1 januari 2014

Wie was … Albert Asjes

Albert’s Hoeve, Tekening van Jan Reinders

Op 30 maart 1977 werd door de gemeenteraad van Castricum een historisch besluit genomen. Van de stichting Albert Asjesfonds werd in totaal 27.5 ha land gekocht, gelegen ten oosten van de wijken Molendijk en Noord-End, bestemd voor toekomstige uitbreiding van de gemeente. Tot deze aankoop behoorde ook de Albert’s Hoeve, gelegen aan de Molendijk nummer I (bij de Dorcamp) en de eendenkooi.

Albert Asjes + paard en wagen
Albert Asjes met paard en wagen

Albert Asjes, geboren op 17 mei 1864 en overleden op 16 oktober 1939, was de vroegere eigenaar van deze landerijen. Bij het testament, opgemaakt op 3 oktober 1939, bepaalde hij dat zijn gehele bezit zou worden ondergebracht in een op te richten stichting “Het Albert Asjesfonds”. Het hoofddoel van de stichting zou zijn de boerderij in stand te houden en de opbrengst van het bedrijf te besteden voor godsdienstige en liefdadige doeleinden. De kerkvoogdij van de Nederlandse Hervormde Gemeente zou het bestuur van de stichting moeten vormen.

De boerderij zou de naam “Albert’sHoeve” moeten blijven dragen en door een protestantse boer moeten worden bewoond. Ook de eendenkooi zou in stand moeten blijven en dienen als rustplaats voor vogels.

Krachtens de testamentaire beschikking kon de stichting de goederen niet verkopen.

Ingevolge een rechtelijke uitspraak werd de stichting in 1976 toch gemachtigd tot verkoop en liquidatie van de stichting.

Albert Asjes was de zoon van Arie Asjes (geboren I januari 1833) en Dieuwertje Bommezij, die eveneens de Albert’sHoeve bewoonden. Albert is nooit getrouwd geweest. Familieleden van hem herinneren zich dat Albert wel eens op het punt heeft gestaan om in het huwelijk te treden. Deze verbintenis kwam echter niet tot stand. Zowel de verloofde van Albert als hijzelf waren door vererving in het bezit gekomen van een boerderij en beiden weigerden deze te verlaten….. De grootvader van Albert Asjes heette ook Albert. Deze was geboren in 1793 te Heemskerk en hij was waarschijnlijk de stichter van de Albert’sHoeve. De vader van deze Albert was Evert Asjes, geboren in 1757 in Dalfsen in Overijssel.

Om nog eens wat meer te weten te komen over Albert Asjes spraken we met Gerrit Veldt (geboren 5 september 1908) en Jan Zomerdijk (geboren 2 mei 1905), die hem erg goed gekend hebben. Zij vertelden dat Asjes een soort herenboer was. Koeien heeft hij nooit gehad. Zijn land verhuurde hij grotendeels op zeer billijke condities. Asjes had alleen een paar mooie paarden, waarvoor hij wat hooi teelde.

Albert’s Hoeve, Tekening van Jan Reinders
Albert’s Hoeve, Tekening van Jan Reinders

Paarden waren zijn grootste liefhebberij. Zo af en toe bezocht hij concoursen o.a. in Hoofddorp. Jan Zomerdijk en Gerrit Veldt weten zich ook nog goed te herinneren dat Albert op zondagen zijn paard voor de tilbury spande en een ritje door de polder maakte.

Hij was een echte liefhebber van de natuur en tegelijk jager. Veel heeft hij niet geschoten, omdat het doden van een dier hem eigenlijk altijd aan het hart ging. In de omgeving van de boerderij werd nooit gejaagd en veel hazen en konijnen hebben daar dan ook een hoge leeftijd bereikt. In het begin van de dertiger jaren liet Asjes de eendenkooi aanleggen en verwierf hij het kooirecht. Uren observeerde hij de soms duizenden eenden vanuit zijn schuilplaats. De kooi is zelden of nooit in gebruik geweest voor het vangen van eenden.

Als een van de eersten in Castricum liet Albert elektrisch licht aanleggen en wel door Nelis Stolk, die samen met Piet van Duyn de radiodistributie in Castricum verzorgde.

Ook was hij een van de eerste autobezitters in Castricum. Jan Zomerdijk hoort hem nog “Ho” roepen toen hij zijn schuur binnenreed en de auto tot stilstand wilde brengen.

In de Albert’s Hoeve werd in vroeger jaren een zogenaamde zomerstal ingericht. Het aardewerk en porselein werd daar dan fraai uitgestald. Albert Asjes heeft deze en andere antiquiteiten aan de Nederlandse Hervormde Kerk nagelaten.

Op de begraafplaats bij de oude dorpskerk ligt Asjes overeenkomstig zijn laatste wil samen met zijn ouders begraven. Een imposante steen bedekt het graf.

De werkgroep heeft van de Nederlandse Hervormde Kerk onder andere een antiek kastje uit bezittingen van Albert Asjes in bruikleen ontvangen. Op dat kastje komt in houtsnijwerk een gedichtje voor. Een betere typering van de eenvoudige mens Albert Asjes dan hieruit spreekt, zal nauwelijks te geven zijn:

         Men ziet de vogels op de bomen

         de dieren grazen in de wey,

         de mens is vrolijk in zijn harte

         hij dankt zijn God en hij is blij

© N.A. Kaan – 2 Jaarboekje – Stichting Werkgroep Oud-Castricum – 1979

 

4 november 2013

Bladeren in het jaarboek door de lokale geschiedenis

Uitladen van een varken bij slager Burgering

36e Jaarboek Oud-Castricum * Variatie aan onderwerpen

De stichting Werkgroep Oud-Castricum zit niet stil. Naast de ’standaard’ activiteiten stond het afgelopen jaar onder meer in het teken van de documentairefilm over de Slag bij Castricum. En er zijn mooie informatiebordjes in de gemeente geplaatst en het grafmonument van J.W. Jacobi is gerestaureerd.

Gerrit Ronk deed veel voor de ijsclub
Gerrit Ronk deed veel voor de ijsclub

 Tussen alle bedrijven door is het 36e jaarboek verschenen. Dit keer onder meer aandacht voor de Vereniging Kennemer IJsbaan, in 1933 opgericht als ijsvereniging ’Eensgezindheid’. Castricum heeft al bijna 80 jaar een ijsbaan. Het PWN liet begin jaren ’30 als werklozenproject een terrein aan de Zeeweg handmatig uitgraven om dit als ijsbaan te gebruiken. De baan werd op 9 februari 1936 geopend. Het lint werd doorgeknipt door Sineke, het driejarig dochtertje van dokter Van der Sluis, die in die jaren het ijs keurde. Elke winter zette aannemer Borst de baan weer onder water. In 1940 en 1941 werd nog geschaatst maar daarna werd het ’Sperrgebiet’. Gerrit Ronk en de boswachter Jacobs verborgen de houten lichtpalen toen in het duingebied. In het artikel komen, naast de geschiedenis, verder ijsmeesters, voorzitters en leden aan het woord.

Gekostumeerd schaatsen tijdens de Tweede Wereldoorlog
Gekostumeerd schaatsen tijdens de Tweede Wereldoorlog

Een ander artikel gaat over de slagers in het dorp. Rond 1950 bestonden er zo’n acht slagerijen op 9.000 inwoners. Momenteel zijn dat er nog vijf, op ongeveer 23.000 Castricummers. Oud-slagers, hun vrouwen en knechten halen herinneringen op. Inclusief foto’s van het personeel voor de winkel of achter de toonbank. Een prijswinnende en versierde koe prominent op de voorgrond.

Uitladen van een varken bij slager Burgering
Uitladen van een varken bij slager Burgering

De moeite van het lezen waard is voort het artikel over de veldwachters en politie in Castricum. Wie herinnert zich nog het beeld van de dorpsveldwachter met sabbel en opschrijfboekje? In het eerste deel wordt de periode tot 1940 behandeld. Wie benieuwd is naar het vervolg, zal even geduld moeten hebben. Wordt vervolgd, dus.

Rijksveldwachter Pieter Koelewijn
Rijksveldwachter Pieter Koelewijn

Het jaarboek is te koop bij boekwinkels Laan en Scholte voor €15,- en tijdens de open dag. Men kan ook donateur worden en ontvangt het boek gratis bij betaling van een minimale donatie van € 13,-.

Bron: Tekst Guusje Tromp / Noordhollands Dagblad.

 

 

29 oktober 2013

Presentatie Jaarboek 36

Waarnemend voorzitter Gerard Veldt reikt de eerste exemplaren uit aan VKIJ-voorzitter Ronald Snijders (rechts) en de 92-jarige Jan Boesenkool, die in het boek vertelt over het Nieuwsblad voor Castricum dat ruim 40 jaar in handen is geweest van de familie. (foto: Taetske Grendelman)

Keur van artikelen maar dit jaar geen familiegeschiedenis

IJsbaan en krant centraal bij presentatie Jaarboek

CASTRICUM – Het 36e Jaarboek van Oud-Castricum is uit. In een bomvollefeestzaal in Johanna’s Hof werd het boekwerk vrijdag aangeboden aan VKIJ-voorzitter Ronald Snijders en oud-drukker Jan Boesenkool. Beide heren komen niet alleen terug in het boek, maar spelen ook een rol in korte documentaires die naar aanleiding van het boek zijn gemaakt. Deze films over respectievelijk de Kennemer IJsbaan en lokale kranten, werden vóór de overhandiging vertoond in de filmzaal van De Hoep.

Waarnemend voorzitter Gerard Veldt reikt de eerste exemplaren uit aan VKIJ-voorzitter Ronald Snijders (rechts) en de 92-jarige Jan Boesenkool, die in het boek vertelt over het Nieuwsblad voor Castricum dat ruim 40 jaar in handen is geweest van de familie. (foto: Taetske Grendelman)
Waarnemend voorzitter Gerard Veldt reikt de eerste exemplaren uit aan VKIJ-voorzitter Ronald Snijders (rechts) en de 92-jarige Jan Boesenkool, die in het boek vertelt over het Nieuwsblad voor Castricum dat ruim 40 jaar in handen is geweest van de familie. (foto: Taetske Grendelman)

De beelden van de natuurijsbaan aan de Zeeweg riepen nostalgische gevoelens op in de zaal. Ook de film over de geschiedenis van de lokale krant(en), waarin onder meer een authentieke Heidelberg-pers wordt gedemonstreerd, oogstte waardering.

Luxeprobleem

Gastheer Hans Boot, die samen met Niek Kaan en Simon Zuurbier tekende voor de redactie van het jaarboek, gaf een korte toelichting op de inhoud van deze 36e editie. De redactie kampte ook dit jaar weer met een luxeprobleem, vertelde Boot. Er zijn te veel artikelen om in het boek te kunnen plaatsen. Daarom dit jaar voor de verandering eens geen geschiedenis van een familie uit Castricum of Bakkum. Deze is al wel beschreven – dit keer van de familie Bos – maar wordt doorgeschoven naar volgend jaar.

Oproep

Wat tijdens de presentatie niet naar voren kwam, is de oproep aan het gemeentebestuur die in het voorwoord van het Jaarboek wordt geformuleerd. Waarnemend voorzitter Gerard Veldt dring hierin namelijk aan op meer overleg. Vooral het feit dat de gemeente een extern bureau de opdracht heeft gegeven een Erfgoednota op te stellen en de Nota Cultuurhistorie uit 2004 te herzien, is de leden van de werkgroep een doorn in het oog. Zij hadden hier graag hun visie op gegeven. “In tijden van crisis en bezuinigingen is het in onze ogen jammer dat er opnieuw tijd en geld geïnvesteerd wordt in een beleidsnota”, zo is te lezen. “De aanwijzing van monumentwaardige terreinen en landschappelijke structuren, een van de voornemens uit dit rapport , is nog niet eens afgerond.” Wel content zijn de werkgroepleden met de fraaie informatiebordjes die de gemeente in samenwerking met de Monumentenraad en de historische verenigingen bij monumenten heeft geplaatst.

Thema’s

Naast de mooie tachtigjarige historie van de Vereniging Kennemer IJsbaan (VKIJ) en de rijke geschiedenis van de kranten in Castricum (in 1919 verscheen het eerste ‘Weekblad voor Castricum’) beschrijft het Jaarboek nog veel meer interessante thema’s. Namelijk de Gereformeerde Kerk van Castricum (1931-2005), de Maer- of Korendijk, tien jaar carnaval in Pieperduin (1971-1981), de slagers in het dorp, de veldwachters en politie in Castricum (deel 1), een gewelddadige inbraak in Castricum in 1557, de Huzaren van Castricum, de geschiedenis van de Dorpsstraat en zijn bewoners (deel 9) en honderd jaar bouwbedrijf A.C. Borst. Naast deze artikelen bevat het 36e jaarboek de vaste rubrieken ‘Castricum – Honderd jaar geleden’, het jaarverslag en de kroniek van het afgelopen jaar.

Het nieuwe Jaarboek is te koop bij de boekwinkels Laan en Scholte voor € 15,-. Ook is het tijdens de open dag van de werkgroep op 3 november in De Duynkant verkrijgbaar. Men kan ook donateur worden en ontvangt dan het boek gratis bij betaling van een minimale donatie van € 13,-.

 

 

27 oktober 2013

ARTIKELEN 36e JAARBOEK OUD-CASTRICUM (2013)

Voorwoord

Hierin wordt een oproep gedaan aan het gemeentebestuur voor een beter contact, waardoor wij bijvoorbeeld onze visie kunnen geven op invulling en aanpassingen van de erfgoednota.

01De gemeente heeft in samenwerking met de historische verenigingen en met de monumentenraad op diverse plaatsen fraaie informatiebordjes bij monumenten geplaatst, wat getuigt van veel waardering voor onze cultuurhistorie. De realisering van het provinciaal Archeologisch Informatie Centrum in ons dorp wordt gevoeld als een prachtige beloning voor het archeologisch pionierswerk dat hier is verricht.

 

De Vereniging Kennemer IJsbaan     

25 IJsbaan weer open 31-12-2008 (Kopie)Ons dorp beschikt al bijna 80 jaar over de ijsbaan aan de Zeeweg. Op 24 januari 1933 werd de ijsvereniging opgericht die in 1935 ‘Vereniging Kennemer IJsbaan’ (VKIJ) gaat heten. Het doel van de vereniging is het doen beoefenen en het bevorderen van de schaatssport in al zijn verschijningsvormen en alles wat daarmee verband houdt. In het artikel wordt de geschiedenis van de jubilerende vereniging uitvoerig belicht.

 

De Gereformeerde Kerk van Castricum (1931-2005)

01 (Kopie)In 1931 wordt door de Gereformeerde Gemeente een kerkgebouw aan de Beverwijkerstraatweg in gebruik genomen. In 1955 wordt een nieuwe kerk, de Maranathakerk, gebouwd nu op de hoek van de Prinses Beatrixstraat en de Kleibroek. Het artikel beschrijft de ontwikkelingen in de Gereformeerde Kerk die in 2005 is opgegaan in de Protestantse Gemeente Castricum.

 

Over kranten en drukkers gesproken . . .      

27 Boesenkool en Harm NoordHoorn (Kopie)Het artikel over de geschiedenis van de kranten in Castricum begint met de uitgave in 1919 van het Weekblad voor Castricum en de komst van de eerste drukkerij aan de Korte Cieweg. De 92-jarige Jan Boesenkool komt aan het woord over het Nieuwsblad voor Castricum dat ruim 40 jaar in handen is geweest van de familie. Ook passeren de verschillende drukkers en redacteuren de revue.

 

De Maer- of Korendijk, een dijk van een monument 

07 (Kopie)Met een treurdicht in de lokale krant werd in 1999 voor het eerst de zorgelijke toestand van de middeleeuwse Maer- of Korendijk in de publiciteit gebracht. Na een lange periode van overleggen, onderzoeken, informatie uitwisselen en beslissingen nemen, heeft in 2010 in opdracht van de gemeente Castricum het herstel plaatsgevonden. Op zaterdag 5 juni 2010 vond de feestelijke opening plaats. Het traject naar het herstel is een onderdeel van de dijkgeschiedenis geworden en wordt in dit artikel uit de doeken gedaan.

 

Tien jaar carnaval in Pieperduin (1971-1981)

20 - 502687 (Kopie)Op 11 november om precies 11.11 uur begint elk jaar het carnavalsseizoen. Het feest dat zes weken voor eerste paasdag losbarst, wordt vooral gevierd in Noord-Brabant en in Limburg, maar in 1971 brak het virus ook uit in Castricum. De carnavalsvereniging ‘De Windtrappers’ is op 11 november 2011 officieel opgeheven. De herinnering aan de vele roemruchte prinsen, feesten en optochten uit de eerste tien jaren van de vereniging wordt gepresenteerd.

 

De slagers in ons dorp

Afbeelding 22 (Slager Burgering) (Kopie)In de serie over de middenstanders, die ons dorp in zo’n 100 jaar heeft gekend, zijn dit keer de slagers aan de beurt. Ook hiervoor geldt dat het aantal winkels in de loop der tijd is teruggelopen. Rond 1950 bestonden er zo’n acht slagerijen op een inwonertal van 9.000. Momenteel tellen we er bij circa 23.000 inwoners nog vijf.

 

Veldwachters en politie in Castricum (deel 1)

14 - 001697 (Kopie)Misschien zijn er nog ouderen die zich het beeld herinneren van de dorpsveldwachter, die in uniform door het dorp liep, uitgerust met sabel en opschrijfboekje. Bekende namen uit het begin van de vorige eeuw zijn Piet Bleijendaal en Ariën Gorter en rijksveldwachter Pieter Koelewijn. In dit artikel worden de ontwikkelingen van taken van de veldwachters en politie in de gemeente Castricum beschreven en ook aanverwante functies kort belicht. In dit eerste deel wordt de periode tot 1940 behandeld.

 

Een inbraak met geweldpleging in Castricum

In het vroege voorjaar van 1557 is een brutale inbraak gepleegd in Castricum in het huis van Jan Willemszoon, een 74 jaar oude boer, waarbij de boer en zijn vrouw ernstig werden mishandeld. De daders werden gepakt en in Alkmaar voor het gerecht gebracht. De rovers kregen de doodstraf.

De Huzaren van Castricum

Huzarenbehandeld (Kopie)Rond de extra aandacht in 2013 voor de Slag bij Castricum volgt een korte beschrijving van de gevechten in 1799 van de Huzaren van Castricum. Dit legeronderdeel zette uiteindelijk in deze oorlog de beslissende actie in. De bijzondere rol die legeraanvoerder kolonel De Quaita hierin speelde, wordt toegelicht.

 

De geschiedenis van de Dorpsstraat en zijn bewoners (deel 9)          

03 - 000365 (Kopie)In dit artikel wordt de geschiedschrijving voortgezet van de tien panden aan de even zijde van de Dorpsstraat tussen Korte Cieweg en Koningin Wilhelminalaan. Het vermeldt de opeenvolgende bestemmingen van vooral de winkelpanden en de families. 

 

 

Bouwbedrijf A.C. Borst bestaat honderd jaar

15 - opening jubileumjaar (Kopie)In 1913 start Antoon Borst te Bakkum een aannemersbedrijf en koopt in dat jaar een onbebouwd perceel grond gelegen aan de oostzijde van de Bakkummerstraat, dat zich uitstrekt van de Eerste tot de Tweede Groenelaan. Hier bouwt hij zijn eerste bedrijfspand. Het bedrijf realiseerde in 1986 het bedrijventerrein Castricummer Werf en heeft inmiddels een enorme groei doorgemaakt.

Naast deze artikelen bevat het 36e jaarboek van Oud-Castricum de vaste rubrieken ‘Castricum – Honderd jaar geleden’, het jaarverslag en de kroniek van het afgelopen jaar.

 

 

26 oktober 2011

Burgemeester vindt jaarboek Oud-Castricum geschiedenisles

Burgemeester Mans (rechts) ontvangt het 34e jaarboek van voorrztiiter Frans Duffhues

Burgemeester Mans (links) ontvangt het 34e jaarboek van voorzitter Frans Duffhues (Foto Ilonka Vermanen)

Op maandag 24 oktober vond de presentatie plaats van het 34e Jaarboek van de Werkgroep Oud-Castricum in het gemeentehuis in het bijzijn van ruim 50 genodigden.

Voor de overhandiging van het eerste exemplaar aan burgemeester Mans gaf redactioneel leider Simon Zuurbier een korte uiteenzetting van de artikelen in het nieuwe jaarboek, dat er nog fraaier uitziet dan voorgaande jaren en met 124 pagina’s een nieuw dikterecord heeft bereikt. Daarna was het de beurt aan redactielid Hans Boot om aan de hand van een fotopresentatie iets te laten zien en vertellen over het artikel over 100 jaar bakkers in het dorp. Hiermee start een nieuwe rubriek over de Bakkumse en Castricumse middenstanders. Vervolgens kreeg Martin de Vries het woord. Hij maakt deel uit van de familie De Vries, die in het jaarboek is beschreven en zich hier in 1778 vestigde.

Toen was het moment aangebroken waarop werkgroepvoorzitter Frans Duffhues de nieuwe burgemeester mocht toespreken voor de aanbieding van het eerste jaarboek. Hij benadrukte in zijn speech dat er met de historische verenigingen in Akersloot en Limmen hard gewerkt wordt aan een goede samenwerking en dat die in de toekomst het behoud is van de eigen identiteit.

De raadsvoorzittershamers

Burgemeester Mans nam het boek graag in ontvangst en vertelde dat hij die middag al veel wijzer was geworden over een aantal onderwerpen. Hij beschouwde het jaarboek als een geschiedenisles. Mans overhandigde daarop aan Duffhues twee oude voorzittershamers van de gemeenteraad, waarmee een antieke raadstafel met stoelen symbolisch in bruikleen werden gegeven aan Oud-Castricum.

Zodra de werkgroep plaats heeft voor het meubilair wordt het verhuisd uit het gemeentehuis.

Tot slot had Zuurbier als dank voor de gastvrijheid van de gemeente nog een verrassing voor de burgemeester in petto door hem een boekje over de Heerlijkheden in Nederland aan te bieden, waarin ook Castricum en Bakkum worden genoemd.

12 oktober 2011

Over het Jaarboek

Het jaarboek van Oud-Castricum, dat al tijden een visitekaartje van de werkgroep is, wordt sinds 1978 uitgegeven. Toen werd het nog jaarboekje genoemd en bevatte slechts 24 pagina’s. Ook verscheen het, met uitzondering van de omslag, tot de 30e editie uitsluitend in zwart/wit. Tegenwoordig presenteren we een full colour uitgave met in 2011 een record aantal pagina’s van 124. Onze donateurs ontvangen dit nog altijd gratis bij betaling van een minimum donatie van € 13,- per jaar en in de vrije verkoop bedraagt de prijs € 15,-. In 2011 kwam alweer het 34e Jaarboek uit.

De kracht van het jaarboek is dat de redactie elk jaar weer kan putten uit een groot scala van onderwerpen. Diverse auteurs zijn telkens bereid om een artikel te leveren. Daarnaast hebben we onze vaste rubrieken en kost het geen moeite om steeds een familie te vinden, waarvan de stamboom kan worden uitgezocht en beschreven.

De redactiecommissie bestaat sinds 2004 uit Simon Zuurbier, Niek Kaan en Hans Boot. Zij starten elk najaar met de voorbereiding van het nieuwe jaarboek, dat eind oktober in het jaar daarop verschijnt. Ondertussen wordt er minstens een keer per maand vergaderd, met als resultaat dat de definitieve teksten en afbeeldingen rond half augustus bij uitgeverij Pirola in Schoorl kunnen worden ingeleverd. Daarvoor zijn de teksten van alle conceptartikelen door Jan Buijsman taalkundig beoordeeld en zo nodig gecorrigeerd.

Na de aflevering van de jaarboeken rond half oktober volgt de zogenaamde inpakavond, waarbij alle werkgroepleden worden ingeschakeld. In dezelfde week vindt de presentatie van het jaarboek plaats en aansluitend gaan de leden op pad om de exemplaren bij de donateurs te bezorgen.