3 augustus 2022

Jan Stuyt, de architect van de Pancratiuskerk en het oude Raadhuis

Door: Eric Bor

Afb. 1. Jan Stuyt getekend door Huib Luns (Elsevier’s Geïllustreerd Maandschrift 1906)

Een aantal beeldbepalende gebouwen in Castricum zijn door de Haagse architect Jan Stuyt (1868-1934) ontworpen: de Pancratiuskerk met de bijbehorende pastorie, zusterhuis en bewaarschool en het voormalige Raadhuis aan de Dorpstraat.

Afb. 2. De Pancratiuskerk in aanbouw in 1910

Jan Stuyt werd geboren in Purmerend op 21 augustus 1868. Op voordracht van zijn hoofdonderwijzer ging hij al op 14-jarige leeftijd werken bij het gerenommeerde architectenbureau van A.C. Bleys. Zijn talent viel op en de beroemde architect Pierre Cuypers (onder andere de ontwerper van het Centraal Station en het Rijksmuseum in Amsterdam) vroeg hem om op zijn bureau te komen werken. Hier deed Stuyt veel ervaring op. Jos Cuypers, de zoon van Pierre, vroeg Stuyt als hoofdopzichter bij de bouw van de door Jos Cuijpers ontworpen St.-Bavokathedraal in Haarlem. Stuyt groeide zelfs uit tot tweede bouwmeester.

Afb. 3. De Pancratiuskerk, de pastorie het Zusterhuis in 1920, links de Augustinusschool in aanbouw

In 1909 vestigde Jan Stuyt zich als zelfstandig architect in Den Haag. Hij was zeer productief. Hij had veel contacten in (katholieke) kerkelijke kringen, bij katholieke werkgevers en de arbeidersbeweging. Hij ontwierp niet alleen maar liefst  54 kerkgebouwen, maar ook talloze scholen, stadhuizen, tientallen villa’s overal in Nederland en vooral in Limburg honderden arbeiderswoningen. In Heiloo tekende hij het bekende bedevaartcentrum Onze Lieve Vrouwe ter Nood en in Alkmaar het voormalige Elisabethziekenhuis.

Afb. 4. Kapel Onze Lieve Vrouwe ter Nood in Heiloo

De Pancratiuskerk ontwierp hij als neoromaanse kerk. De kerk werd gebouwd door de firma Groenewoud uit Breda en op 8 juni 1911 werd de kerk ingewijd. In Stuyts niet-kerkelijke ontwerpen zien we vaak ronde ballen, ‘stuiters’, die een speelse verwijzing zijn naar zijn naam. Deze vind je op het bordes, de trapgevel en op de klokkenstoel op het dak van het Raadhuis, dat in 1911 in werd gebouwd door de Castricumse aannemer Jacobus Res. In de klokkenstoel op het in  neo-romantische stijl met een schijntrapgevel ontworpen gebouw heeft nooit een klok gezeten.

Afb. 5. Het Raadhuis in 1950
Bronnen
Tekst: Foto’s:

N.B. Meer columns van Eric Bor lezen?
U vindt al zijn columns hier.

Abonneer
Laat het weten als er
1 Reactie
Nieuwste
Oudste
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties