kunnen blijken. Over de voorlopige bevindingen zijn in maart en april lezingen gegeven door Martin Meinster van het bedrijf Empec in samenwerking met Ron van Wezop van Oud-Castricum. In mei is er overleg geweest met de gemeente betreffende het uitvoeren van een waarderend onderzoek naar voorwerpen ter datering van de vermoede resten op de Zanderij. Er vond in juli overleg plaats met de gemeente Castricum betreffende archeologie en het beleid. De cultuur- en archeologieadviseurs van de gemeente hebben een rondleiding gehad langs interessante archeosites in de gemeente.

Nauwlettend zijn door Tom de Kleijn, Louis Oppenheimer, Ron van Wezop en Willem Visser de verrichtingen in het landschap gevolgd bij de waterberging Benes in Uitgeest. Op basis van detectorvondsten is in 2014 het onderzoek voortgezet. De vondsten zijn onder andere munten, een fibula en scherfmateriaal. Bij de aanleg van een beregeningsinstallatie is in de gebieden Bakkum-Noord en Egmond-Zuid door de werkgroep geassisteerd voor de archeologische aspecten. Er zijn op 140 cm diepte ploegsporen en streep-band aardewerk aangetroffen uit de late bronstijd –  vroege steentijd.

---

Jaarboek 37, pagina 112

---

Er is een bijdrage geleverd aan het in 2014 uit te geven fietsboekje ‘Fietsen door de Heerlykheden Castricum, Akersloot, Limmen en Bakkum’.
Ook is er meegewerkt aan en geadviseerd bij het tot stand komen van de film ‘Soldaat onder het Zand’ en de inrichting van de gelijknamige tentoonstelling in De Hoep. Rond die tijd werd er in de duinen een skelet van een Russische soldaat uit 1799 gevonden.

In september werd er in het Hof van Kijk-Uit een lezing archeologie verzorgd voor het Castricumse Ondernemers Verbond onder de titel ‘Oude meuk van vergeten voorouders’. Daarnaast is er deelgenomen aan de activiteiten behorende bij het bouwoffer en de eerste paal van ‘Het huis van Hilde’ en is meegewerkt aan de archeocontactdagen, die tevens in het teken staan van het te bouwen provinciaal Archeologisch Informatiecentrum te Castricum.
Meer dan 300 kg archeologisch materiaal werd gedetermineerd en naar het provinciaal depot gebracht. Er wordt in ons gebouw nog steeds gewerkt aan de conservering van archeologisch materiaal.

Archief (Peter Levi)
Elk jaar krijgt de werkgroep weer veel nieuw materiaal door schenkingen, zoals boeken, kaarten, foto’s en voorwerpen met betrekking tot Castricum en Bakkum. Dit materiaal wordt dan verwerkt en beschreven.
Er is een begin gemaakt met het registreren van de voorwerpen uit onze collectie. Deze zijn straks met foto te bekijken via de website, net als de foto’s.
Het boekenbestand wordt constant aangevuld met nieuw aangeschafte of geschonken exemplaren. Onze collectie is nu ook via de website toegankelijk.
Al jarenlang worden de artikelen uit het Nieuwsblad voor Castricum, die wij vanaf 1966 in ons bezit hebben, met uittreksels ontsloten in een database. Nog niet alles is ingevoerd, maar circa 6400 artikelen zijn nu via de website te bekijken.

Archiefonderzoek en jaarboek (Simon Zuurbier)
Door enkele leden van de werkgroep werd meerdere keren per week een bezoek gebracht aan de archieven. In de meeste gevallen betrof dit het Regionaal Archief te Alkmaar. Het werk bestond vooral uit het digitaal overnemen van de historische gegevens over Castricum. Met name werd gewerkt aan het overnemen van de schepenrollen uit de periode van voor 1811 en akten met transacties over onroerend goed en personen in Castricum van notarissen uit de regio in de periode 1860-1920. Ook werd gezocht naar gegevens voor de vaste rubriek ‘Castricum honderd jaar geleden’ in het jaarboek.

Voor het opzetten van de geschiedenis en stamboom van Castricumse families werden eveneens vele gegevens opgespoord. Aandacht werd besteed aan de families Schut, Limmen en Castricum. Verder werden gegevens uit verschillende bronnen gebruikt voor de reconstructie van Castricumse families voor 1811.
Op het Noord-Hollands Archief in Haarlem is vooral onderzoek in de kadastrale registers uitgevoerd naar enkele percelen in de Dorpsstraat.

Het 36e Jaarboek werd in oktober 2013 uitgebracht en bevatte weer vele uiteenlopende onderwerpen. Het openingsartikel betrof de geschiedenis van de Vereniging Kennemer IJsbaan naar aanleiding van de viering van het 80-jarig jubileum. Andere onderwerpen gaan onder meer over Castricumse kranten en drukkers, de gereformeerde kerk, de Maer- of Korendijk, de Carnavalsvereniging, de slagers, de veldwachters en politie, een inbraak met veel geweld, de huzaren van Castricum, de 9e aflevering van de Dorpsstraat en het 100-jarig bestaan van bouwbedrijf A.C. Borst. Helaas moest vanwege ruimtegebrek de geschiedenis en stamboom van de Castricumse familie Bos worden doorgeschoven naar het volgende jaarboek.

Beheer en onderhoud (Gerard Veldt)
In en rond De Duynkant zijn diverse reguliere onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Ten gevolge van de storm, die in het najaar over Nederland raasde, is een dikke boom op ons gebouw gevallen. De schade bedroeg 3.500 euro, die echter door de verzekering werd gedekt.

De bouwcommissie is verder gegaan met de bouwplannen voor de uitbreiding van De Duynkant. Omdat het gebouw in het bestemmingsplan Buitengebied valt, bleek een

---

Jaarboek 37, pagina 113

---

bouwvergunning moeilijk te realiseren. In eerste instantie was de gemeente namelijk niet bereid ons toestemming te verlenen in verband met de regels volgens het bestemmingsplan. Na veel overleg is uiteindelijk gebleken dat er tot 90 vierkante meter vergunningsvrij gebouwd mag worden. Toen dit bekend werd, is een Castricumse architect bereid gevonden onze wensen in kaart te brengen en daarna een schetsplan en een maquette te maken. Dit plan werd qua vierkante meters toch groter dan vergunningsvrij is toegestaan. De bouwcommissie hoopt in 2014 tot een definitief plan te komen en dat aan de leden voor te leggen.

Veel aandacht vraagt de klimaat- en vochtbeheersing binnen ons gebouw. Besloten is een ontvochtiger aan te schaffen, maar dit is nog niet de meest optimale oplossing. Vanwege de grote financiële consequenties die een verdere aanpak van deze problematiek met zich meebrengt, wordt gewacht op de verbouwing.

Cultuur en monumenten (Ernst Mooij)
Voor het plaatsen van monumenten informatieborden in de kernen Akersloot, Limmen en Castricum heeft de gemeente Castricum medewerking gevraagd van de Monumentenraad en de drie locale historische organisaties. Voor de kernen Bakkum en Castricum heeft Oud-Castricum de teksten en het beeldmateriaal voor tien borden aangeleverd. Op de borden zijn ook QR-codes aangebracht, waarmee met daarvoor toegeruste mobiele telefoons extra informatie opgevraagd kan worden. Wethouder Portegies onthulde de informatieborden op 4 juli tijdens het project ‘Speuren naar schatten’ op het bouwterrein van het Archeologisch Informatiecentrum achter het station.

Naar aanleiding van een in 2011 ingediend burgerinitiatief door de Stichting tot behoud van natuurlijke en cultuurhistorische waarden in de Alkmaardermeer omgeving heeft deze stichting op verzoek van de gemeente een inventarisatie en een gebiedsbeschrijving van de Van Oldenbarneveldweg en omgeving gemaakt. Daarbij was ook een lid van de werkgroep betrokken. De gebiedsbeschrijving werd op 8 april in de raadszaal aan belanghebbenden en belangstellenden gepresenteerd en op 19 september door de raad vastgesteld. Volgens het raadsbesluit geldt de gebiedsbeschrijving als een toetsingskader bij het beoordelen van omgevingsvergunningen en bij het opstellen van bestemmingsplannen.

In dit ‘Jaar van de Stolp’ is door de Boerderijen Stichting Noord-Holland en de Vrienden van de Stolp medewerking gevraagd voor het ‘updaten’ van de Boerderijen Beeldbank. Waar nodig zijn binnen de kernen Castricum en Bakkum nieuwe foto’s gemaakt en bouw- en verbouwmutaties geïnventariseerd. Daarna is het inventarisatie- en fotomateriaal aan bovengenoemde stichting doorgegeven. Het bestand van Castricumse en Bakkumse (ex)boerderijen bestaat uit 42 stolpen en twee niet-stolpen. Ten gevolge van bouwvalligheid zijn er twee stolpen gesloopt.

De plaquette met de beeltenis van dokter Leenaers is al lange tijd het eigendom van de werkgroep. Om te voorkomen dat deze door de huidige plannen voor (ver)nieuwbouw van Geesterhage in de vergetelheid zou raken, heeft Viva! Zorggroep op 22 november de plaquette weer aan Oud-Castricum overgedragen. Op dezelfde dag is de gedenkplaat in langdurige bruikleen gegeven aan Jan Niemeijer en Annemieke Slaats, de huidige bewoners van het Dr. Leenaershuis aan de Mient 82. Daarmee is de plaquette weer teruggekeerd op zijn oorspronkelijke locatie.

Op vrijdag 13 december zijn de op initiatief van de werkgroep gerestaureerde grafmonumenten van Dr. Jacobi en zijn jong overleden zoon overgedragen aan Parnasia Groep, eigenaar van de oude begraafplaats op landgoed Duin en Bosch. Twee kleinkinderen van Dr. Jacobi waren bij de overdracht aanwezig. De restauratie werd uitgevoerd door de firma Haker Natuursteen te Alkmaar en gesteund door sponsoren.

Educatie (Cor Smit)
Rond het educatieve project ‘Het Mysterie van de Koperen Knoop’ werden in april op diverse dagen in De Duynkant activiteiten georganiseerd. Er is geweven en gespind, er zijn houten soldaten geschilderd, uitleg gegeven over objecten uit 1799 en een huzaar te paard kwam over het soldatenleven vertellen. Bijna alle basisscholen uit Castricum zijn langs geweest. Het was een groot succes, waarbij 286 leerlingen werden ontvangen.
Op 4 juli werd medewerking verleend aan een manifestatie rond de start van de bouw van Het huis van Hilde. Werkgroepleden hebben die middag diverse archeologische voorwerpen laten zien en spelletjes georganiseerd.

Fotografie en film (Peter Levi)
Zoals gebruikelijk zijn er dit jaar weer veel foto’s door de Castricumse bevolking aangeleverd die een aanvulling geven op het verleden van personen, locaties of panden. Ook komen er nieuwe foto’s binnen door contacten tijdens de voorbereiding van de artikelen voor het jaarboek.
Wij volgen de facebookpagina ‘Je bent Castricummer als…’ om aanvullende informatie bij foto’s te verzamelen.

---

Jaarboek 37, pagina 114

---

Op ons verzoek worden voor ons onbekende foto’s aangeleverd, waarna deze worden opgenomen in de Beeldbank. De al beschikbare foto’s worden allemaal opnieuw bekeken en de bijbehorende beschrijving wordt eventueel aangevuld. De bezoekers van de Beeldbank leveren ook regelmatig aanvullingen aan op de fototeksten. Daarbij gaat het vaak om namen van personen die op de foto’s staan.

PR en website (Hans Boot)
Elke maand werd er een persbericht in de kranten geplaatst in verband met de tentoonstellingen op de eerste zondag van de maand. De digitale regiokrant en lokale radio- en tv-zender werden hiervan tevens in kennis gesteld. Eveneens verschenen er in diverse kranten berichten over andere activiteiten en werd een oproep gedaan voor het inzenden van expositiemateriaal. Ook werd er een oproep gedaan voor het werven van nieuwe leden.
Zoals gebruikelijk was er ook in het afgelopen jaar weer veel belangstelling voor onze website. Er konden 18.048 bezoeken aan de homepage worden geteld. De populaire beeldbank werd 17.851 keer bezocht en in totaal werden er 431.993 foto’s bekeken.
Tot slot werd in de kranten aangekondigd dat de website van de werkgroep heeft meegedongen naar de Geschiedenis Online Prijs.

Tentoonstellingen (Pauline van Vliet)
In 2013 trokken de tijdelijke tentoonstellingen in De Duynkant ruim 1400 bezoekers.
De tentoonstelling over het Corsotheater, die in november 2012 van start ging, was ook in januari en februari nog te bezichtigen. Tijdens de open dag in februari werd het publiek in de gelegenheid gesteld om oude filmpjes, video’s en dvd’s met herkenbare beelden uit het dorp in te leveren en werden er doorlopend films uit het archief van de werkgroep vertoond.

Van maart tot en met juni was er de tentoonstelling ‘Rondwandelingen door de dorpskern van Castricum’. Voor juli, augustus en september werd gekozen voor een geheel ander onderwerp, namelijk landelijk bekende personen die in Bakkum of Castricum zijn geboren, wonen of gewoond hebben.

De open dag op 6 oktober stond geheel in het teken van De Slag bij Castricum, die op dezelfde datum in het jaar 1799 plaatsvond. Er waren foto’s te zien van schoolkinderen die meegedaan hadden aan het educatieproject ‘Het Mysterie van de Koperen Knoop’, aangevuld met een impressie van filmer Hans Kinders van de opnames voor de film ‘Soldaat onder het zand’.

De tentoonstelling in november en december was gebaseerd op de artikelen in het 36e Jaarboek. Met name werd er aandacht besteed aan de 80-jarige geschiedenis van de Vereniging Kennemer IJsbaan, waarover Hans Kinders ook een film heeft gemaakt die gelijktijdig in De Duynkant werd vertoond. Daarnaast was er ruim aandacht voor de slagers die het dorp in de afgelopen 100 jaar heeft gekend en de eerste tien jaar van de plaatselijke Carnavalsvereniging.

Tot slot is er door de werkgroep een bijdrage geleverd aan drie externe exposities. In de bibliotheek aan de Geesterduinweg was in augustus en september de fototentoonstelling ‘Groeten uit Bakkum en Castricum’ te bezichtigen. Vanaf oktober werd de tentoonstelling over de oorlog van 1799 in bezoekerscentrum De Hoep gehouden. In november en december was in galerie Sopit aan de Anna Paulownastraat de tentoonstelling te zien over de Castricumse kranten en drukkers, waarover eveneens een artikel in het 36e Jaarboek is opgenomen.

Bestuur, leden en donateurs

Op 31 december 2013 was het bestuur als volgt samengesteld:
– Gerard Veldt, waarnemend voorzitter en penningmeester;
– Albert Lourens, secretaris;
– Hans Boot, lid;
– Cor Smit, lid.

Aan de werkavonden in De Duynkant en andere activiteiten werd door circa dertig werkende leden deelgenomen. Op 31 december bedroeg het aantal donateurs ruim 1200. Aan onze leden en donateurs komt veel dank toe voor hun inzet en hun bijdrage aan de Stichting Werkgroep Oud- Castricum in het afgelopen jaar.

Hans Boot

Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.

---

Jaarboek 36, pagina 110

---

Jaarverslag 2012

De werkgroep heeft zich ook in dit verslagjaar ingezet voor het in herinnering houden van de historie van Castricum en Bakkum. Een belangrijk punt van aandacht betreft het plan om De Duynkant uit te breiden met een lezingen- en filmzaaltje en archiefruimte. Een eerste verzoek hiertoe aan het college van burgemeester en wethouders in november 2011 resulteerde echter in 2012 nog niet tot de gewenste medewerking.

De belangrijkste gebeurtenissen volgen nu in chronologische volgorde:

• 2 januari: nieuwjaarsreceptie in De Duynkant;
• Ÿ15 april: Landschapsdag met medewerking van de werkgroep;
• Ÿ27 april: start van het festival ‘Bakkum vertelt’ met deelname van de Verhalengroep, een activiteit van Oud-Castricum en de Stichting Welzijn;
• Ÿ4 juni: kennismakingsbezoek van burgemeester Mans en zijn partner aan De Duynkant;
• 7 juni: Peter Levi treedt af als bestuurslid, maar blijft actief voor de werkgroep;
• Ÿ8 september: presentatie van de wandelgids ‘Tijdpad’ in het nieuwe theehuis ‘Hof van Kijk Uit’;
• Ÿ27 september: een eigen vlag met logo wordt in de ledenvergadering gepresenteerd;
• Ÿ21 oktober: aanbieding aan de beheersstichting van het Hof van Kijk Uit van een bordje bij een kleine replica van de Nachtwacht, waarop de geschiedenis van het originele schilderij tijdens de Tweede Wereldoorlog in de nabije omgeving is beschreven;
• Ÿ26 oktober: uitreiking van het 35e Jaarboek in De Eenhoorn in Bakkum aan mevrouw Jenny Bettink, voormalig exploitante van het Corso-theater. Tevens een presentatie van de inhoud van het jaarboek en vertoning van de film ’75 jaar Corso’ van Hans Kinders;
• Ÿ15 november: indiening bij de gemeenteraad van een zienswijze met betrekking tot het ontwerpbestemmingsplan Buitengebied Castricum;
• 15 november: donateursavond in de Dorpskerk met een lezing van Harry de Raad en Christi Klinkert over het beleg van Alkmaar;
• 6 december: de werkgroep neemt een cheque in ontvangst van 500 euro van het Rabo Coöperatiefonds voor de restauratie van het grafmonument van dr. Jacobi, waarmee het streefbedrag nagenoeg is bereikt.

De activiteiten van de werkgroepleden zijn ingedeeld in negen taakgroepen, waarvan hierna een verslag volgt:

Archeologie (Rino Zonneveld)
Bij de start van de opgraving Boogaert Fase 2 is de taakgroep betrokken geweest. Tijdens het onderzoek is wederom een skelet op het terrein aangetroffen. In Fase 1 waren er al twee skeletten gevonden. In de zomer van 2012 werd de restopgraving Boogaert Fase 3 uitgevoerd door leden van onze taakgroep. Ook deze fase leverde interessante vondsten op. Een expositie daarvan is in voorbereiding.

Onze inbreng bij de aanleg van de waterberging langs de Schulpvaart werd op prijs gesteld. Tijdens de vergravingen en ontgrondingen voor de deelgebieden Gasthuisweid en Draaiweid is er op toegezien dat eventuele vondsten niet verloren zouden gaan. Er is assistentie verleend bij opgravingen in Limmen (Visweg), Heiloo (Zuiderloo) en Schagen (Nes).

Diverse publicitaire en educatieve activiteiten vonden plaats, waaronder een bijdrage voor een leskist archeologie voor scholen en een artikel over een Oude duin-

---

Jaarboek 36, pagina 111

---

beek in het Jaarboek 2012. Leerlingen van basisschool De Klimop kregen tekst en uitleg over archeologie. In september werd Tijdpad gepresenteerd, een wandelboekje langs cultuurhistorie en archeologie in een deel van het duingebied. De werkgroep heeft meegewerkt aan de totstandkoming van dit boekje.

Om nog vele schatten uit de opslagruimte van De Duynkant naar het Archeologisch Depot te krijgen, wordt alle informatie verzameld en worden de rapporten van 40 jaar archeologisch onderzoek van Oud-Castricum gescand.

Verder is hard gewerkt aan het beschrijven van munten die de werkgroep in haar bezit heeft en het fotograferen en conserveren van vondsten.

Werkgroep Oer-IJ

Oud-Castricum is vertegenwoordigd in de Werkgroep Oer-IJ en heeft belangrijke raakvlakken met deze organisatie. De basiscursus archeologie, georganiseerd door Werkgroep Oer-IJ en Baduhenna (Heiloo), werd begin 2012 afgesloten. Er zijn 45 getuigschriften uitgedeeld. De taakgroep archeologie van de werkgroep Oud-Castricum is daardoor vier amateurarcheologen rijker.

In De Duynkant werden in februari en september twee vergaderingen van de Werkgroep Oer-IJ gehouden. De Werkgroep Oer-IJ sloot zich aan bij afdeling 9 van het AWN, die bestaat uit de Werkgroep Schagen, Stichting Baduhenna en de Stichting Regionale Archeologie Gheestmanambocht.

Aan de gemeente zijn regelmatig adviezen uitgebracht over op handen zijnde verstoringen van het bodemarchief.
Er vond tweemaal overleg plaats met de gemeente Castricum betreffende archeologie en het beleid.

Archief (Peter Levi)
Elk jaar krijgt de werkgroep weer veel nieuw materiaal door schenkingen zoals boeken, kaarten, foto’s en voorwerpen met betrekking tot Castricum en Bakkum. Dit materiaal wordt dan verwerkt en beschreven.

Er is een begin gemaakt met het digitaal toegankelijk maken van de geregistreerde voorwerpen die we in ons bezit hebben. Deze zijn dan met foto te zien op de website.

Het boekenbestand wordt regelmatig aangevuld met nieuw aangeschafte of geschonken exemplaren. Onze collectie is nu ook via de website toegankelijk.

Al jarenlang worden de artikelen uit Het Nieuwsblad voor Castricum, die wij vanaf 1966 in ons bezit hebben, met een uittreksel ontsloten in een database. Er wordt naar gestreefd om dit bestand later ook digitaal beschikbaar te stellen.

Archiefonderzoek en jaarboek (Simon Zuurbier)
Door enkele leden van de werkgroep werd meerdere keren per week een bezoek gebracht aan de archieven. In de meeste gevallen betrof dit het Regionaal Archief te Alkmaar. Het werk bestond vooral uit het digitaal overnemen van de historische gegevens over Castricum uit de periode van voor 1811 en het opsporen van gegevens betreffende de geschiedenis en stamboom van Castricumse families.

Uit de oud-rechterlijke archieven van Castricum werd dit jaar het laatste transportregister overgenomen. Een begin werd gemaakt met de schepenrollen.

De index over de periode 1900-1910 van het bevolkingsregister is in 2012 gereedgekomen. Het zwaartepunt van het familieonderzoek lag bij de stamboom van de familie Bos. Verder werd de reconstructie van Castricumse families voor 1811 voortgezet en vond er onderzoek plaats naar inwoners, huizen en veldnamen van Castricummers in de periode 1880-1920.

Op het Noord-Hollands Archief in Haarlem is vooral onderzoek gedaan naar de geschiedenis van boerderijen en percelen in de kadastrale registers.

Het 35e Jaarboek werd in oktober 2012 uitgebracht; net als het vorige weer een dik exemplaar met 124 bladzijden. Het jaarboek had vele uiteenlopende onderwerpen en bevatte meer artikelen dan in enig jaarboek van Oud- Castricum. Het openingsartikel betrof de bioscoopgeschiedenis naar aanleiding van het 75-jarig bestaan van het Corsotheater. Andere onderwerpen gaan onder meer over jeugdherberg Koningsbosch, begraven en begraafplaatsen, het gemeentebestuur van 1974 tot de fusie in 2002, de biljartverenigingen, melkboeren, stoomtram, een archeologische opgraving op de Zanderij, de oorsprong van de naam Castricum en de stamboom van de familie Hogenstijn.

Beheer en onderhoud (Gerard Veldt)
In 2012 zijn er in en rond De Duynkant diverse onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd, zoals het verhelpen van een grote lekkage door stormschade en het vervangen van de hemelwaterafvoeren.

De bouwcommissie is een aantal keren bij elkaar geweest, die tot taak heeft het onderzoeken van de mogelijkheden om tot uitbreiding van De Duynkant te komen. Hiertoe zijn wat schetsen gemaakt en zijn aan de hand van de bouwkosten van de vorige verbouwing de kosten ruw begroot.

Vervolgens is de werkgroep in overleg gegaan met de gemeente, hetgeen uiteindelijk heeft geleid tot een verzoek aan het gemeentebestuur om aan te geven welke procedure moet worden gevolgd teneinde een vergunning te verkrijgen.

De gemeente Castricum adviseerde ons een aanvraag in te dienen, zodat deze kon worden meegenomen bij de herziening van het bestemmingsplan Buitengebied Castricum, waaronder ons gebouw valt.

Na ruim een jaar gewacht te hebben op antwoord kwam de gemeente tot de conclusie dat het verzoek van de werkgroep niet kon worden gehonoreerd. Wij zagen ons daarom genoodzaakt om een zienswijze betreffende genoemd bestemmingsplan in te dienen.

Cultuur en monumenten (Ernst Mooij)
Een voorgenomen bouwplan van een glazen kantoorpand achter de villa Van Oldenbarneveldweg 53 heeft in 2012 geleid tot een burgerinitiatief voorstel vanuit de Stichting tot behoud van natuurlijke en cultuurhistorische waarden in de Alkmaardermeer omgeving. Hierin werd een betere bescherming bepleit van de cultuur-historische waarden van de Van Oldenbarneveldweg

---

Jaarboek 36, pagina 112

---

en omgeving. Dit burgerinitiatief werd gesteund door meer dan 5.000 burgers en ook door Oud-Castricum.

Conform de door de gemeenteraad vastgestelde Cultuurnota wil de gemeente Castricum in de kernen Akersloot, Limmen en Castricum monumenten informatieborden plaatsen. Daarvoor heeft zij aan de drie historische organisaties en aan de Monumentenraad medewerking gevraagd. In de kern Castricum komen tien borden, waarvoor Oud-Castricum de teksten en het beeldmateriaal heeft aangeleverd. Extra informatie zal te vinden zijn via op de borden geplaatste QR-codes.

Oud-Castricum was aanwezig met een kraam tijdens het Open Huis op 22 september op landgoed Duin en Bosch. Ook is de werkgroep betrokken geweest bij het straatnamenproject voor het landgoed en was zij vertegenwoordigd in de adviesgroep ‘Herinrichting Duin en Boschterrein’.

In 2012 hebben verschillende fondsen geldbedragen toegezegd voor de restauratie van het grafmonument van dr. Jacobi, de eerste geneesheerdirecteur van Duin en Bosch. Dankzij publieksacties, de actie onder de donateurs van de werkgroep en een garantstelling door Oud-Castricum, is de financiering aan het eind van het jaar rond gekomen. De restauratie van het monument op de begraafplaats van Duin en Bosch zal in 2013 ten uitvoer worden gebracht.

Regelmatig worden raadsactiviteiten en raadscarrousels bezocht als er onderwerpen behandeld worden waarmee cultuurhistorische waarden zijn gemoeid. Ook is de werkgroep vertegenwoordigd in de gemeentelijke monumentenraad. Deze raad heeft geadviseerd over onder meer het plan Buitengebied, waterberging Schulpvaart, subsidieregeling restauraties en de kunsthistorische collectie van de gemeente.

Verder heeft deze raad aanbevolen af te zien van enorme ingrepen in het landschap in verband met de verkeersproblematiek van de spoorwegovergang Beverwijkerstraatweg. De Erfgoedverordening is in 2012 herzien conform de uitgebrachte adviezen.

Educatie (Cor Smit)
In 2012 is medewerking verleend aan diverse educatieve projecten. Dat geldt bijvoorbeeld voor de film en tentoonstelling over Castricummers in Nederlands-Indië. In samenwerking met VMBO-leerlingen van het Bonhoeffer College en filmmaakster Pauline van Vliet is dit project tot stand gekomen.

Tevens is geadviseerd en informatie verstrekt voor het project ‘Het Mysterie van de Koperen Knoop’, dat betrekking heeft op de Slag bij Castricum en in het voorjaar van 2013 tot uitvoering zal komen.

In De Duynkant zijn groepen van basisschool De Klimop ontvangen in het kader van een archeologieproject dat werd uitgevoerd op het terrein van het Strandvondstenmuseum aan de Geversweg. Daartoe werd de leskoffer ‘Een koffer vol scherven’ aangepast en uitgeleend aan de school.

Tot slot werden er adviezen gegeven over geschiedenisprojecten aan de basisscholen Cunera, Klimop en Toermalijn.

Fotografie en film (Peter Levi)
Zoals elk jaar zijn er ook in 2012 weer veel foto’s door de Castricumse bevolking aangeleverd die een aanvulling geven op het verleden van personen, locaties of panden. Ook komen er nieuwe foto’s binnen door contacten tijdens de voorbereiding van de artikelen voor het jaarboek. Er wordt hard aan gewerkt om de achterstand in het verwerken van foto’s weg te werken.

Via de facebookpagina ‘Je bent Castricummer als…’ komen veel mooie foto’s beschikbaar van de daarop actieve deelnemers. Op ons verzoek worden foto’s aan ons aangeleverd die we dan opnemen in de Beeldbank. De al beschikbare foto’s worden allemaal opnieuw bekeken en de bijbehorende beschrijvingen worden eventueel aangevuld. De bezoekers van de Beeldbank leveren ook regelmatig nieuwe informatie over de foto’s. Het gaat dan vaak om namen van personen die op de foto’s staan.

PR en website (Hans Boot)
Elke maand werd er een persbericht in de kranten geplaatst in verband met de tentoonstellingen op de eerste zondag van de maand. De lokale radio- en tv-zender werd hiervan tevens in kennis gesteld. Eveneens verschenen er in diverse kranten berichten over andere activiteiten en werd een oproep gedaan voor het inzenden van foto’s en filmmateriaal. Verder werd er meegewerkt aan het cultureel-historisch televisieprogramma ‘Holland aan Zee’ van RTL4, waarvoor in De Duynkant opnames werden gemaakt.

De werkgroep heeft zich in het verslagjaar mogen verheugen in een grote belangstelling voor de vernieuwde website die eind 2011 de lucht in ging. Vooral de Beeldbank, die meer dan 16.000 foto’s bevat, wordt zeer goed bezocht en levert veel positieve reacties op. Het afgelopen jaar zijn er 14.379 bezoeken geteld. In totaal is er 350.533 keer naar foto’s gekeken.

Tentoonstellingen (Cor Smit)
In 2012 trokken de tijdelijke tentoonstellingen in De Duynkant circa 1.830 bezoekers.
Het thema in januari en februari was het 34e Jaarboek met de onderwerpen ’Een halve eeuw Amateurtuindersvereniging Castricum’, ‘De bakkers in het dorp’ en ‘Wie was … burgemeester Lommen’.

Groot was de belangstelling voor de tentoonstelling in maart en april over de kroostrijke gezinnen met vertoning van een film van Hans Kinders en Cor Smit over de families Zonneveld, Dekker en Lute. Ook de expositie in mei en juni over de Castricummers in Nederlands-Indië’ en de film ‘Merdeka, standplaats Castricum’ hadden veel bekijks.

In de maanden juli en augustus waren er respectievelijk oude luchtfoto’s en oude ansichtkaarten van Bakkum en Castricum te zien, terwijl de daarop volgende twee maanden in het teken stonden van ‘Groen van toen’, het thema van de Open Monumentendagen van dat jaar. De tentoonstelling in november en december van het verslagjaar was gebaseerd op het artikel in het 35e Jaarboek over het 75-jarig bestaan van het Corso-theater, waarover Hans Kinders eveneens een film heeft

---

Jaarboek 36, pagina 113

---

gemaakt die in De Duynkant werd vertoond.

Naast de interne exposities werd er ook een over de kroostrijke gezinnen ingericht in verzorgingshuis De Santmark. In samenwerking met bibliotheek Kennemerwaard werd in september in de plaatselijke bibliotheek een kleine expositie over de jubilerende Corso-bioscoop gehouden.

Tot slot werd er ook medewerking verleend aan de tentoonstelling van Vitesse ’22 in het kader van haar 90-jarig bestaan.

Bestuur, leden en donateurs

Op 31 december 2012 was het bestuur als volgt samengesteld:
– Frans Duffhues, voorzitter;
– Albert Lourens, secretaris;
– Gerard Veldt, penningmeester;
– Hans Boot, lid;
– Cor Smit, lid.

Aan de werkavonden in De Duynkant en andere activiteiten werd door circa dertig werkende leden deelgenomen. Op 31 december bedroeg het aantal donateurs ruim 1.200.

Aan onze leden en donateurs komt veel dank toe voor hun inzet en hun bijdrage aan de Stichting Werkgroep Oud-Castricum in het afgelopen jaar.

Hans Boot

Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.

---

Jaarboek 35, pagina 117

---

Jaarverslag 2011

Ook in 2011 is de werkgroep betrokken geweest bij diverse activiteiten op het terrein van cultuur-historie. Zo diende het bestuur in februari schriftelijk een bezwaar in bij het gemeentebestuur tegen de nieuwbouwplannen rondom de villa aan de Van Oldenbarneveldweg 53 in Bakkum. In verband hiermee schakelde de werkgroep tevens de Bond Heemschut in om haar invloed te laten gelden voor het behoud van cultureel erfgoed op de betreffende locatie.

Er werden verschillende kleine exposities in zowel De Duynkant als in andere gebouwen georganiseerd. Voor het eerst werd samen met de historische verenigingen uit Akersloot en Limmen een gezamenlijke tentoonstelling ingericht, die de naam ‘Beleef Castricum’ kreeg en bestond uit foto’s van inwoners uit de gemeente Castricum.

De belangrijkste gebeurtenissen volgen nu in chronologische volgorde:

• 3 januari: nieuwjaarsreceptie in De Duynkant;
• 24, 25 en 26 februari: prolongatie van ‘n Castricumse avond’ in hotel Borst wegens groot succes in november 2010;
• 12 mei: Antoinette van Boxtel treedt af als secretaris. Albert Lourens volgt haar op. Hans Ebels neemt afscheid als penningmeester. Hij wordt opgevolgd door Jan Kamphuys;
• 28 juni: op advies van de werkgroep stellen burgemeester en wethouders de straatnaam ‘Schinjer’ vast voor een nieuwbouwplan aan de Oude Haarlemmerweg;
• 10 en 11 september: medewerking aan de viering van het 25-jarig jubileumweekend van Open Monumentendag in drie honderdjarige panden in de Dorpsstraat;
• 17 september: deelname aan de manifestatie ‘Cultuur proeven’ met een stand in de bibliotheek;
• 27 september: Gerard Veldt volgt penningmeester Jan Kamphuys op, die om gezondheidsredenen is afgetreden;
• 24 oktober: uitreiking van het 34e Jaarboek aan de pas benoemde burgemeester Toon Mans in het nieuwe gemeentehuis. Tevens een presentatie van de stamboom van de familie De Vries en de geschiedenis van 100 jaar bakkers in het dorp. De burgemeester schenkt de werkgroep symbolisch de antieke raadstafel met stoelen door de overhandiging van twee oude voorzittershamers;
• 15 november: schriftelijk verzoek aan het college om te reageren op het voorstel tot mogelijke uitbreiding van De Duynkant;
• 17 november: donateursavond in Geesterhage met een lezing van Hans Nauta over de luchtoorlog boven Noord-Kennemerland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tevens presenteert de werkgroep haar vernieuwde website die officieel de lucht in gaat.

In 2011 verscheen het infobulletin voor de leden van de werkgroep twee keer. Besloten werd om ter vervanging van dit bulletin de website te voorzien van een deel dat uitsluitend toegankelijk is voor werkgroepleden. De activiteiten van de werkgroepleden zijn ingedeeld in vier taakgroepen, waarvan hierna een verslag volgt.

Taakgroep archiefbeheer, foto en film

Archiefbeheer (Peter Levi)
Ook dit jaar heeft de werkgroep weer veel nieuw materiaal geschonken gekregen, zoals boeken, kaarten, foto’s en voorwerpen met betrekking tot Castricum en Bakkum. Al dit materiaal wordt dan verwerkt en beschreven.

Er is een begin gemaakt om de inhoud van de bevolkingsregisters van 1920-1939 in het digitale huizenbestand op te nemen.
Voor onze collectie voorwerpen is er een plan gemaakt om die beter te ontsluiten.

Het boekenbestand wordt constant aangevuld met nieuw aangeschafte of geschonken exemplaren. Het is de bedoeling dat dit bestand in 2012 ook via de website toegankelijk wordt.
In oktober is de nieuwe website gereedgekomen. De nieuwe webbeheerder is Arend Bron die er voor zorgt dat er nieuwe informatie op de website komt.

Foto- en film (Peter Levi)
Zoals elk jaar zijn er dit jaar weer veel foto’s door de Cas-

---

Jaarboek 35, pagina 118

---

tricumse bevolking aangeleverd die een aanvulling geven op het verleden van personen, locaties of panden. Ook komen er nieuwe foto’s binnen door contacten tijdens de voorbereiding van de artikelen voor het jaarboek.

De laatste foto’s van het archief van het Nieuwsblad voor Castricum werden aan de beeldbank toegevoegd en ook werd er veel gedaan aan het inlopen van de achterstand met betrekking tot het verwerken van de foto’s.

Dit jaar is een door veel Castricummers gekoesterde wens in vervulling gegaan. De fotocollectie van de werkgroep is sinds oktober via de website te bekijken, waarbij iedereen de mogelijkheid heeft om opmerkingen en aanvullingen te geven op de foto’s. Er is hier al veel gebruik van gemaakt.In 2011 zijn er 3.287 bezoekers op de Beeldbank geweest en die hebben samen 136.415 foto’s bekeken.

Taakgroep archeologie en cultuurbehoud

Archeologie (Rino Zonneveld)
In januari en februari 2011 zijn de vondsten uit de Schoolstraat verwerkt en ondergebracht in het archeologisch depot te Wormer.
Ook op de locatie Schoolstraat-Dorpsstraat, vroeger genaamd ‘Eierenglorie’ en nu ‘Eihof’, is er begin van het jaar een archeologisch onderzoek uitgevoerd. Er zijn vondsten gedaan van rond de jaartelling.

In maart en april zijn de raadsfracties, raadsactiviteit en raadscarrousel bezocht in het kader van het opstellen van de Beleidsnota Archeologie. De gemeenteraad heeft deze nota in zijn vergadering van 6 oktober definitief vastgesteld. Met de gemeentelijke archeologe (Ceciel Nyst) vond in mei overleg plaats over de archeologische objecten binnen de werkgroep. In augustus werd achter het station een archeologisch vooronderzoek gedaan in verband met de bouw van het archeologisch depot. Op deze oude akkergrond lag de inheems-romeinse cultuurlaag op 40 centimeter onder het maaiveld; deze laag was op een zeer klein deel na geheel verstoord door het omzetten van het land ten behoeve van grondverbetering.

Eind oktober 2011 startte de Basiscursus archeologie in Heiloo. Deze cursus is georganiseerd door de Werkgroep Oer-IJ, waarin Oud-Castricum is vertegenwoordigd, en Baduhenna. De acht succesvolle cursusavonden zijn door 45 mensen bezocht, waaronder een aantal leden van de werkgroep.

Verder is een begin gemaakt met het beschrijven van door de werkgroep gevonden munten, het fotograferen van vondsten en het digitaliseren van verslagen. Door het hele jaar heen is de gemeente geadviseerd betreffende hoge archeologische verwachtingen bij op handen zijnde verstoringen van het bodemarchief. Kortom een prachtig jaar, waarin vele mensen door de beleidsnota archeologie en de cursus archeologie kennis hebben gemaakt met Castricums rijke, ondergrondse verleden.

Cultuurbehoud (Ernst Mooij en Niek Kaan)
Er is een zienswijze naar de gemeente gestuurd betreffende aanpassing van de Korte Brakersweg met als doel het langzaam verkeer en het bestemmingsverkeer naar de boerderij van Res te scheiden. Met de zienswijze wordt gepleit voor het behoud van het middeleeuwse dijkrestant en de dijksloten. Het resultaat is dat de dijksloot tussen de Korte Brakersweg en het aan te leggen fietspad blijft bestaan. Ook heeft de werkgroep door middel van een zienswijze haar bezorgdheid uitgesproken over het voorgenomen bouwplan bij de als rijksmonument aangewezen voormalige dokterswoning Van Oldenbarneveldweg 53. Omdat de maatschappelijke weerstand tegen het plan zo groot was, heeft de indiener van zijn voornemen afgezien.

De werkgroep is nog steeds vertegenwoordigd in de initiatiefgroep ‘Herinrichting Duin en Bosch terrein’. Dit jaar stond in het teken van het voorbereiden van een nieuw bestemmingsplan. Het nieuwe bestemmingsplan moet wonen op het ziekenhuisterrein mogelijk maken onder de voorwaarden die in het bestemmingsplan worden vastgelegd. De in de zienswijze genoemde bezwaren over de voorgenomen verplaatsing van het hertenkamp op het terrein van Duin en Bosch zijn ongegrond verklaard. De vergunning voor de restauratie van het graf van Dr. Jacobi op de gesloten begraafplaats van Duin en Bosch is afgegeven en met de werving van fondsen is afgelopen jaar begonnen.

De werkgroep heeft zich gemengd in de waterbergingsplannen die het Hoog-heemraadschap Hollands Noorderkwartier langs de Schulpvaart wil realiseren. De inspraak heeft ertoe geleid dat de Schulpvaart onaangetast blijft en dat in de twee waterbergingsgebieden de verlande geulrestanten van de Oer-IJdelta voor de waterberging benut gaan worden. Regelmatig werden raadsactiviteiten en raadscarrousels bezocht als er onderwerpen behandeld werden waarmee cultuurhistorische waarden waren gemoeid.

Ook is de werkgroep vertegenwoordigd in de gemeentelijke monumentenraad. De voortgang in de aanwijzing van monumentwaardige terreinen en landschappelijke structuren verloopt zeer traag en is in 2011 niet tot een afronding gekomen. Deelgenomen wordt aan de voorbereiding van de plaatsing van informatieborden bij rijks-, provinciale- en gemeentelijke monumenten.

Taakgroep jaarboek, archiefonderzoek en pr

Jaarboek (Simon Zuurbier)
In oktober 2011 werd het 34e Jaarboek uitgebracht. Ook dit jaar ontkwamen we niet aan een geringe verhoging van het aantal bladzijden: van 120 naar 124. Ook dit jaarboek was gevuld met een grote verscheidenheid aan onderwer-

---

Jaarboek 35, pagina 119

---

pen uit verschillende perioden van de geschiedenis van Castricum. Dit betrof met name de vondst van Victoria van Castricum, een beeldje uit de Romeinse tijd, de bezittingen van het Karthuizerklooster uit de late middeleeuwen, een ontdekkingsreis in de 17e eeuw over de naamgeving van Castricums baai in de Indische archipel en een groot aantal onderwerpen uit vooral de 20e eeuw.

Archiefonderzoek (Simon Zuurbier)
Meerdere keren per week werd door twee of drie leden van de werkgroep een bezoek gebracht aan de archieven. In de meeste gevallen betrof dit het Regionaal Archief te Alkmaar, waar de Castricumse archieven worden bewaard. Het werk in het archief Alkmaar betreft vooral het digitaal invoeren van de gegevens uit de oud-rechterlijke archieven van Castricum uit de periode van voor 1811, het maken van een index op de Castricumse bevolkingsregisters en het opsporen van gegevens betreffende de geschiedenis en stamboom van Castricumse families, dan wel betreffende onderwerpen die in het jaarboek worden gepubliceerd. Er is in het afgelopen jaar flinke vooruitgang geboekt met de oudste en zeer moeilijk te ontcijferen transportregisters uit het oud-rechterlijk archief. Ook werd een begin gemaakt met de index over de periode 1900-1910 van het bevolkingsregister. Het zwaartepunt van het familieonderzoek lag bij de stamboom van de familie Hogenstijn.

Public relations (Hans Boot)
Elke maand werd er een persbericht in de kranten geplaatst in verband met de tentoonstellingen op de eerste zondag van de maand. De lokale radio- en tv-zender werd hiervan tevens in kennis gesteld. Eveneens verschenen er in diverse kranten berichten over andere activiteiten en werden oproepen gedaan voor het inzenden van foto’s en gegevens over een bepaald onderwerp.

Dit jaar werd besloten de website drastisch te vernieuwen. Dat resulteerde in een opgefriste vormgeving en de mogelijkheid voor de bezoekers om via een beeldbank en boekenbank inzage te krijgen in foto’s en literatuur die de werkgroep in haar bezit heeft. Tevens werden de meeste teksten van de oude site herschreven of nieuwe toegevoegd.

Taakgroep educatie en tentoonstellingen

Educatie (Cor Smit)
In het afgelopen jaar werd slechts één school in De Duynkant ontvangen. Daarnaast heeft een groep geïnteresseerde jongeren een presentatie gekregen over archeologie.

Tentoonstellingen (Cor Smit)
De tijdelijke tentoonstellingen in combinatie met de open dagen trokken in 2011 circa 2.350 bezoekers.
Het thema in januari en februari was het 33e Jaarboek met de onderwerpen ‘Het verdwenen dorpje de Duinkant’ en ‘De Castricumse gymnastiekverenigingen’.
Zeer groot was de belangstelling voor de tentoonstelling over ‘De Klompenbuurt’. Maar liefst 415 bezoekers bekeken op zondag 6 maart deze expositie, die ook in de maanden april en mei was te bezichtigen.

In juni en juli waren de ingezonden foto’s te zien van ‘Beleef Castricum’, een samenwerkingsproject van de historische verenigingen uit Akersloot, Castricum en Limmen. Ook tijdens de opening van het nieuwe gemeentehuis in september waren alle foto’s uit de drie woonkernen daar te zien. Aan Beleef Castricum was een fotowedstrijd verbonden, waarvan de prijzen in oktober aan de drie winnaars werden uitgereikt. De eenmalige tentoonstelling ‘Kroostrijke gezinnen’ in oktober trok zoveel belangstelling, dat werd besloten deze in 2012 te herhalen.

Gedurende de maanden november en december kwamen de onderwerpen Amateurtuindersvereniging Castricum, burgemeester Lommen en de bakkers uit het 34ste Jaarboek aan bod.

Naast deze exposities verzorgde de werkgroep in maart en april nog een fototentoonstelling over venters in de bibliotheek van Castricum.

Tijdens de open monumentendagen in september heeft de werkgroep meegewerkt aan de organisatie van dit weekend, waaronder de opening en een tentoonstelling over Café De Landbouw (nu De Bakkerij).

Tevens zijn drie fotopanelen over het leven van Kapitein Rommel gemaakt naar aanleiding van de plaatsing van een replica van het tuinhuis in de gelijknamige tuin.

Bestuur, leden en donateurs

Op 31 december 2011 was het bestuur als volgt samengesteld:

• Frans Duffhues, voorzitter;
• Albert Lourens, secretaris;
• Gerard Veldt, penningmeester;
• Hans Boot, lid;
• Peter Levi, lid;
• Cor Smit, lid.

Aan de werkavonden in De Duynkant en andere activiteiten werd door circa dertig werkende leden deelgenomen. Op 31 december bedroeg het aantal donateurs ongeveer 1.200. Aan onze leden en donateurs komt veel dank toe voor hun inzet en hun bijdrage aan de Stichting Werkgroep Oud- Castricum in het afgelopen jaar.

Hans Boot

Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.

---

Jaarboek 34, pagina 117

---

Jaarverslag 2010

Het jaar 2010 stond voor de werkgroep voor een groot deel in het teken van de Tweede Wereldoorlog. Over dit onderwerp ging in het voorjaar in De Duynkant een educatief project van start voor leerlingen van vijf basisscholen. Het programma bestond uit een lespakket met de film van Pauline van Vliet ‘Ik wist niet wat oorlog was; jeugdherinneringen aan de Tweede Wereldoorlog in Castricum’. Ook vond er een zeer drukbezochte expositie plaats in het teken van ’65 jaar bevrijding’. Daarbij werd ook een film van Loek Zonneveld vertoond met originele beelden uit de oorlogstijd. Daarnaast zijn door de leden van de werkgroep veel andere activiteiten verricht en werd er in verschillende plaatselijke en regionale verbanden samengewerkt of geadviseerd.

De belangrijkste gebeurtenissen volgen nu in chronologische volgorde:

• 4 januari: nieuwjaarsreceptie in De Duynkant;
• 20 mei: afscheid Loek Zonneveld als bestuurslid. Hij wordt opgevolgd door Cor Smit;
• 2 juni: overhandiging aan de Werkgroep Oud-Castricum van de kaart ‘Heerlykhyd van Castricum’ door lijstenatelier André Weda;
• 5 juni: feestelijke opening van de herstelde Maer- of Korendijk;
• 12 juni: jaarlijkse excursie van de werkgroep met een bezoek aan ‘Het Dolhuys’, het museum over de psychiatrie in Haarlem;
• 18 september: deelname aan de manifestatie‘ Cultuur proeven’ met een stand in de bibliotheek;
• 21 september: kennismakingsbezoek van het nieuwe college van burgemeester en wethouders en de nieuwe raadsleden;
• 30 september: medewerking aan ‘Een rondje cultuur’ voor leerlingen van het Clusius College Castricum;
• 6 oktober: start structureel overleg tussen Bibliotheek Kennemerwaard en bestuur werkgroep;
• 22 oktober: presentatie van het 33e Jaarboek, dat wordt overhandigd aan Piet Stuifbergen, een oud-bewoner van de Duinkant. Tevens vertoning van een film van Hans Kinders over deze in de oorlog gesloopte buurt;
• 5 november: overhandiging van drie fotopanelen over de geschiedenis van het oude gemeentehuis aan het echtpaar Van Daalen, eigenaar van Hotel het Oude Raadhuis;
• 18, 19 en 20 november: drie cabaretavonden in hotel Borst onder leiding van Dick Groot namens de Stichting Welzijn Castricum, dit jaar in plaats van de donateursavond. Deze avonden vonden plaats met medewerking van de groep Verhalenvertellers en stonden in het teken van het dorp in de jaren 1950 en 1960. Wegens overweldigende belangstelling zijn de avonden in 2011 geprolongeerd;

In 2010 verscheen het interne infobulletin van de werkgroep drie keer. De activiteiten van de werkgroepleden zijn ingedeeld in de volgende vier taakgroepen.

Taakgroep archiefbeheer, foto en film

Het hele jaar door werd door werkende leden nieuw archiefmateriaal, zoals boeken, schenkingen en dergelijke verwerkt. Daarnaast werden al bestaande bestanden aangevuld of aangepast om aanwezige bestanden beter te kunnen vinden. Ook aan het programma Hazadata, waarmee allerlei gegevens via een kaart van Castricum aan elkaar kunnen worden gekoppeld, werd dit jaar weer verder gewerkt. Voor de werkzaamheden vanuit De Duynkant is het een grote aanwinst dat het gebouw een internetverbinding kreeg. Voorts werd gestart met de voorbereidingen voor het vernieuwen van de website.

Ook dit jaar heeft de werkgroep regelmatig nieuwe foto’s ontvangen, die geschonken werden of gescand mochten worden. Het fotoarchief bestaat nu uit circa 15.000 foto’s. De beeldbank deed zijn intrede, wat inhoudt dat alle foto’s via de computer te zoeken en te zien zijn. Daarbij krijgen de bezoekers de mogelijkheid om zelf online aanvullingen

---

Jaarboek 34, pagina 118

---

of op- of aanmerkingen te leveren. Aan de voorbereiding van de omschakeling naar dit nieuwe programma werd hard gewerkt. Sinds de invoering van de beeldbank zijn er al veel tekstuele aanvullingen en aanpassingen gedaan en konden vele huisnummers worden toegevoegd.
In april is er een presentatie van oude foto’s en films gegeven voor de ouderensociëteit van de Stichting Welzijn Castricum.

Taakgroep archeologie en cultuurbehoud

In februari werd de ligging van de Castricummer sluis verkend. Deze zou volgens oude geschriften hebben gelegen op de plek waar de Hendriksloot uitmondt in de Oude Rijn bij de Limmerkoog. Geschonken werd een gaaf oud potje (Late Middeleeuwen), waarin timmerman De Nijs zijn spijkers bewaarde. In mei plaatste de provincie Noord-Holland de terreinen ‘Geest van Heemstede’ te Castricum en ‘Hendriksloot’ te Uitgeest op de provinciale monumentenlijst. Voor deze terreinen zijn afspraken gemaakt voor duurzaam beheer, zodat duizenden jaren oude sporen van nederzettingen beschermd worden. Eind mei werd een oude kan geschonken, mogelijk van Portugese herkomst uit de 15e eeuw. Deze vondst werd gedaan op een perceel nabij de Hoogevoort.
In juli zag een concept-beleidsnota archeologie het licht.De nota is gemaakt door Vestigia BV in opdracht van de gemeente Castricum. In december was er een inloopavond over de nota, waarna een inspraakprocedure werd gestart.Op 6 oktober werden er bij De Boogaert twee skeletten uit de 2e of 3e eeuw na Chr. gevonden door archeologiebedrijf Hollandia. Behalve deze skeletten werd er ook aardewerk, een waterput en de resten van een paard aangetroffen. De Werkgroep Oer-IJ was daarbij aanwezig. In december werd bekend dat erin 2008 een Romeins beeldje van de godin Victoria is gevonden bij de geest van Heemstede. Verder zijn er vergaderingen van de Werkgroep Oer-IJ en lezingen bezocht. Ook werd de gemeente regelmatig geïnformeerd over grondverstoringenwaar bodemvondsten te verwachten zouden zijn.

De werkgroep is vertegenwoordigd in de monumentenraad. De raad heeft de advisering afgerond over monumentwaardige terreinen en objecten. Het Koningskanaal, het meertje van Vogelenzang, het Krengenbosch, de Buitendijksweid, de Maer- of Korendijk en de Schulpvaart zijn enkele door burgemeester en wethouders op 18 augustus 2009 op een voorlopige lijst geplaatste monumenten. Tot afronding van de procedure is het nog steeds niet gekomen.
Naar aanleiding van plannen van het Hoogheemraadschap voor de realisering van een waterberging nabij de Schulpvaart heeft de raad bijzondere aandacht gevraagd voor het tegengaan van aantasting van dat gebied. Verder is onder andere geadviseerd aan burgemeester en wethouders over het aanbrengen van verbeteringen in de subsidieverordening gemeentelijke monumenten. Het college heeft nog niet gereageerd op de uitgebrachte adviezen.

Taakgroep jaarboek, archiefonderzoek en pr

In oktober 2010 werd ons 33e Jaarboek uitgebracht. Vanwege de grote hoeveelheid te publiceren materiaal is ervoor gekozen om het aantal bladzijden te verhogen van 112 naar 120. Het hoofdthema was het verdwenen dorpje ‘De Duinkant’. De serie artikelen over de stolpboerderijen werd afgesloten.
Meerdere keren per week werd door twee of drie leden van de werkgroep een bezoek gebracht aan de archieven. In de meeste gevallen betrof dit het Regionaal Archief te Alkmaar, waar de Castricumse archieven worden bewaard. Ook werden bezoeken gebracht aan archieven in Haarlem, Den Haag en andere plaatsen. Het werk in het archief Alkmaar betreft vooral het digitaal invoeren van de gegevens uit de oud-rechterlijke archieven van Castricum uit de periode van voor 1811, het maken van een index op de Castricumse bevolkingsregisters en het opsporen van gegevens betreffende de geschiedenis en stamboom van Castricumse families, dan wel betreffende onderwerpen die in het jaarboek worden gepubliceerd.
In het afgelopen jaar kwam de index over de periode1890-1900 gereed. Het zwaartepunt van het familieonder-

---

Jaarboek 34, pagina 119

---

zoek lag bij de stamboom van de familie De Vries. Voor de publicatie van stambomen werden ook tientallen families bezocht voor aanvullende informatie en foto’s.
Elke maand werd er een persbericht in de kranten geplaatst in verband met de openstelling en de tijdelijke tentoonstellingen op de eerste zondag van de maand. De lokale radio- en tv-zender werd hiervan tevens in kennis gesteld. Ook verschenen er in diverse kranten berichten over andere belangrijke activiteiten en werden oproepen gedaan voor het inzenden van foto’s en bidprentjes. De werkgroep leverde vier keer een artikel voor de rubriek ‘Langs de Schulpvaart’ in het Nieuwsblad voor Castricum; de onderwerpen waren: het spoorviaduct, gekoppeld aan het ‘Meertje van Vogelenzang’, de stoomwasserij Blanka, de school in de oude dorpskerk en het Armenhuis. Uit de jaarlijkse evaluatie over deze rubriek met de gemeente, het Nieuwsbladen de historische verenigingen van Akersloot en Limmen, bleek het niet mogelijk om de rubriek in 2011 voort te zetten en is er na zes jaar een einde aan gekomen.
Tijdens de culinaire stoelendans, die in september werd georganiseerd door de Businessclub van de Ondernemersfederatie binnen de CAL, fungeerden drie leden van Oud-Castricum als gids en vertelden over de historie van een aantal panden in het oude dorpscentrum.

Taakgroep educatie en tentoonstelling

Ook in 2010 hebben diverse scholen een bezoek gebracht aan De Duynkant.
Voor het project ‘Castricum en de Tweede Wereldoorlog, 65 jaar bevrijd’ kwamen in april, mei en juni verschillende klassen op bezoek.
In september werden leerlingen van het Clusius-college ontvangen en in november leerlingen van het Bonhoeffercollege voor het programma ‘een rondje cultuur’ in samenwerking met het ‘Contact Steunpunt Cultureel erfgoed’.
De coördinatoren cultureel erfgoed van het basisonderwijs uit Castricum, Heemskerk en Uitgeest kwamen in februari in De Duynkant bij elkaar voor een afstemmingsoverleg.
De tijdelijke tentoonstellingen in combinatie met de open dagen trokken in 2010 circa 2.400 bezoekers. De onderwerpen in januari en februari waren de geschiedenis van Dijk en Duin en de Castricumse tennisverenigingen naar aanleiding van artikelen in het 32e Jaarboek.

De belangstelling voor de expositie van maart tot en met juni over 65 jaar bevrijding in Castricum en Bakkum was enorm. Daarnaast waren de thema’s ‘Castricum en Bakkum ten voeten uit’, ‘Castricum en het water’ en in de maanden november en december uit het 33e Jaarboek het verdwenen dorpje ‘de Duinkant’ en de Castricumse gymnastiekverenigingen. Tot slot werd er medewerking verleend aan de totstandkoming van eerdergenoemde oorlogsfilm van Pauline van Vliet.

Bestuur, leden en donateurs

Op 31 december 2010 was het bestuur als volgt samengesteld:

• F. Duffhues, voorzitter;
• Mevrouw A.H.A.M. van Boxtel, secretaris;
• J.H. Ebels, penningmeester;
• H.A. Boot, lid;
• P.A. Levi, lid;
• C.J. Smit, lid.

Aan de werkavonden in De Duynkant en andere activiteiten werd door vijfentwintig werkende leden deelgenomen. Op 31 december bedroeg het aantal donateurs ruim 1.200. Aan onze leden en donateurs komt veel dank toe voor hun inzet en hun bijdrage aan de Stichting Werkgroep Oud-Castricum in het afgelopen jaar.

Antoinette van Boxtel
Hans Boot

Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.

---

Jaarboek 33, pagina 116

---

Jaarverslag 2009

Ook in 2009 heeft de werkgroep zich weer op allerlei terreinen ingezet om te bevorderen dat het cultuurhistorisch erfgoed van Castricum en Bakkum zo goed mogelijk behouden blijft. Een duidelijk voorbeeld hiervan is de brief die het bestuur in februari schreef aan de gemeenteraad. In deze brief werd de zorg geuit over het monumentenbeleid en met name de instandhouding van panden als het oude raadhuis aan de Dorpsstraat, het Armenhuis aan de Overtoom en een boerderij aan de Alkmaarderstraatweg. Gelukkig kan anderhalf jaar later worden geconstateerd dat deze panden door inspanning van particulieren naar tevredenheid zijn of worden gerenoveerd en dat zij hun historische waarde niet hebben verloren.
Daarnaast zijn door de leden van de werkgroep weer veel activiteiten verricht en werd er in verschillende plaatselijke en regionale verbanden samengewerkt of geadviseerd. Door verschillende schenkingen werd onze collectie aangevuld.

De belangrijkste gebeurtenissen volgen nu in chronologische volgorde:

• 5 januari: traditionele nieuwjaarsreceptie in De Duynkant.
• 18 april: presentatie ‘De Baccummer Banroute’, samengesteld door Ernst Mooij, in Stayokay Hostel Bakkum.
• 7 mei: afscheid van Sjef Smulders als bestuurslid, die werd opgevolgd door Hans Boot.
• 16 mei: jaarlijkse excursie van de werkgroep in Egmond, waar het historisch museum, de Prins Hendrikstichting, de vuurtoren en de reddingsmaatschappij werden bezocht.
• 15 september: groep ‘Verhalenvertellers’ weer van start in samenwerking met de Stichting Welzijn.
• 23 oktober: presentatie van jaarboek 32, dat werd overhandigd aan de heer Hans de Veen, directeur van Dijk en Duin. Tevens eerste vertoning van de film ‘100 jaar psychiatrie in de duinen’ van Hans Kinders.
• 19 november 2009: jaarlijkse donateursavond met een lezing van Peter Lassooy, schrijver van het boek ‘Monnikenwerk’, over de invloed van de abdij van Egmond op het landschap van Noord-Kennemerland.

In 2009 verscheen het interne infobulletin van de werkgroep vier keer. De leden informeren elkaar daarin over nieuwe projecten en andere wetenswaardigheden. De activiteiten van de werkgroepleden zijn ingedeeld in vier taakgroepen.

Taakgroep archiefbeheer, foto en film
Ook het afgelopen jaar werden er tijdens de openingsuren door bezoekers regelmatig foto’s en andere historische materialen aangeboden. Dit materiaal is vaak een welkome aanvulling van het archief van de werkgroep. Naar aanleiding van artikelen in het jaarboek komen er ook nog vaak foto’s in ons bezit. Door het fotograferen van veel nog bestaande panden en straten kon het pandenarchief worden uitgebreid. Daarnaast werden er veel oude foto’s gescand en digitaal verbeterd. Er werd contact gelegd met het Zijper museum, waar men beschikt over een computerprogramma waarmee foto’s en boeken kunnen worden beschreven en opgezocht. De werkgroep overweegt dat programma ook in te voeren.

Taakgroep archeologie en cultuurbehoud
Er zijn in samenwerking met de gemeente Castricum ongeveer zestig kaarten van oude wegen in Castricum en Bakkum gedigitaliseerd door de kaarten te scannen. Ze beslaan de periode 1905 tot 1915.
Bij een verkennend onderzoek aan de Duinenboschweg is het reliëf van een middeleeuwse duinbeek gevonden. Er is scherf- en botmateriaal gevonden, daterend uit de elfde of twaalfde eeuw. Er wordt aan een verslag gewerkt.
Met regelmaat zijn er vergaderingen van de werkgroep Oer-IJ bezocht.
Een groot aantal archeologische vondsten is naar het archeologisch depot in Wormerveer overgebracht. De vondsten, waarbij beschrijvingen van Ernst Mooij zijn gevoegd, zijn in het Archissysteem gezet. Dit is een systeem waarop de vondsten met coördinaten worden aangegeven.

De monumentenraad heeft adviezen uitgebracht over diverse onderwerpen, zoals het beeldkwaliteitsplan en de kadernota buitengebied, het welstandsbeleid, het plan voor de ontwikkeling van Duin en Bosch, het masterplan inbreidingen en het tracé fietspad Castricum-Akersloot. Deze beleidsstukken heeft de gemeenteraad inmiddels vastgesteld. Op spoedige aanpak van de restauratie van de boerderij Alkmaarderstraatweg 52 is ook door de Monumentenraad aangedrongen.

Taakgroep jaarboek, archiefonderzoek en pr
Door twee of drie leden van de werkgroep werd vaak meerdere keren per week een bezoek gebracht aan de archieven. In de meeste gevallen betrof dit het Regionaal Archief te Alkmaar, waar de Castricumse archieven worden bewaard. Incidenteel werd ook een bezoek gebracht aan archieven in Haarlem en Den Haag. Het werk in het archief Alkmaar betreft vooral het maken van een index op de Castricumse bevolkingsregisters, het digitaal invoeren van de gegevens uit de oud-rechtelijke archieven van Bakkum en Castricum uit de periode van voor 1811 en het opsporen van gegevens betreffende de geschiedenis en stamboom van Castricumse families, dan wel betreffende onderwerpen die in het jaarboek worden gepubliceerd.
In het afgelopen jaar kwam de index over 1880-1890 gereed en werd een start gemaakt met de index over de periode 1890-1900. Het zwaartepunt van het familie-onder-

---

Jaarboek 33, pagina 117

---

zoek lag bij de stamboom van de familie De Nijs. Voor de publicatie van stambomen werden ook tientallen families bezocht voor aanvullende informatie en foto’s.

Ook dit jaar werd er elke maand een persbericht in de kranten geplaatst in verband met de openstelling en de tijdelijke tentoonstellingen op de eerste zondag van de maand. De lokale radio- en tv-zender werd hiervan tevens in kennis gesteld. In 2009 bezochten circa 1700 bezoekers de open dagen.
De werkgroep leverde ook dit jaar vier keer een artikel voor de rubriek ‘Langs de Schulpvaart’ in het Nieuwsblad voor Castricum. Dit jaar waren de onderwerpen: de herkomst van de Overtoom, het verdwenen buurtje Duinkant, de boerderij Zeeveld en de geschiedenis van de Dorpsstraat.
Onze website werd in het afgelopen jaar 18.500 keer bezocht.

Taakgroep educatie en tentoonstelling
De tijdelijke tentoonstellingen trokken ook in 2009 veel bezoekers. De thema’s in januari en februari waren de ‘Popmuziek in de zestiger jaren’ en de ‘Kunstschuilkelder’, gebaseerd op twee artikelen in het 31e jaarboek. Het archeologisch spreekuur tijdens de tentoonstelling ‘Spitten in de bodem van Castricum’ vond in maart en april plaats en was een groot succes.
Nog groter was de belangstelling voor het optreden van het Shanty- en folksongkoor ‘De Skulpers’ tijdens de tentoonstelling over de schelpenvisserij, die in de maanden juni, juli en augustus werd gehouden.
In samenwerking met Dorpshuis De Kern verzorgde de werkgroep tijdens de Open Monumentendagen de tentoonstelling ‘Castricum op de kaart’, waarbij veel aandacht was voor de historie van het dorpshuis.
In november en december waren het 100-jarig bestaan van psychiatrisch ziekenhuis Duin en Bosch, de VVV en de tennisverenigingen de belangrijkste onderwerpen van de expositie op de open dagen. Deze onderwerpen zijn terug te vinden in het 32e jaarboek, dat in november was verschenen.

Wat educatie betreft, hebben diverse scholen een bezoek gebracht aan De Duynkant.
De Pax Christi basisschool te Limmen kwam op 7 april langs op en kreeg uitleg over de Tweede Wereldoorlog in Castricum.
Op 3 juni werd een brugklas van het Clusiuscollege ontvangen voor het maken van een fietstocht door duin, dorp en polder.
Daarnaast werd De Duynkant op respectievelijk 8 juni en 15 oktober bezocht door leerlingen van de Paulusschool en het Jac. P. Thijssecollege voor een educatief programma. Op 15 en 26 november werd medewerking verleend aan ‘Een rondje cultuur’ voor leerlingen van het Bonhoeffercollege.
Tot slot is er door werkgroepleden een bijeenkomst van erfgoedcoördinatoren in het basisonderwijs bijgewoond.

Bestuur, leden en donateurs

Op 31 december 2009 was het bestuur als volgt samengesteld:

• F. Duffhues, voorzitter
• Mevrouw A.H.A.M. van Boxtel, secretaris
• J.H. Ebels, penningmeester
• H.A. Boot, lid
• P.A. Levi, lid
• L. Zonneveld, lid

Aan de werkavonden in De Duynkant en andere activiteiten werd door vijfentwintig werkende leden deelgenomen. Op 31 december 2009 bedroeg het aantal donateurs ongeveer 1200.

Aan onze leden en donateurs komt veel dank toe voor hun inzet en hun bijdrage aan de Stichting Werkgroep Oud-Castricum in het afgelopen jaar.

Antoinette van Boxtel
Hans Boot