Door: Eric Bor
Pottenstapels uit de Romeinse tijd, zoals die in Castricum op verschillende plaatsen zijn opgegraven, zijn tot nu toe alleen ook in Velsen op het Hoogoventerrein aangetroffen. In Alkmaar is een enkele vondst gedaan. Het lijkt erop, dat pottenstapels alleen in (Noord-)Kennemerland in gebruik waren.
In 1969 werd nabij de Cieweg een stapel van twee potten zonder bodem gevonden. In 1970 kwam tussen Baartven en Kerckeven eveneens een stapel van twee potten zonder bodem naar boven. Deze vondsten kregen pas echt betekenis, toen er in 1972 bij de Cieweg een superstapel van 5 potten zonder bodem tevoorschijn kwam. Deze is in een speciale kooi in z’n geheel uit de grond gehesen en staat nu in het gebouw De Duynkant van Oud-Castricum. In 1994 kwam aan de Rietkamp een stapel van 3 potten aan het licht, die wellicht ooit uit 4 potten had bestaan, omdat er veel gebroken aardewerk onder in de onderste pot zat. Eigenaardig genoeg werd er bij opgravingen in de Oosterbuurt in 1995-’96 geen stapel gevonden.
De pottenstapels dienden hoogstwaarschijnlijk als waterput. De reuzenstapel aan de Cieweg stond ingegraven tot op voormalig wadzand, waaruit door het zand gezuiverd water omhoog welde. Zo’n waterput in huis was natuurlijk goud waard, omdat hij binnenshuis beschermd was tegen stuifzand uit het duingebied. De gebruikte potten zijn oude voorraadpotten, waaruit de bodem is verwijderd. Exact dezelfde potten die op het Hoogoventerrein in pottenstapels zijn aangetroffen, zijn in Den Helder als voorraadpotten aangetroffen. Naar de vorm zijn het Romeinse potten. Ze hoeven helemaal niet in het Romeinse Rijk gemaakt te zijn, want ze werden destijds massaal gekopieerd. Specialisten kunnen ze naar de vorm, naar de versiering en naar de soort versteviging van de klei, de zogenaamde magering, dateren. De magering kan bestaan uit gruis van scherven, schelpen, botten of stenen en uit plantenresten.
Tekst en foto’s:
N.B. Meer columns van Eric Bor lezen?
U vindt al zijn columns hier.
