Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.
Jaarboek 38, pagina 119
Jaarverslag 2014
In 2014 moest Oud-Castricum opnieuw afscheid nemen van een markant werkgroeplid door het overlijden van Wim Hespe. Het jaar stond onder andere in het teken van de uitbreidingsplannen voor het gebouw De Duynkant. De vacature van voorzitter van het bestuur werd ingevuld door de benoeming van Peter van Eerden. De organisatie werd uitgebreid met een taakgroep voor informatie- en communicatietechnologie. Ook konden er vijf nieuwe namen aan de ledenlijst van de werkgroep worden toegevoegd.
Enkele gebeurtenissen volgen nu in chronologische volgorde:
- 6 januari: nieuwjaarsreceptie in De Duynkant;
- 14 januari: in een brief aan burgemeester en wethouders uit de werkgroep haar zorgen over het verval van de boerderij Kronenburg;
- 13 mei: Peter van Eerden benoemd tot voorzitter;
- 14 juli: extra ledenvergadering, waarin unaniem akkoord wordt gegaan met het schetsplan en de offerte voor de uitbreiding van De Duynkant;
- 11 september: overlijden van Wim Hespe;
- 20 september: excursie naar Etersheim met bezoek aan Het Schooltje van Dik Trom en een rondwandeling door de Etersheimbraakpolder;
- 24 oktober: presentatie van het 37e Jaarboek in restaurant Mezza Luna en uitreiking van het eerste exemplaar aan voormalig bibliotheekvoorzitter André Lamme. Tevens een presentatie van de inhoud van het jaarboek en vertoning van een film van Hans Kinders over de geschiedenis van zorgcentrum De Boogaert;
- 13 november: donateursavond in Geesterhage met een presentatie door de werkgroepleden Hans Boot, Ernst Mooij en Cor Smit over het Castricumse strandleven.
De activiteiten van de werkgroep zijn ingedeeld in tien taakgroepen, waarvan hierna een verslag volgt:
Archeologie (Rino Zonneveld)
Er is in De Duynkant regelmatig gewerkt aan de conservering van archeologische objecten.
Op 4 april wordt het fietsrouteboekje Fietsen door de Heerlijkheden’ dat gemaakt is in opdracht van de gemeente, gepresenteerd in restaurant Het Ruiterhuys te Bakkum. De taakgroep heeft daaraan cultuurhistorische en archeologische bijdragen geleverd.
In het verslagjaar is er ondersteuning geboden bij opgravingen in Limmen, Uitgeest, Schagerbrug en in Heiloo. De activiteiten bestonden uit detecteren, opgraven en het uitwisselen van kennis. In juni wordt informatie geleverd aan een adviesbureau ten behoeve van archeologisch onderzoek van een nieuwbouwlocatie nabij de boerderij Albert’s Hoeve. In oktober wordt de sloop van boerderij Nooitgedacht achter het station nauwlettend in de gaten gehouden, omdat er skeletten uit 1799 zouden liggen. Deze zijn echter niet aangetroffen.
Een lid van de taakgroep neemt in 2014 op persoonlijke titel plaats in Platform Cultuur, dat burgemeester en wethouders adviseert inzake cultuuraangelegenheden.
Er is goed overleg met de gemeente over signalering en afstemming van archeologische onderwerpen. Andere activiteiten die de taakgroep met mankracht heeft gesteund, zijn de ‘Waterdag’ in juni en ‘De Slag Herdacht’ in oktober. In de zomerperiode is er 1799-materiaal (geweer, munten, kogels) uitgeleend aan museum Het Sterkenhuis in Bergen.
In mei 2014 bezoekt een flinke groep de tentoonstelling Gouden Middeleeuwen in het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden.
Archief (Peter Levi)
Elk jaar krijgt de werkgroep weer veel nieuw materiaal door schenkingen, zoals boeken, kaarten, foto’s en voorwerpen met betrekking tot Castricum en Bakkum. Dit materiaal wordt dan verwerkt en beschreven.
Er zijn veel voorwerpen uit onze collectie geregistreerd in de database. Deze zijn, nadat er foto’s van zijn gemaakt, te bekijken via de website, net als de foto’s.
Het boekenbestand wordt constant aangevuld met nieuw aangeschafte of geschonken exemplaren. De collectie is via de website toegankelijk.
Er is een begin gemaakt met het vervangen van de houten stellingen op de bovenverdieping door metalen. Ook vindt een herindeling plaats van de opgeslagen voorwerpen.
Jaarboek 38, pagina 120
Met het Regionaal archief Alkmaar zijn afspraken gemaakt over het onderbrengen van archiefmateriaal dat niet noodzakelijkerwijs bij ons aanwezig hoeft te zijn. Daar wordt het goed bewaard en zodoende krijgt de werkgroep wat meer ruimte.
Archiefonderzoek en jaarboek (Simon Zuurbier)
In oktober 2014 werd het 37e Jaarboek uitgebracht. Een van de grotere artikelen betrof de geschiedenis van de Castricumse bibliotheken. Het eerste exemplaar van dit jaarboek werd uitgereikt aan oud-wethouder André Lamme, die jarenlang bestuurslid was van de bibliotheek.
Verder was er aandacht voor het 50-jarig bestaan van verzorgingshuis De Boogaert, het gezin Jacobi en Duin en Bosch, de groenteboeren in ons dorp, de kosten aan de Sint-Aagtendijk, de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog voor Castricum, namen langs de Schulpvaart, veldwachters en politie (deel 2), de laatste aflevering van de geschiedenis van de Dorpsstraat en zijn bewoners, de plaquette van dokter Leenaers, de geschiedenis en stamboom van de Castricumse familie Bos en tot slot de vaste rubrieken: Castricum honderd jaar geleden, het jaarverslag en de kroniek van 2013.
De uitvoering van het archiefonderzoek is hoofdzakelijk op het Regionaal Archief te Alkmaar, waar wekelijks door enkele leden een aantal uren wordt doorgebracht. Het werk richt zich op het digitaal vastleggen van historische gegevens over Castricum.
In het verslagjaar werd het werk aan de schepenrollen voortgezet en werden gegevens betreffende de geschiedenis en stamboom van de Castricumse families Borst, Castricum, Nanne, Schut en Sprenkeling opgespoord. In dat kader werd het werk aan de reconstructie van Castricumse families uit de periode van voor 1811 voortgezet. Ook werd er onderzoek verricht voor onderwerpen die in het jaarboek worden gepubliceerd (Castricum 100 jaar geleden). Het archief van de Castricumse notaris Heenk (1921-1924) werd voor een deel overgenomen; een begin werd gemaakt met notaris Schoorell (1638-1666).
In het Noord-Hollands Archief te Haarlem vond onderzoek plaats, zowel in de kadastrale registers betreffende enkele woningen als aan het archief van notarissen in Beverwijk, Uitgeest en Velsen voor het overnemen van gegevens over Castricums onroerend goed en families.
Beheer en onderhoud (Gerard Veldt)
In 2014 zijn er in en rond De Duynkant diverse reguliere onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Na het herstel van de stormschade van september 2013 is er nog steeds sprake van terugkerende hemelwaterlekkage. Meerdere keren heeft een loodgietersbedrijf hiernaar gekeken, maar de bron van de lekkage is tot op heden niet gevonden.
In 2014 is er in afwachting van de nieuwbouw (waarin plannen zijn opgenomen voor een goede klimaatbeheersing) een ontvochtiger aangeschaft. Dit apparaat staat vanaf de zomer in dat jaar continue aan en heeft ertoe bijgedragen dat de muffe lucht in het archief aanzienlijk wordt weggenomen. Wekelijks kunnen vele liters vocht worden afgevoerd. De resultaten zijn zeer positief te noemen.
In 2014 is de bouwcommissie verder gegaan met de bouwplannen voor de uitbreiding van De Duynkant. Het uiteindelijke resultaat is een door bouwbedrijf AC Borst Bouw en architectenbureau Wilsem&Cabri ontwikkeld bouwplan voor uitbreiding van ons gebouw met een multi-functionele ruimte van 100 vierkante meter. Wij kunnen deze nieuwbouw gebruiken als tentoonstellings-, vergader- en presentatieruimte. Bovendien komt er een geconditioneerde archiefruimte. Binnen de bestaande wet- en regelgeving is het toegestaan om tot genoemde oppervlakte vergunningvrij te bouwen.
Cultuur en monumenten (Ernst Mooij)
Voor de taakgroep Cultuur en Monumenten is 2014 een rustig jaar geweest. Samen met de Stichting Alkmaardermeer omgeving zijn onze zorgen aan de gemeente kenbaar gemaakt over de verpaupering van boerderij Kronenburg, nadat deze door vandalisme was getroffen.
Het gezamenlijk streven naar verbetering van het uitzichtpunt Papenberg heeft ook in 2014 niet het gewenste resultaat opgeleverd. Al enige tijd geleden is door de gemeente een nieuwe Erfgoednota vastgesteld, waarin de profit van erfgoed meer centraal is gesteld. De nota moet zijn uitwerking nog krijgen in deelnota’s.
De voorzitter van de werkgroep en Niek Kaan als lid van de Monumentenraad hebben een kennismakingsbezoek afgelegd bij wethouder Pelzer van Cultuur. Er is toen gesproken over de vertraging in de afhandeling van allerlei erfgoedzaken. Twee keer was de werkgroep vertegenwoordigd bij het overleg van Parnassia Groep om geïnformeerd te worden over de herinrichting van het terrein van voormalig Provinciaal Ziekenhuis Duin en Bosch.
Educatie (Cor Smit)
De taakgroep Educatie heeft weer veel samengewerkt met de andere taakgroepen van Oud-Castricum. Tijdens de tentoonstelling ‘Castricum en de Eerste wereldoorlog’ waren er vondsten en voorwerpen te bezichtigen die door leerlingen van het Jac. P. Thijsse College in Verdun en omgeving waren verzameld.
Er is medewerking verleend aan het project ‘De Slag herdacht’ in het kader van de jaarlijkse herdenking van de Slag bij Castricum in 1799. Ook heeft de taakgroep een bijdrage geleverd aan het 60-jarig jubileum van het Jac. P. Thijsse College door het verzorgen van tentoonstellingposters, bijeenkomsten met oud-docenten en gesprekken met leerlingen van havo 4.
Jaarboek 38, pagina 121
Met Bibliotheek Kennemerwaard was overleg over het programma voor de tijdelijke tentoonstellingen in de vestiging aan de Geesterduinweg.
In juni werden met de Montessorischool uit Castricum fietsexcursies georganiseerd.
Tot slot nam de taakgroep voor medewerkers van Dijk en Duin een wandeling door de dorpskern voor haar rekening.
Fotografie en film (Peter Levi)
Ook dit jaar zijn er weer veel foto’s door de Castricumse bevolking aangeleverd die een aanvulling geven op het verleden van personen, locaties of panden. Verder komen er nieuwe foto’s binnen door contacten tijdens de voorbereiding van de artikelen voor het jaarboek. Dit jaar zijn er ruim 1.000 nieuwe foto’s aan de beeldbank toegevoegd. In totaal staan er nu bijna 17.000 foto’s op.
Evenals het vorige jaar krijgt de werkgroep veel foto’s binnen via de facebookpagina ‘Je bent Castricummer als…’. Op ons verzoek worden foto’s geleverd, waarna deze worden gearchiveerd en later opgenomen in de beeldbank. Voordat de foto’s op de beeldbank worden geplaatst, worden ze door Thomas Heijjer en Gerrit de Feber geretoucheerd.
Continu worden de teksten bij de foto’s op de beeldbank verbeterd of aangevuld door nieuw verkregen informatie. Ook de bezoekers van de beeldbank leveren regelmatig via een formulier aanvullingen aan op de fototeksten. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om namen van personen die op de foto’s staan of jaartallen.
ICT (Albert Lourens)
Voor onze informatievoorziening is in augustus 2014 de taakgroep Informatie- en communicatietechnologie (ICT) opgericht. Doel is dat de werkgroepleden snel en gemakkelijk kunnen werken en dat ze informatie snel kunnen vinden op de nieuwe NAS (Network Attached Storage), de op het netwerk aangesloten opslagcapaciteit. Het doel is ook om vragen op ICT-gebied te beantwoorden en acute problemen te verhelpen.
Door de taakgroep ICT is het ‘Beleidsplan Informatiebeheer Werkgroep Oud-Castricum’ opgesteld.
De taakgroep bestaat uit Dennis Hein, Rino Zonneveld, Peter Levi en Albert Lourens. De volgende verbeteringen zijn gerealiseerd:
- Centrale gegevensopslag: alle digitale gegevens worden nu gestructureerd opgeslagen op een nieuwe NAS. Alle werkgroepleden hebben de mogelijkheid om van deze opslag gebruik te maken.
- Desktop computers: enkele desktopcomputers zijn gesaneerd. Die Pc’s hebben nu hetzelfde startscherm. Daarnaast zijn een nieuw Officepakket en andere standaardprogramma’s op de pc’s beschikbaar. Scannen en afdrukken kan op dezelfde manier op alle pc’s via scanners en printers.
- Beveiliging: het bewaken van onze informatie is sterk verbeterd door toepassing van een aantal beveiligingsmaatregelen.
- Website WOC: gebreken op de website zijn verholpen.
PR en website (Hans Boot)
In verband met de tentoonstellingen op de eerste zondag van de maand werd er elke maand een persbericht in de kranten geplaatst. De digitale regiokrant en lokale radio- en tv-zender werden hiervan tevens in kennis gesteld. Eveneens verschenen er in diverse kranten berichten over andere activiteiten en werd een oproep gedaan om de vacature van voorzitter te kunnen vervullen.
Op 27 oktober heeft een redactielid van Oud-Castricum in een uitzending van Radio Castricum het verschijnen van het 37e Jaarboek en de open dag van 2 november aangekondigd. Twee andere redactieleden deden dat op 30 oktober in het programma ‘De ochtend’ van Radio Noord-Holland.
Zoals gebruikelijk was er ook in het afgelopen jaar weer veel belangstelling voor onze website. Er konden 12.731 bezoeken aan de homepage worden geteld. De populaire beeldbank werd 16.228 keer bezocht.
Tentoonstellingen (Erica Brouwer)
In 2014 trokken de tijdelijke tentoonstellingen in De Duynkant in totaal 1.763 bezoekers.
Tot en met februari 2014 waren drie onderwerpen uit Jaarboek 36 te zien: de ijsbaan, de slagers en de eerste 10 jaar van de carnavalsvereniging.
De tentoonstelling ‘Het Lager Onderwijs in de jaren vijftig’ werd van maart tot en met juni gehouden. Naast de fototentoonstelling werd er een film vertoond van Hans Kinders, waarin Bakkummers en Castricummers van verschillende gezindten vertellen over hun schoolervaringen en hoe zij gevormd werden door school en kerk. Door de foto’s en de film kwamen veel herinneringen naar boven en raakten de mensen geanimeerd met elkaar in gesprek. Het aantal bezoekers van deze tentoonstelling steeg tot een recordhoogte van 729.
De maanden juli tot en met oktober had de tentoonstelling een wat algemener thema: ‘Castricum en de Eerste Wereldoorlog’. Ons dorp werd weliswaar niet direct geconfronteerd met gevechtshandelingen zoals in de Slag bij Castricum in 1799, maar toch waren de gevolgen van deze oorlog ook in Castricum duidelijk te merken.
Jaarboek 38, pagina 122
In oktober werd de open dag gecombineerd met een fietstocht in en rond Castricum. De tocht voerde langs belangrijke strategische punten tijdens de Slag bij Castricum en de beide wereldoorlogen. Op ieder punt stonden personen in aangepaste kleding die iets vertelden over de functie van die speciale plek in het landschap tijdens een oorlog.
Vanaf november tot en met januari 2015 kwamen de onderwerpen wederom uit het jaarboek: de bibliotheken van Castricum, de groenteboeren, de politie en De Boogaert.
De expositie ‘Kranten en drukkers’ uit 2013 was ook het afgelopen jaar enkele weken in de bibliotheek te bezichtigen.
Bestuur, leden en donateurs
Op 31 december 2014 was het bestuur als volgt samengesteld:
- Peter van Eerden, voorzitter;
- Albert Lourens, secretaris;
- Gerard Veldt, penningmeester;
- Hans Boot, lid;
- Cor Smit, lid.
Aan de werkavonden in De Duynkant en andere activiteiten werd door circa 35 werkende leden deelgenomen. Op 31 december beschikte de stichting over een kleine 1.200 donateurs.
Ook in 2014 hebben de werkgroepleden zich ingezet voor het in herinnering houden van de historie van Castricum en Bakkum.
Aan onze leden en donateurs komt veel dank toe voor hun bijdrage aan de Stichting Werkgroep Oud-Castricum in het afgelopen jaar.
Hans Boot
Rectificaties 37e Jaarboek
Deze rectificaties zijn inmiddels bijgewerkt op de website van Oud-Castricum.
De artikelen in onze jaarboeken zijn mede gebaseerd op interviews of gegevens van derden met het gevolg dat er onjuistheden in kunnen sluipen of dat er feiten worden vergeten. Enkele reacties van lezers op dergelijke onjuistheden zijn hieronder opgenomen.
Bladzijde 7:
Onder de foto rechtsboven staat onder andere Ada Liefting; dit moet Marijke Leijgraaf zijn.
Bladzijde 35:
Sint-Aagtendijk: ‘de verstoeling had jaarlijks plaats op Sint-Odulphus (12 juli)’. Deze datum was ontleend aan het standaardwerk over de Abdij van Egmond van pater J. Hof (1973). Jacob Brakenhoff uit Beverwijk kwam met de juiste datum: de feestdag van Sint-Odulphus is op 12 juni.
Bladzijde 51:
Op het artikel over de groenteboeren kwam van familieleden van Bertus Beentjes als reactie dat hij niet acht kinderen had, maar zes, waarvan vijf zoons en een dochter. Daarnaast wordt zijn broer Gerrit niet in het verhaal genoemd. Deze Gerrit heeft ongeveer 25 jaar voor de zaak gevent. Dat geldt ook voor broer Kees, waarvan Bertus vertelde dat hij alleen de winkel aan de Torenstraat runde.
Bladzijde 79:
Cor Druijven woont niet meer op Dorpsstraat 132.
Bladzijde= 120
020 december: Joop Feijen (foutief Fijen).
