9 november 2022

Zand (een afscheid)

Door: Eric Bor

Castricums groei kwam eigenlijk door Jonkvrouw Johanna van Deutz, de gemalin van jonkheer Daniël Gevers. Zij gaf met de beste bedoelingen het zand weg van een deel van haar geërfde duinen die al tot aan de Mient opgestoven waren. Zand was onontbeerlijk voor de aanleg van wegen en woonwijken in laaggelegen gebieden. Elders in Nederland werd afgegraven zand duur verkocht, maar in Castricum kreeg je het gratis. 

26 oktober 2022

De geluiden uit mijn jeugd (Oranjebuurt jaren 50)

Door: Eric Bor

Afb. 1. Paard en wagen van de schillenboer in de Henri Schuytstraat. Voor kinderen was het altijd een feest erop te zitten

De klossende tred van het paard van de schillenboer. De doffe plof van het deksel van de melkbus als Gerard Kaandorp de bus opent om mijn moeders kan met melk te vullen. (Later verkoopt zijn broer Dorus met zijn zoon Engel ‘dagmelk’ in flessen met zilveren doppen, die rammelen in de kratten. Dan mag ik ook wel eens meerijden in de melkwagen naar de Brakersweg.) De herhaalde roep van de aardbeienverkoper op zijn bakfiets: “Aardebaien mooie aarbai…” De piepende trappers van de broodbakfiets met op de zijkant onder elkaar de woorden “-akkerij -urgmeijer” met één grote B ervoor, zodat ik er altijd “Dakkerij Durgmeijer” in las. Het gepruttel van de bestelwagen van groenteman Zwarte Cor Beentjes. Het vrolijke geluid van het draaiorgel dat de orgelman de straat in duwt en even later het gerammel met zijn mansbakje op de maat van de muziek.

12 oktober 2022

Waar Castricums gas vandaan kwam (en komt)

Door: Eric Bor

Afb. 1. Lantaarnopsteker op de Vinkebaan

In 1914 werd in Castricum bij de Oude Haarlemmerweg een gasfabriek in gebruik genomen, die gas uit steenkool maakte. Het was op dat moment nog niet duidelijk of de fabriek rendabel kon worden, want het gas werd alleen gebruikt voor (straat-)verlichting. Tot dan toe werd alleen olie in lantaarns gebruikt. Elektriciteit had Castricum op dat moment nog niet. De provincie drong er bij de gemeente op aan dat het gasbedrijf ook de distributie van elektriciteit van het provinciaal elektriciteitsbedrijf (PEN) voor zijn rekening zou nemen. Van 1920 tot 1936 had de gasfabriek daarom een afdeling elektriciteit. Na 1936 nam het PEN de distributie zelf ter hand.

28 september 2022

Een van de grootste braderieën van Noord-Holland

Door: Eric Bor

Afb. 1. Zomeravondmarkt in 1959 (op de achtergrond links een dameskledingzaak, daarnaast kleermaker Leeuwrik en rechts Radio Molenaar, later Molenaar-Kaal)

Ooit ging Castricum prat op ‘een van de grootste braderieën van Noord-Holland’. Elk jaar moest de braderie weer mooier, groter en beter zijn dan het vorige jaar. Tot de Castricumse middenstand de jaarlijks toenemende moeite en kosten beu was en het tijd werd voor een andere aanpak.

14 september 2022

De Juliana en Bernhardbank

Door: Eric Bor

Afb. 1. Ansicht van het plantsoentje en de Juliana en Bernhardbank

Naast het oude raadhuis stond op de hoek van de Dorpsstraat en de Schoolstraat ooit de openbare lagere school. Toen deze te klein werd, verrees er in 1933 een nieuw gebouw aan de Bakkummerstraat: de (voormalige) COL-school. De oude school aan de Dorpsstraat werd in 1934 afgebroken. Op het vrijgekomen terrein werd door 5 werkloze metselaars en 4 werkloze grondwerkers in 1936 belangeloos een plantsoen met een vijver aangelegd, met in de hoek waar ooit het schoolplein was een bank ter ere van het huwelijk van prinses Juliana en prins Bernhard op 6 januari 1937: de Juliana en Bernhardbank.

31 augustus 2022

De komst van de televisie

Door: Eric Bor

Afb. 1. De firma Oudejans vestigde zich in 1953 in het winkelpand op de hoek van de Dorpsstraat en de Torenstraat

In 1951 startten de eerste Nederlandse televisie-uitzendingen onder leiding van werknemers van Philips, maar al snel nam de door de radio-omroepen in het leven geroepen Nederlandse Televisie Stichting (NTS) de leiding van de ingenieurs uit Eindhoven over. Bij de start hadden slechts 500 mensen in Nederland een televisietoestel, waaronder niemand in Castricum en Bakkum.