Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.
Jaarboek 39, pagina 32
De Castricumse volleybalverenigingen
De eerste volleybalvereniging in ons dorp, The Smash, werd bijna 65 jaar geleden opgericht. Zes jaar later, in 1958, volgde een tweede club onder de naam Dynamo. Waar de eerste vereniging zich meer richtte op het bereiken van een zo hoog mogelijk niveau, stelde de tweede vereniging recreatie meer centraal. De verenigingen fuseerden in 1999 tot een nieuwe vereniging met de naam Croonenburg.
Volleybal is een sport die is ontwikkeld door de Amerikaan William G. Morgan. Hij vindt het toen al bekende basketbal wat te hard en bedenkt in 1895 een nieuw soort spel. Morgan zoekt spelregels bij elkaar van diverse sporten en combineert die tot de sport volleybal.
Het duurt nog even voordat men in Nederland ook deze sport gaat beoefenen. Na zijn bezoek aan Amerika brengt pater Simon Buis het spel naar Nederland. Heel populair wordt het nog niet: het wordt vooral gespeeld in missiehuizen en seminaries. Als militairen uit Canada, Polen en Amerika in 1945 overal in het land volleybal spelen, wint deze sport aan bekendheid.
In 1947 besluit sportleraar Dick Schmüll daarom de Landelijke Volleybal Commissie op te richten. Die neemt de voorbereiding op zich voor het oprichten van de Nederlandse Volleybal Bond (Nevobo), die op 1 januari 2016 ruim 114.000 leden telt.
The Smash
Oprichting
Een groepje Castricumse jongeren wil wel wat meer dan het uurtje volleybal op hun school. Ze beginnen op vrije middagen te spelen op het veldje bij Johanna’s Hof en gebruiken een bal die ze gekocht hebben van wat bij elkaar gelegd geld. Maar ze snakken naar meer.
Op 17 april 1952 komen ze bijeen in de zaal van café De Harmonie om een volleybalvereniging op te richten. De naam ‘The Smash’ wordt meteen vastgesteld. De groep blijft trainen op het veldje bij Johanna’s Hof en als het regent wijken ze uit naar de zaal van Hotel Borst. Vanaf de oprichting doet The Smash al mee aan de competities van de Nevobo in de afdeling Alkmaar. De wedstrijden worden in de Alkmaarse veilinghal gespeeld.
Ondergraven
Bill Super, de eerste voorzitter, schrijft in het jubileumnummer van het ledenblad ’t Smashertje’ dat in de beginjaren vaak getracht is de vereniging te ondergraven:
“Leden, die ook voetbalden, werden verzocht te bedanken voor The Smash. Een gymnastiekzaal was niet beschikbaar voor het trainen. We moesten ons behelpen met buitentraining. Later mochten we in zaal Borst, welke zaal totaal ongeschikt was voor volleybal. Wanneer er per keer niet meer dan één lamp sneuvelde waren we blij. De veilinghal was iets minder kwetsbaar, maar ook verre van ideaal. Vaak moesten de leden na afloop van de training nog over stapels kisten klauteren om een bal te zoeken.”
Maar tegen de verdrukking in groeit de vereniging en wat vooral belangrijk is: zij krijgt een zeer goede naam. Al heel snel komen er uitnodigingen voor deelname aan toernooien en in de afdeling Alkmaar behoort het eerste herenteam al spoedig tot de sterkste teams. Door het succesvol organiseren van een pinkstertoernooi was de naam van The Smash al helemaal gemaakt.
Met de trein naar Alkmaar
De accommodatie blijft een probleem, maar desondanks wordt het jeugdteam (tot en met 16 jaar) in het seizoen 1959-1960 kampioen. Ze spelen in Alkmaar, ‘in een of andere school vlakbij het station’. Het team reist vooral in het begin voornamelijk met de trein.
Jaarboek 39, pagina 33
Hans Morelis in het jubileumblad: “We maakten er een sport van om zo in te stappen dat de conducteur ons niet controleerde. Terug in Castricum wisselden we het kaartje dan weer in en zeiden dat we met de auto gegaan waren. Nadat dit drie weken goed was gegaan, kreeg de loketbeambte argwaan en vroeg hij nadrukkelijk met achterdochtige oogjes of we ons niet vergisten. Nee hoor, zeiden Jan Metselaar en ik met een stalen gezicht (mijn vader had niet eens een auto!). Oh, zei de man ons doordringend aankijkend, jij bent er eentje van Metselaar, is het niet? Hij gaf ons de reiskosten terug en greep de telefoongids. Allemachtig, wat hebben we ons toen rot gerend om voor dat telefoontje thuis te zijn. Uiteindelijk liep het toch goed af. Thuis gekomen bleek er niet gebeld te zijn.”
Dit was gelijk de laatste keer dat de jongens dit geintje hebben uitgehaald.
Veel kampioenen in de jaren 1960
Het jaar 1963-1964 is erg succesvol voor de dames. Het eerste damesteam wordt kampioen van de eerste klasse en promoveert naar de overgangsklasse. Ook de heren zijn succesvol in de jaren 1960.
In het seizoen 1965-1966 behaalt het eerste herenteam op sublieme wijze het kampioenschap en keert terug naar de overgangsklasse van waaruit het voorgaande jaar was gedegradeerd. De ploeg verslaat alle vijf tegenstanders en alleen in de laatste wedstrijd, toen ze al gepromoveerd waren, verliezen ze een set.
Jan Karel Smit
In 1956 verhuist Jan Karel Smit van Amsterdam naar Castricum en wordt gymleraar op zowel de openbare als katholieke Mulo en de toen nog bestaande Huishoudschool. Al snel wordt hij door het gemeentebestuur ingeschakeld als adviseur voor technische sportzaken. Zijn eerste klus is in 1957: de inrichting van de gymzaal aan de Juliana van Stolbergstraat. Ook het sportpark Wouterland krijgt zijn aandacht.
In zijn vrije tijd heeft Smit ook veel bijgedragen aan verbeteringen van het sportklimaat in het dorp. Hij wordt door velen om advies gevraagd. In 1966 is hij trainer van het team van The Smash dat promoveerde naar de overgangsklasse.
In oktober 2016 is Jan Smit 90 jaar oud geworden. Zijn belangstelling voor alles op sportgebied is tot op de dag van vandaag gebleven.
De triomftocht wordt voortgezet in het volgende seizoen. Het eerste herenteam behaalt in 1968 na een bijzonder spannend duel tegen het Amsterdamse Armada het kampioenschap in de overgangsklasse. Al een aantal keren waren ze er bijna, maar dit is voor het eerst dat de Castricummers de titel ook daadwerkelijk in de wacht slepen.
Uit het wedstrijdverslag blijkt dat het geen eenvoudige strijd is geweest: “De finalewedstrijd tegen Armada was een titanenstrijd. Hoewel de ploeg met 3-1 won, was het allerminst een gemakkelijke wedstrijd geweest. De ploeg heeft de vele supporters, die hen naar Amsterdam hadden vergezeld, lange tijd in het onzekere gelaten, voordat zij al feestend naar het overwinningsfeest in Castricum konden gaan. Het werd een glorieus feest tot in de kleine uurtjes!”
Jaarboek 39, pagina 34
Cock Hageman
De man die het langst voorzitter was van The Smash is de 91-jarige Cock Hageman. Hij vertelt:
“Ik ben 17 jaar voorzitter geweest. Mijn drie zoons en vier dochters waren allemaal lid en hebben ook competitie gespeeld. De oudste zoon George (nu net 65 geworden) was de eerste en door hem zijn de andere kinderen ook bij de club betrokken geraakt. Zodoende werden we een echte volleybalfamilie.
Toen voorzitter Donker in 1968 aftrad, vroeg onder anderen Jan Metselaar of ik mij verkiesbaar wilde stellen. Daar zei ik ‘ja’ op en ik heb het altijd leuk gevonden om te doen. Ik ging veel mee naar uitwedstrijden en zat ook in de strafcommissie die toezag op naleving van de regels van de bond.
De grote veranderingen in de volleybalsport, zoals een nieuwe telling of teamopstelling, heb ik echter als voorzitter niet meegemaakt. Het was een hele verrassing voor me dat ik in 1985 bij mijn aftreden werd benoemd tot erevoorzitter.”
Professionalisering
De vereniging groeit flink in de jaren (negentien) zeventig en het aantal trainingsuren voor de jeugdleden moet zelfs worden uitgebreid. Er wordt ook nog een nieuwe afdeling opgestart, die een sterke groei kent in haar beginperiode: de afdeling mini-volleybal.
Door middel van advertenties van de middenstand, banken en enkele grote firma’s in het clubblad wordt getracht dekking te vinden voor het tekort op de begroting en daarin is de vereniging toen aardig geslaagd. Er wordt voor het eerst gedacht aan een sponsor. De firma Commandeur uit Beverwijk geeft The Smash een bijdrage, waardoor de financiële positie van de vereniging verbetert.
Ook de accommodatie verandert in die tijd. Op 31 oktober 1974 neemt de gemeenteraad van Castricum met grote meerderheid het besluit om een sporthal in Castricum te bouwen. Dit is voor The Smash een zeer belangrijk bericht, gezien hun noodsituatie om ‘thuiswedstrijden’ in Beverwijk te moeten spelen. Op 24 april 1975 wordt, na enkele maanden van strubbelingen rond de situering van de sporthal, besloten dat deze definitief aan De Bloemen in Noord-End gebouwd gaat worden.
Jaarboek 39, pagina 35
Op 25 september 1976 wordt Sporthal De Bloemen officieel geopend en door sportminnend Castricum in gebruik genomen.
“Eindelijk ‘thuis’ in Castricum te kunnen spelen is een voldoening schenkende gewaarwording. Het is een prachtige hal, die met trots getoond kan worden aan bezoekende verenigingen”, aldus het toenmalige bestuur.
In het eerste seizoen na de opening van de nieuwe sporthal (1976-1977) wordt het ledental van 250 overschreden. Daar is de vereniging erg blij mee, maar het levert ook problemen op voor de invulling van functies als coach, begeleider en scheidsrechter en de kosten nemen ook toe. Een financiële impuls is opnieuw nodig. Via reclameborden en een overeenkomst met de Rabobank is de vereniging voorlopig weer even gered.
In 1977 wordt het 25-jarig jubileum gevierd. Bill Super laat in de jubileumeditie van ’t Smashertje weten dat hij trots is op deze mijlpaal en constateert dat The Smash met de leeftijd van 25 jaar tot de oudste volleybalverenigingen in ons land behoort.
Toernooien
Heerlijk in de zon lopen of zitten en naar leuke wedstrijden kijken kan maar eens in het jaar op tweede pinksterdag. Op deze dag organiseert The Smash namelijk jaarlijks op de voetbalvelden van CSV een groot toernooi.
In ’t Smashertje van mei 1980 wordt gezegd dat men na het eerste toernooi nooit had kunnen verwachten hoe succesvol dit evenement zou worden.
Het clubblad meldt: “Dat de initiatiefnemers enkele jaren na de oprichting van onze vereniging van het buitentoernooi ooit gedacht hebben het 25-jarig bestaan daarvan te zullen beleven, is niet te achterhalen, maar een feit is het, dat dit buitentoernooi niet is weg te denken.”
Dat het toernooi valt en staat met het aantal vrijwilligers, blijkt wel uit ’t Smashertje van indertijd. Er worden zo’n 25 personen gezocht om de 22 volleybalvelden op te bouwen op eerste pinksterdag. De werkzaamheden omvatten het belijnen van de velden, het plaatsen van de palen met scheerlijnen en het op hoogte hangen van de netten. ’s Ochtends zijn er op tweede pinksterdag zo’n tien mensen nodig om de velden te controleren en de kassa te bemensen.
Het Pinkstertoernooi is een belangrijk evenement voor The Smash geweest, vertelt Rein Luijckx: “Het was gebruikelijk dat teams buitentoernooien afgingen. Het Pinkstertoernooi had een belangrijke regionale functie en ook zelfs een nationale.”
Het toernooi geeft een financiële impuls aan de vereniging en heeft ook als doel om de volleybalsport in zijn algemeenheid te promoten.
Luijckx:“Hans Boske was een van de actievelingen van het Pinkstertoernooi. Hij leende altijd bij iedereen keukentrapjes, waar de scheidsrechters op konden zitten of staan. Het gerucht gaat dat hij ze soms vergat terug te geven, of niet meer wist welk van wie was en dat hij thuis nog een heel arsenaal aan keukentrapjes heeft …”
De volleybaltoernooien op scholen krijgen vanaf het seizoen 1974-1975 een vaste vorm. In samenwerking met de afdeling Sportzaken van de gemeente worden de scholen voor voortgezet onderwijs van Castricum uitgenodigd aan een toernooi deel te nemen. Dit betekent dat naast het eigen Pinkstertoernooi jaarlijks ook een scholentoernooi wordt georganiseerd.
De competities
De dames kennen in de jaren (negentien) tachtig veel hoogtepunten. In 1979 promoveren zij nog ongeslagen van de derde naar de tweede divisie en in 1980 naar de eerste divisie. In 1981 wordt de ononderbroken promotiereeks voortgezet met het behalen van het eredivisieschap. In 1988 spelen de dames alweer vier jaar eerste divisie en weten ze zich in deze klasse goed te handhaven.
Speler en trainer Peter Over
In 1960 wordt Peter Over (1944) lid van The Smash. Hij begint in het derde herenteam: “We speelden in de veilinghal in Alkmaar, waar we soms de kratten met wortelen aan de kant moesten schuiven. Er waren dusdanig veel teams, dat we soms pas tegen 12 uur ’s nachts klaar waren”, vertelt hij. Zijn debuut blijkt erg succesvol, want het jaar daarop gaat hij in één keer door naar het eerste team.
Zijn tijd bij The Smash is echter van korte duur. Het gaat wat minder voortvarend met de Castricumse volleybalvereniging en dus gaat Peter Over naar een Haarlemse club: “Ik heb daar een trainerscursus gevolgd. Na twee jaar ben ik teruggekeerd naar The Smash en in 1967 met Heren 1 gepromoveerd naar de hoofdklasse. Van dit team was ik aanvoerder.”
Jaarboek 39, pagina 36
Bij een volgende mindere periode gaat Peter wederom weg bij The Smash. De Alkmaarse club, waar hij naartoe gaat, speelt in de eerste divisie, een klasse hoger dan The Smash. Ook als trainer ontwikkelt hij zich verder. Peter wordt bondscoach van Jong Oranje in 1975 en vanaf 1980 traint hij het eerste damesteam van The Smash. Daarmee promoveert hij naar de eredivisie.
In 1985 begint Peter Over de heren te trainen: “Die speelden eerste divisie, maar wilden dolgraag naar de eredivisie. In 1987 worden ze derde, in 1988 tweede en pas in 1989 zijn ze kampioen van de eerste divisie. Helaas hebben ze het nét niet gehaald in de eredivisie.”
De loopbaan van Peter bij The Smash wordt vervolgd bij Croonenburg. Zijn dochter begint met volleybal en dat maakt Peter enthousiast om jeugdtrainer te worden. Tot 2005 heeft hij dames 1 nog getraind, waarna hij zijn volleyballoopbaan heeft beëindigd.
Ook de heren weten zich steeds in de eerste divisie te handhaven. Eind jaren (negentien) tachtig is het team in de bovenste regionen geëindigd en in 1989 promoveert het zelfs naar de eredivisie. Ook de jeugdleden doen het goed: het aantal is dusdanig toegenomen in de jaren (negentien) tachtig dat er naast het selectieteam van zowel de jongens als meisjes twee jongensteams en drie meisjesteams in de aspirantencompetitie spelen. Daarnaast zijn er nog drie teams met mini’s (8-11 jaar).
Omdat de financiële basis van The Smash te beperkt is, gaat de club in 1987 in zee met Bosta, die hoofdsponsor wordt. Het bedrijf, dat zich bezighoudt met beregeningsapparatuur, verbindt zelfs zijn naam aan The Smash, die vanaf dat moment Bosta/The Smash heet. Deze sponsordeal levert de club de financiële middelen op om hogerop te gaan. Hierdoor spelen er twee teams in de eredivisie, wat uniek is. De club heeft de overtuiging dat dit ook jeugdleden aantrekt.
De talenten
Omdat The Smash regelmatig op hoog niveau heeft gespeeld, is het ook niet verwonderlijk dat de vereniging diverse talenten heeft geleverd aan districts- of nationale teams.
Jaarboek 39, pagina 37
Zo heeft Martin van der Horst (1965), die van 1983 tot 1989 bij The Smash speelde, regelmatig met het Nederlands team meegedaan aan Europese kampioenschappen en zelfs aan de Olympische spelen. De voormalig international was maar liefst 2,15 meter lang.
Elly Over (1953), de vrouw van de eerder besproken Peter, kwam in 1975 uit voor het Nederlands damesteam.
Ook Jenny Turkstra (1939) en voormalig toptennisster Tine Zwaan (1947) waren getalenteerde volleybalsters en werden geselecteerd voor districtswedstrijden of interlands.
Jenny vertelt over haar carrière: “In 1956 werd ik door mijn medeleerlingen van de Rijks H.B.S. in Velsen (Jan en Henk van ’t Loo, Tineke en Andries Terpstra en Wim Metselaar) enthousiast gemaakt voor de volleybalsport en het lidmaatschap van The Smash. Ik werd opgenomen in het eerste damesteam, dat het tot het niveau van de toenmalige overgangsklasse bracht. In de jaren 1957-1959 belandde ik in het distrtictsteam van Noord-Holland. Eerder had ik de sporten handbal en tennis vaarwel gezegd en mij verder geconcentreerd op volleybal.
Na afloop van deelname aan een Paastoernooi in Alkmaar in 1959 viel de eerste uitnodiging voor het Nederlands team in de bus. Al snel volgden wedstrijden en toernooien op internationaal niveau, voornamelijk binnen Europa. De trainingen werden op donderdagavond en zaterdagmiddag in Den Haag in het MILVA-kamp gehouden. Trainer-coach was de roemruchte Henk Blok, docent aan de Haagse Academie voor Lichamelijke Opvoeding. In die tijd was Den Haag het middelpunt van de volleybalsport. Een andere grote naam in die tijd was Cees van Zweeden, trainer-coach van het Nederlands herenteam.
Omdat ik bij The Smash te weinig wedstrijdervaring op hoog niveau kon opdoen, stapte ik op dringend advies van Henk Blok over naar de Amsterdamse damesclub ‘Boemerang’ die in de hoogste klasse van Nederland (toen nog hoofdklasse) speelde. Ik werd direct geselecteerd voor het eerste damesteam, dat in drie achtereenvolgende jaren clubkampioen van Nederland werd en daarnaast uitgeroepen werd tot West-Europees kampioen. Zes speelsters maakten tevens deel uit van het Nederlands team!
Ik bleef in Castricum wonen en in Alkmaar werken. In Utrecht volgde ik vanaf 1962 een deeltijdstudie, waarvan de colleges op zaterdag werden gegeven. Er moest dus veel worden gereisd en het was een druk bestaan. Gelukkig verleende mijn werkgever veel medewerking en kreeg ik zelfs vrije dagen voor afwezigheid tijdens toernooien. Er was toen nauwelijks sprake van onkostenvergoeding, betaling en medische begeleiding door de volleybalbond. Hoe anders is dat tegenwoordig! Hoogtepunten in mijn carrière waren ongetwijfeld de deelname aan de wereldkampioenschappen in Moskou (1962) en de Europese kampioenschappen in Boekarest (1963).
Ik ben in 1964 gestopt met actief wedstrijdvolleybal. In het seizoen 1964-1965 ben ik nog wel op het oude nest teruggekeerd als trainster van The Smash. Nadat ik in 1965 trouwde met Theo van der Kuil (ook Smash-lid), zijn we naar Oss verhuisd. In 1969 verkasten we naar Alphen aan den Rijn. Ik werd weer lid van Boemerang en werd opgenomen in het vroegere kampioensteam, dat nu als veteranenteam deelnam aan de afdelingscompetitie Amsterdam. Op verzoek van de club heb ik nog even meegespeeld in het eerste damesteam, dat toen in de eredivisie uitkwam.”
Het 40-jarig jubileum
In 1992 bestaat de vereniging 40 jaar. Burgemeester Schouwenaar stelt in een jubileumboekje dat het 40-jarig bestaan van een vereniging iets is om bij stil te staan: “Stilstaan is echter iets dat niet goed bij Bosta/The Smash past. Zij hebben dan ook de twaalf spelers van het Nederlandse team uitgenodigd om een volleybal-clinic te verzorgen.”
Het is een groot spektakel geworden. Aan 1400 toeschouwers laat het nationaal team zien wat nu precies topvolleybal betekent.
“Castricum stond even op z’n kop en terecht, een groot compliment aan de organiserende vereniging Bosta/The Smash”, aldus De Castricummer.
De viering van het jubileum is een groot succes. Toch typeert Rein Luijckx de jaren 1990 als een ‘zeurende tijd’. Er zijn veel bestuurswisselingen en het ledenaantal loopt terug. Het is een mindere tijd voor de vereniging en een fusie met de andere volleybalclub in Castricum lijkt noodzakelijk te worden.
Dynamo
De beginjaren
Ruim zes jaar na de oprichting van The Smash wordt op initiatief van Kees Kabel een tweede volleybalvereniging in Castricum opgericht en wel op 1 september 1958. Kees trekt er zelf op uit om de nodige leden te werven.
Jaarboek 39, pagina 38
Hij slaat een goede slag door een grote Castricumse familie te bewegen zich aan te melden als lid: de familie Wokke. Deze familie groeit zo’n beetje uit tot hofleverancier.
De eerste jaren traint de vereniging in de zaal van café Borst in Bakkum. Later worden de trainingen gehouden in de toen nieuwe gymzaal aan de Juliana van Stolbergstraat. Vanaf die tijd gaat het bergopwaarts met Dynamo. De vereniging speelt vanaf het seizoen 1959-1960 in de volleybalcompetitie. Ook de competitiewedstrijden van Dynamo worden in de veilinghal in Alkmaar gespeeld.
Gymles
Klaas en Dik Wokke worden in de beginperiode lid van Dynamo. Dik zit in het laatste jaar van de Mulo en gymdocent Jan Karel Smit heeft hem enthousiast gemaakt voor de volleybalsport. Smit, die volleybal heel actief promoot in zijn lessen, is een van de ledenwervers voor de vereniging.
Ook Klaas, de broer van Dik, is er vroeg bij. Op de leeftijd van 17 jaar wordt hij al penningmeester. Vrij snel daarna worden de statuten gewijzigd, waarin bepaald wordt dat de penningmeester meerderjarig moet zijn. Klaas wordt tweede penningmeester, maar eigenlijk blijft hij nog steeds de boekhouding doen.
In de jaren 1962 en 1963 worden door het zeer actieve bestuur ook nog afdelingen voor atletiek en basketbal opgezet. Beide afdelingen hebben echter binnen Dynamo geen lang leven gehad. Klaas Wokke:
“We wilden een brede vereniging worden en het idee was om alles onder één dak te doen. De sporten waren echter te verschillend en ook de kosten waren niet vergelijkbaar. Het was dus niet met elkaar te rijmen.”
De atletiektak gaat zelfstandig verder onder de naam ‘Atletiek Vereniging Castricum’ en de basketbaltak onder de naam ‘Sea Devils’. Na deze bewogen jaren wordt Dynamo weer volledig een volleybalclub en wordt er een nieuw bestuur gevormd met als voorzitter René Gort.
Het spelen in de competitie in Alkmaar kost veel inzet en financiële offers. Het nieuwe bestuur vraagt daarom een overschrijving aan naar district IJmond, zodat in de sporthal in Heemskerk gespeeld kan worden. Het spelpeil ligt in deze afdeling echter hoger, wat betekent dat zowel het eerste dames- als herenteam alle zeilen moet bijzetten om een goed figuur te slaan. De financiële zorgen blijven echter bestaan en ook het noodgedwongen wisselen van de trainers doet daar geen goed aan. Desalniettemin blijft het gezelligheidsaspect een grote rol spelen. Er worden regelmatig feestavonden op touw gezet, waarvoor destijds veel belangstelling is. Een grote animator hierbij is Klaas Wokke. Zo organiseert hij ook cabaretavonden. In 1972 wordt hij voorzitter.
Een bijzondere vereniging
Oud-voorzitter Ton Kenter stelt dat Dynamo een bijzondere vereniging was. Bijzonder, omdat het leveren van prestaties niet de hoogste prioriteit heeft. Leden van Dynamo beoefenen het volleybalspel als een stuk ontspanning en noodzakelijk tegenwicht voor de dagelijkse inspanning, waarbij het plezier in de sportbeoefening voorop staat:
“Men spant zich tot het uiterste in en als dan een wedstrijd toch verloren gaat, tillen leden van Dynamo daar niet zo aan. Opvallend is dan ook de prettige sfeer binnen de vereniging die ‘Ontspanning door Inspanning’ een waar woord laat zijn. Dynamo voorziet daardoor in de behoefte van de vooral wat oudere volleybalspelers(-sters), waardoor prestaties niet meer primair zijn.”
Jaren (negentien) tachtig
Het begin van de jaren (negentien) tachtig blijkt erg succesvol te zijn. In het seizoen 1980-1981 wordt het tweede herenteam kampioen van de tweede klasse. Ze spelen hun kampioenswedstrijd tegen hun plaatsgenoten van The Smash. Het team had vier sets nodig om tot een overwinning van 3-1 te komen.
Het seizoen 1982-1983 is erg geslaagd voor de dames. In de competitie verliezen ze slechts één wedstrijd. Op 11 maart vieren zij hun kampioenschap als ze van de dames van WVV ’72 uit Wijk aan Zee met 0-3 winnen. Onder de bezielende leiding van Alie Rozemeijer komt het eerste damesteam daarmee weer terug in de eerste klasse, waaruit de dames drie jaar eerder op ongelukkige wijze degradeerden.
Jaarboek 39, pagina 39
In 1983 heeft Dynamo 140 leden, allemaal senioren. Naast een recreatieve afdeling nemen in totaal vier heren- en vijf damesteams deel aan de competitie.
Zilveren jubileum
Het 25-jarig jubileum wordt in 1983 gevierd met een drietal volleybaltoernooien in de wedstrijd- en recreatieve sfeer. Een van de toernooien is het MIX-toernooi. Dit toernooi werd eerder al aan het eind van ieder seizoen gespeeld.
Klaas Wokke: “Alle teams werden gemixt. Jong en oud, man of vrouw, alles werd door elkaar gegooid. Het winnende team won de houten stoof. Die maakte ik indertijd zelf, want ik was timmerman-meubelmaker.”
Dat de familie Wokke veel leden levert, blijkt wel in dit jubileumjaar. In het jubileumblad voor het zilveren jubileum wordt gesteld dat het nog een hele klus is om alle teams in te delen:
“Dat zal nooit naar ieders wens gaan, kijk maar: er zijn zo veel Wokke’s (oud en nieuw), zodat alleen al daarvan teams te maken zijn.”
Het is een druk toernooi geworden met maar liefst 120 aanmeldingen van zowel leden als oud-leden.
Een tweede toernooi op het jubileumfeest in 1983 is het Castricums Volleybaltoernooi: een evenement voor diverse sportverenigingen, politie, muziekvereniging Emergo, buurtverenigingen enzovoorts. In totaal nemen er 19 organisaties aan deel. Dit evenement blijkt een groot succes.
Het jaar daarop wordt het toernooi opnieuw georganiseerd en doen er 28 teams mee. Na de openingsspeech van voorzitter Ton Kenter slaat wethouder Wokke de eerste bal. Het is een groot spektakel. Op de publieke tribune wordt er veelvuldig aangemoedigd en het spelpeil groeit per gespeelde serie. Zelfs spandoeken zijn aanwezig. In de finale strijden AVC en TC Bakkum tegen elkaar voor het winnen van de wisselbokaal. Als Bakkum aan scoren toekomt, is de tijd om. AVC wint met 17-1.
Ook bij Dynamo gaat het in de jaren (negentien) negentig, net als bij The Smash, niet zo goed als in eerdere jaren. Het ledenaantal loopt terug en het wordt steeds moeilijker om vrijwilligers en bestuursleden te vinden. Een fusie met The Smash lijkt dus ook voor Dynamo onvermijdelijk. Er worden nog wel wat teams kampioen, zoals het eerste damesteam in 1993 en het tweede herenteam in 1994.
Jaarboek 39, pagina 40
Croonenburg
Een fusie tussen The Smash en Dynamo wordt in 1986 voor het eerst besproken. Er zijn echter geruchten dat er al eerder besprekingen zijn geweest. Het initiatief tot een fusie gaat in 1986 uit van Piet van Rij, lid van The Smash.
In het Noordhollands Dagblad zegt hij: “Bij The Smash wordt een belangrijk deel van het verenigingsgebeuren bepaald door de topteams. Het recreatiegedeelte wordt steeds kleiner, waardoor de mogelijkheden in die sector afnemen. Bij Dynamo ligt het zwaartepunt juist op de recreatie. Een samengaan van de clubs zou een sterke, grote vereniging tot gevolg hebben, waarin prestatie- en recreatiesport goed vertegenwoordigd zouden zijn.”
Maar bij Dynamo zorgt deze prestatiementaliteit juist voor angst. De leden van Dynamo geven in een ledenvergadering in april 1986 het bestuur van hun club geen toestemming om verder te gaan met de fusiebesprekingen. Op de vergadering zijn 70 van de 160 leden aanwezig en een meerderheid blijkt de plannen van het bestuur niet te ondersteunen. Kenter vertelt dat de leden bang waren dat de ontspannen manier van volleyballen verloren zou gaan bij een fusie.
Dynamo had namelijk een brede basis maar een smalle top, terwijl het bij The Smash juist andersom was. Ook het financiële aspect speelt hierbij een rol. De kosten van topsport zijn een stuk hoger dan de kosten van recreatiesport. De conclusie van de ledenavond is dan ook dat de doelstellingen van beide clubs nog te ver uit elkaar liggen. Kenter ziet op dat moment echter nog steeds mogelijkheden tot samenwerking.
In het Noordhollands Dagblad van 18 april 1986 stelt hij:
“Een samengaan van de twee clubs in de gemeente Castricum is ontegenzeggelijk in het belang van de volleybalsport in zijn algemeenheid. De contacten zullen blijven bestaan. Dynamo is er nu nog niet rijp voor, maar misschien over enkele jaren wel.”
Het duurt nog meer dan tien jaar voordat een fusie werkelijkheid wordt. Beide verenigingen hebben steeds grotere moeite om leden te behouden en om voldoende vrijwilligers te werven. In juli 1998 wordt een enquête over de fusieplannen onder de leden van beide verenigingen gehouden. De leden reageren hier positief op. Bij Dynamo is zelfs 80 procent voor de fusie. Na deze positieve uitslag wordt er een fusiecommissie in het leven geroepen, waarvan Ton Kenter voorzitter is.
Arjen Pauzenga zit namens The Smash in de fusiecommissie en vertelt dat het er tot het laatste moment om hing of de fusie door zou gaan.
Jaarboek 39, pagina 41
Ook Ton Kenter beaamt dit. In een gezamenlijke ledenvergadering in 1999 zou het besluit genomen worden.
“Er was een ontzettend grote opkomst en het was tot het laatste moment spannend of alle leden akkoord gingen. Gelukkig was dit het geval!”, aldus Pauzenga.
Kenter denkt dat de voorspoedige fusie te maken heeft met de grondige voorbereidingen van de fusiecommissie: “In ieder stadium zijn de leden op de hoogte gehouden door middel van een fusiekrant. In de commissie werden we het over alle aspecten eens, waardoor er voor niemand verrassingen waren. Een goede basis was dat beide clubs op dat moment financieel gezond waren. De contributies verschilden niet veel. We hadden gekozen om voor alle secties de middenweg te nemen, waardoor de verhogingen of verlagingen tot enkele guldens beperkt werden. Ter compensatie van verhogingen waren de trainingstijden uitgebreid.”
Er werd voor gekozen om de teamsamenstellingen niet te wijzigen in de eerste jaren. “We wilden iedereen de gelegenheid geven om te wennen aan de nieuwe situatie. Er was tijd nodig om elkaar te leren kennen en sommige teamleden speelden al zo lang samen in een team. Het zou te rigoureus zijn om die teams uit elkaar te trekken”, aldus Kenter.
De fusievereniging is een feit op 1 juli 1999 en Herman Bouwhuis is de eerste voorzitter. Maar hoe komen de volleyballers nu aan de naam Croonenburg? Het blijkt dat ze deze naam te danken hebben aan Arjen Pauzenga: “We hadden een wedstrijd uitgeschreven, maar hier kwam geen goede naam uit voort. Alleen maar van die slappe of flauwe namen. In het zaaltje waar we op een gegeven moment aan het vergaderen waren, hing een kalender met daarop slot Croonenburg. En toen riep ik: Is dat geen leuke naam?”
Een leuk detail is dat Oud-Castricum aan deze kalender heeft meegewerkt.
De eerste jaren van VV Croonenburg
Het behouden van leden blijkt echter ook voor de nieuwe vereniging een probleem. De eerste jaren van de fusie gaat het dan ook niet veel beter. In 2005 staan Arjen Pauzenga en Rein Luijckx op: “We moeten er iets van maken, anders verpietert de boel!”
Pauzenga en Luijckx zetten zich daarom in om nieuwe jeugdleden te werven. Bij voldoende jeugdleden zou de vereniging namelijk vanzelf gezond blijven, omdat zij weer doorstromen naar de hogere teams als ze ouder worden. In 2006 wordt een jeugdplan gepresenteerd. De ambitie is het bereiken van honderd jeugdleden en dat wordt ook gehaald.
Pauzenga: “We gingen duidelijker communiceren dat we goede trainers hebben en echt kwaliteit kunnen bieden. En we gaven bijvoorbeeld clinics op basisscholen. De vereniging leefde echt weer helemaal op. Je merkte bijvoorbeeld ook dat oud-eredivisiespelers weer clinics gingen geven en zowel de jongens als de meisjes deden mee aan het Nederlands kampioenschap voor clubteams. De jongens en meisjes van de A-jeugd werden in 2012 respectievelijk derde en vijfde van Nederland en dat is toch een mooi resultaat te noemen!”
Jaarboek 39, pagina 42
Luijckx vult hem aan: “Deze twee jeugdteams vormden de basis voor de eerste teams. Het eerste herenteam van Croonenburg heeft derde divisie gespeeld en het eerste damesteam kwam tot het seizoen 2015-2016 uit in de tweede divisie. Beide teams spelen nu in de promotieklasse. Bijna alle spelers komen uit de eigen jeugd voort, wat het succes van het jeugdplan bevestigt.”
In februari 2016 wordt het 200e lid van Croonenburg hartelijk begroet. Penningmeester Ed Kuhlman is daar volgens het Nieuwsblad voor Castricum van 24 februari jongstleden erg blij mee: “Ik ben sinds september vorig jaar penningmeester en ik zie dat we in het afgelopen jaar al meer dan 40 nieuwe aanmeldingen hebben gehad. De trend zet zich ook in 2016 door. Op naar de 250!”
Ereleden en erevoorzitters
De nieuwe volleybalvereniging heeft de ereleden en erevoorzitter van The Smash overgenomen. Dynamo kende deze titels niet. Hans Boske en Arjen Pauzenga werden door Croonenburg benoemd.
Ereleden:
- Bill Super
- Jan Borst
- Hans Boske
- Cas Bottemanne
- Jan Metselaar
- Andries Terpstra
- Dorine Uljee
Erevoorzitters:
- Cock Hageman
- Arjen Pauzenga
Jaarboek 39, pagina 43
Nieuwe projecten
De club blijft op zoek naar nieuwe projecten. Zo heeft het bestuur zich ingezet voor het realiseren van een beach-volleybalveld in Castricum.
“We zijn zelf op zoek gegaan naar een locatie en ontdekten een groenstrook bij AVC (Atletiekvereniging Castricum). De gemeente was eerst enthousiast, maar ging daarna toch moeilijk doen. Uiteindelijk is het toch gelukt. We hebben echt letterlijk alles zelf gedaan, zelfs het zagen en schroeven van de palen. En zonder een cent subsidie!”, aldus een trotse Pauzenga.
Rein Luijckx, die voorzitter Arjen Pauzenga in oktober 2015 opvolgde, vertelt dat het beachvolleybaltoernooi de functie van het vroegere Pinkstertoernooi heeft overgenomen: “De cultuur van buitentoernooien afgaan bestaat niet echt meer, maar beachvolleybal is ontzettend populair geworden. We vinden het belangrijk dat mensen het hele jaar door kunnen volleyballen. Als de zomerstop eind april begint, dan kan men na de meivakantie beginnen met beachvolleybal. Van de zaal naar het zand, noemen we het.”
Aan het Bakkum Beachvolleybaltoernooi kunnen zowel recreanten als competitiespelende teams meedoen. Dit jaar werd het evenement voor de 25e keer gehouden, wat gevierd werd met een reünie.
Naast het beachvolleybaltoernooi organiseerde Croonenburg een aantal jaren het GFT-toernooi. Luijckx zegt daarover:
“Dit was echt een toernooi voor Castricum. We deelden het dorp in op basis van de inzamelingswijken. Vandaar dus de naam GFT. In eerste instantie hadden we de grootste ambities en zagen we helemaal voor ons hoe er meerdere voorrondes gespeeld werden in de diverse wijken. Zo’n succes werd het niet, maar we hebben een hoop lol gehad. We speelden op de grasveldjes bij de Vondellaan en Arjan Lute was zogenaamd de grasmeester. Frank Boske schreef stukjes voor de lokale kranten, waarin hij stelde dat Arjan ook gevraagd was grasmeester te worden in de Arena. Je zag dan een foto van Arjan met een loep bij het gras. Ook hebben we een brief gestuurd naar de NOC*NSF om te vragen of de Olympische Spelen van Sydney (in 2000) niet verplaatst konden worden, omdat ze op dezelfde dag vielen als het GFT-toernooi …”
Ook op dit moment (in 2016) is Croonenburg nog druk bezig met vernieuwen. Ze zijn dit jaar begonnen met ‘Funvolley’. Dat is volleybal voor 2 tot 6-jarigen die het Nijntje Beweegdiploma behalen na het volgen van het Funvolley beweegprogramma. Een uniek programma, want Croonenburg is de eerste volleybalvereniging die dit diploma aanbiedt.
Daarnaast is de club druk bezig om zich meer te richten op recreatievolleybal in samenwerking met andere partijen. Zo is de club een project gestart met GGZ-instelling Dijk en Duin. Cliënten van deze instelling spelen samen met de volleyballers van Croonenburg. De cliënten van Dijk en Duin ervaren op deze manier minder drempels om door te stromen naar een reguliere sportvereniging als Croonenburg en de volleyballers van Croonenburg hebben zo de mogelijkheid om een uurtje extra te trainen.
Slotwoord
De volleybalsport kent een bewogen geschiedenis in Castricum, maar heeft door de oprichting van Croonenburg een stabiele basis gevonden. De fusievereniging blijft zich continu ontwikkelen en vernieuwen. Men zal in de toekomst dus nog genoeg gaan horen van deze actieve volleybalclub.
Laurette Levi
Hans Boot
Bronnen:
- Archiefmateriaal volleybalverenigingen;
- Archief Werkgroep Oud-Castricum;
- Diverse regionale kranten.
Met dank aan:
Frank Bruggeling, Cock Hageman, Ton Kenter, Jenny van der Kuil-Turkstra, Rein Luijckx, Jan Metselaar, Peter Over, Arjen Pauzenga, Marijke Renooij-van ’t Loo, Lia de Ruyter, Jan Karel Smit, Hans van Weenen, Dik Wokke, Klaas Wokke en Joke Zuur.
- Verschenen jaarboekartikelen over verenigingen in Castricum:
- amateurtuinders
- atletiekvereniging AVC
- Bakkerij
- biljart
- bridge Bricas
- carnaval
- fanfare
- gymnastiek
- hengelsport
- Kennemer ijsbaan
- Perspectief
- muziek
- rugby
- scouting
- tennis
- toneel
- turnen
- voetbal
- volleybal
