Door: Eric Bor
Op de beeldbank vond ik een prachtige foto uit 1909 van de Pancratiuskerk in aanbouw. Zonder hijskranen, met eenvoudige steigers en heel lange ladders zie je talrijke arbeiders bezig met de muren en het dak. Bovenin het puntje van de toren is iemand bezig een grote vlag te bevestigen. Het hoogste punt is bereikt! Tijd voor pannenbier, zou je zeggen.
Achter de door architect Jan Stuijt ontworpen kerk in aanbouw zie je nog net de achterkant van de vorige kleinere Pancratiuskerk uit 1858, die in 1911 gesloopt is, nadat de nieuwe kerk in gebruik was genomen. Voordat de kerk uit 1858 er was, had de rooms-katholieke gemeente eeuwenlang geen echte kerk: zij moesten zich behelpen met een schuilkerk op de Breedeweg op het weiland naast nummer 72.
Vóór 1579 hadden de katholieken wel een eigen kerk en ook die was gewijd aan Sint-Pancratius: de oude dorpskerk, waarvan het schip rond 1200 gebouwd is en de toren rond 1500. Deze kerk werd in 1566 tijdens de Beeldenstorm geplunderd. Toenmalig pastoor Michael van Riemsdyck meldde over de plunderaars “dat sy in die kercke von Kasterkom het eerwaardig sacramentshuys gedestrueerd hebben”. In 1579 moesten de katholieken de kerk afstaan aan de protestanten.
Pancratius was een jongen van 14 uit Phrygië, die in het jaar 304 een christelijke martelaar werd, toen hij in Rome principieel weigerde te offeren aan de Romeinse goden, ondanks dat hij voor deze weigering de doodstraf kreeg. Twee eeuwen later liet paus Symmachus de Sint-Pancratiusbasiliek boven zijn graf bouwen. Sindsdien werd hij als een van de vier ijsheiligen vereerd. Zijn naamdag is 12 mei.
Tekst:
Foto’s:
Noot van de redactie
In het 6e jaarboek (1983) en in het 32e jaarboek (2009) is de geschiedenis van de bouw van de Pancratiuskerk uitgebreid behandeld. Via de inhoudsopgave trefwoorden Pancratiusparochie en Pancratiuskerk zijn de artikelen te lezen.
N.B. Meer columns van Eric Bor lezen?
U vindt al zijn columns hier.
