
Napoleon eiste, om belastingtechnische redenen, dat Nederland volledig op perceelgrootte werd vastgelegd, wie de eigenaar was en waar het land voor gebruikt werd. Dat leverde kadasterkaarten op van zo’n 3 miljoen percelen, waarop van elk perceel in kaart is gebracht de omvang, de eigenaar, het gebruik, de vegetatie en de getaxeerde waarde.
Aan dit Napoleontisch kadaster van 1832 zijn en worden tot op heden chronologische en thematische kaartlagen toegevoegd – van luchtfoto’s tot vroegmoderne landmetersopnamen – die op diverse manieren met elkaar te combineren zijn. Deze verzameling van kaarten met allerlei kaartlagen (HisGis genoemd: Historisch Geografisch Informatiesysteem) is online toegankelijk en maakt het nu mogelijk om als het ware in het verleden te reizen om te zien hoe onze omgeving er uitzag in de Napoleontische tijd.
HisGIS is bedoeld voor ieder met interesse in kaarten, historie, huizen, namen, genealogie en grondbezit. Het systeem bevat een groot deel van Nederland. Sinds maart 2021 zijn de historische kadastergegevens van de kustzone Noord-Holland online toegankelijk voor iedereen. Er zijn er op dit moment 54 gemeenten te bekijken zoals ze in 1832 uitzagen.
Op zoek naar Castricums verleden.
Onderaan dit artikel de link naar de kadasterkaarten en uitleg over wat je hier vindt en hoe je kan zoeken.
Ga naar de GIS-viewer Noord-Holland en zoom in op b.v. Castricum. Eenmaal ingezoomd kun je op een perceel klikken om de gegevens, b.v. eigenaar, beroep en grootte, te bekijken. Rechtsonder kun je klikken op kaartlagen waarmee je diverse opties krijgt om de manier waarop de kaart getoond wordt aan te passen.
Deze opties zou ik om te beginnen aanvinken:- Kadaster 1832 gebouwen 3D, kadaster 1832 percelen (naar soort eigendom) en de onderste drie: wegen, waterlopen en plaatsen.
- Kadaster 1832 gemeenten. Deze geeft de gemeentegrenzen aan.
- Met het aanvinken van een van deze opties, hoogtekaart, luchtfoto en BRT (Basisregistratie topografie) creëer je een achtergrondkaart.
Als je een van die drie achtergrondkaarten hebt aangevinkt kun je met het schuifje dat rechts van kadaster 1832 percelen (naar soort eigendom) staat de bovenste laag transparant maken. Door wat heen en weer schuiven kun je zo goed de 1832 situatie vergelijken met de huidige situatie.
Er zijn nog een paar kaartlagen die je kan aanvinken. Het resultaat zie je direct. Ook hier heb je de optie om met een achtergrondkaart aangevinkt de bovenste kaart transparant te maken.
- Als je de ‘Kadaster 1832 gebouwen 3D’-laag hebt aangevinkt kun je met je een ingedrukte ctrl-toets en het schuiven van je muis de kaart laten kantelen en draaien.
Klik hier om de HisGisviewer te openen in een nieuw tabblad.
Meer informatie over het het Kustproject van Noord-Holland vind je op de site van HisGis.