Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.
Jaarboek 34, pagina 117
Jaarverslag 2010
Het jaar 2010 stond voor de werkgroep voor een groot deel in het teken van de Tweede Wereldoorlog. Over dit onderwerp ging in het voorjaar in De Duynkant een educatief project van start voor leerlingen van vijf basisscholen. Het programma bestond uit een lespakket met de film van Pauline van Vliet ‘Ik wist niet wat oorlog was; jeugdherinneringen aan de Tweede Wereldoorlog in Castricum’. Ook vond er een zeer drukbezochte expositie plaats in het teken van ’65 jaar bevrijding’. Daarbij werd ook een film van Loek Zonneveld vertoond met originele beelden uit de oorlogstijd. Daarnaast zijn door de leden van de werkgroep veel andere activiteiten verricht en werd er in verschillende plaatselijke en regionale verbanden samengewerkt of geadviseerd.
De belangrijkste gebeurtenissen volgen nu in chronologische volgorde:
- 4 januari: nieuwjaarsreceptie in De Duynkant;
- 20 mei: afscheid Loek Zonneveld als bestuurslid. Hij wordt opgevolgd door Cor Smit;
- 2 juni: overhandiging aan de Werkgroep Oud-Castricum van de kaart ‘Heerlykhyd van Castricum’ door lijstenatelier André Weda;
- 5 juni: feestelijke opening van de herstelde Maer- of Korendijk;
- 12 juni: jaarlijkse excursie van de werkgroep met een bezoek aan ‘Het Dolhuys’, het museum over de psychiatrie in Haarlem;
- 18 september: deelname aan de manifestatie‘ Cultuur proeven’ met een stand in de bibliotheek;
- 21 september: kennismakingsbezoek van het nieuwe college van burgemeester en wethouders en de nieuwe raadsleden;
- 30 september: medewerking aan ‘Een rondje cultuur’ voor leerlingen van het Clusius College Castricum;
- 6 oktober: start structureel overleg tussen Bibliotheek Kennemerwaard en bestuur werkgroep;
- 22 oktober: presentatie van het 33e Jaarboek, dat wordt overhandigd aan Piet Stuifbergen, een oud-bewoner van de Duinkant. Tevens vertoning van een film van Hans Kinders over deze in de oorlog gesloopte buurt;
- 5 november: overhandiging van drie fotopanelen over de geschiedenis van het oude gemeentehuis aan het echtpaar Van Daalen, eigenaar van Hotel het Oude Raadhuis;
- 18, 19 en 20 november: drie cabaretavonden in hotel Borst onder leiding van Dick Groot namens de Stichting Welzijn Castricum, dit jaar in plaats van de donateursavond. Deze avonden vonden plaats met medewerking van de groep Verhalenvertellers en stonden in het teken van het dorp in de jaren 1950 en 1960. Wegens overweldigende belangstelling zijn de avonden in 2011 geprolongeerd;
In 2010 verscheen het interne infobulletin van de werkgroep drie keer. De activiteiten van de werkgroepleden zijn ingedeeld in de volgende vier taakgroepen.
Taakgroep archiefbeheer, foto en film
Het hele jaar door werd door werkende leden nieuw archiefmateriaal, zoals boeken, schenkingen en dergelijke verwerkt. Daarnaast werden al bestaande bestanden aangevuld of aangepast om aanwezige bestanden beter te kunnen vinden. Ook aan het programma Hazadata, waarmee allerlei gegevens via een kaart van Castricum aan elkaar kunnen worden gekoppeld, werd dit jaar weer verder gewerkt. Voor de werkzaamheden vanuit De Duynkant is het een grote aanwinst dat het gebouw een internetverbinding kreeg. Voorts werd gestart met de voorbereidingen voor het vernieuwen van de website.
Ook dit jaar heeft de werkgroep regelmatig nieuwe foto’s ontvangen, die geschonken werden of gescand mochten worden. Het fotoarchief bestaat nu uit circa 15.000 foto’s. De beeldbank deed zijn intrede, wat inhoudt dat alle foto’s via de computer te zoeken en te zien zijn. Daarbij krijgen de bezoekers de mogelijkheid om zelf online aanvullingen
Jaarboek 34, pagina 118
of op- of aanmerkingen te leveren. Aan de voorbereiding van de omschakeling naar dit nieuwe programma werd hard gewerkt. Sinds de invoering van de beeldbank zijn er al veel tekstuele aanvullingen en aanpassingen gedaan en konden vele huisnummers worden toegevoegd.
In april is er een presentatie van oude foto’s en films gegeven voor de ouderensociëteit van de Stichting Welzijn Castricum.
Taakgroep archeologie en cultuurbehoud
In februari werd de ligging van de Castricummer sluis verkend. Deze zou volgens oude geschriften hebben gelegen op de plek waar de Hendriksloot uitmondt in de Oude Rijn bij de Limmerkoog. Geschonken werd een gaaf oud potje (Late Middeleeuwen), waarin timmerman De Nijs zijn spijkers bewaarde. In mei plaatste de provincie Noord-Holland de terreinen ‘Geest van Heemstede’ te Castricum en ‘Hendriksloot’ te Uitgeest op de provinciale monumentenlijst. Voor deze terreinen zijn afspraken gemaakt voor duurzaam beheer, zodat duizenden jaren oude sporen van nederzettingen beschermd worden. Eind mei werd een oude kan geschonken, mogelijk van Portugese herkomst uit de 15e eeuw. Deze vondst werd gedaan op een perceel nabij de Hoogevoort.
In juli zag een concept-beleidsnota archeologie het licht.De nota is gemaakt door Vestigia BV in opdracht van de gemeente Castricum. In december was er een inloopavond over de nota, waarna een inspraakprocedure werd gestart.Op 6 oktober werden er bij De Boogaert twee skeletten uit de 2e of 3e eeuw na Chr. gevonden door archeologiebedrijf Hollandia. Behalve deze skeletten werd er ook aardewerk, een waterput en de resten van een paard aangetroffen. De Werkgroep Oer-IJ was daarbij aanwezig. In december werd bekend dat erin 2008 een Romeins beeldje van de godin Victoria is gevonden bij de geest van Heemstede. Verder zijn er vergaderingen van de Werkgroep Oer-IJ en lezingen bezocht. Ook werd de gemeente regelmatig geïnformeerd over grondverstoringenwaar bodemvondsten te verwachten zouden zijn.
De werkgroep is vertegenwoordigd in de monumentenraad. De raad heeft de advisering afgerond over monumentwaardige terreinen en objecten. Het Koningskanaal, het meertje van Vogelenzang, het Krengenbosch, de Buitendijksweid, de Maer- of Korendijk en de Schulpvaart zijn enkele door burgemeester en wethouders op 18 augustus 2009 op een voorlopige lijst geplaatste monumenten. Tot afronding van de procedure is het nog steeds niet gekomen.
Naar aanleiding van plannen van het Hoogheemraadschap voor de realisering van een waterberging nabij de Schulpvaart heeft de raad bijzondere aandacht gevraagd voor het tegengaan van aantasting van dat gebied. Verder is onder andere geadviseerd aan burgemeester en wethouders over het aanbrengen van verbeteringen in de subsidieverordening gemeentelijke monumenten. Het college heeft nog niet gereageerd op de uitgebrachte adviezen.
Taakgroep jaarboek, archiefonderzoek en pr
In oktober 2010 werd ons 33e Jaarboek uitgebracht. Vanwege de grote hoeveelheid te publiceren materiaal is ervoor gekozen om het aantal bladzijden te verhogen van 112 naar 120. Het hoofdthema was het verdwenen dorpje ‘De Duinkant’. De serie artikelen over de stolpboerderijen werd afgesloten.
Meerdere keren per week werd door twee of drie leden van de werkgroep een bezoek gebracht aan de archieven. In de meeste gevallen betrof dit het Regionaal Archief te Alkmaar, waar de Castricumse archieven worden bewaard. Ook werden bezoeken gebracht aan archieven in Haarlem, Den Haag en andere plaatsen. Het werk in het archief Alkmaar betreft vooral het digitaal invoeren van de gegevens uit de oud-rechterlijke archieven van Castricum uit de periode van voor 1811, het maken van een index op de Castricumse bevolkingsregisters en het opsporen van gegevens betreffende de geschiedenis en stamboom van Castricumse families, dan wel betreffende onderwerpen die in het jaarboek worden gepubliceerd.
In het afgelopen jaar kwam de index over de periode1890-1900 gereed. Het zwaartepunt van het familieonder-
Jaarboek 34, pagina 119
zoek lag bij de stamboom van de familie De Vries. Voor de publicatie van stambomen werden ook tientallen families bezocht voor aanvullende informatie en foto’s.
Elke maand werd er een persbericht in de kranten geplaatst in verband met de openstelling en de tijdelijke tentoonstellingen op de eerste zondag van de maand. De lokale radio- en tv-zender werd hiervan tevens in kennis gesteld. Ook verschenen er in diverse kranten berichten over andere belangrijke activiteiten en werden oproepen gedaan voor het inzenden van foto’s en bidprentjes. De werkgroep leverde vier keer een artikel voor de rubriek ‘Langs de Schulpvaart’ in het Nieuwsblad voor Castricum; de onderwerpen waren: het spoorviaduct, gekoppeld aan het ‘Meertje van Vogelenzang’, de stoomwasserij Blanka, de school in de oude dorpskerk en het Armenhuis. Uit de jaarlijkse evaluatie over deze rubriek met de gemeente, het Nieuwsbladen de historische verenigingen van Akersloot en Limmen, bleek het niet mogelijk om de rubriek in 2011 voort te zetten en is er na zes jaar een einde aan gekomen.
Tijdens de culinaire stoelendans, die in september werd georganiseerd door de Businessclub van de Ondernemersfederatie binnen de CAL, fungeerden drie leden van Oud-Castricum als gids en vertelden over de historie van een aantal panden in het oude dorpscentrum.
Taakgroep educatie en tentoonstelling
Ook in 2010 hebben diverse scholen een bezoek gebracht aan De Duynkant.
Voor het project ‘Castricum en de Tweede Wereldoorlog, 65 jaar bevrijd’ kwamen in april, mei en juni verschillende klassen op bezoek.
In september werden leerlingen van het Clusius-college ontvangen en in november leerlingen van het Bonhoeffercollege voor het programma ‘een rondje cultuur’ in samenwerking met het ‘Contact Steunpunt Cultureel erfgoed’.
De coördinatoren cultureel erfgoed van het basisonderwijs uit Castricum, Heemskerk en Uitgeest kwamen in februari in De Duynkant bij elkaar voor een afstemmingsoverleg.
De tijdelijke tentoonstellingen in combinatie met de open dagen trokken in 2010 circa 2.400 bezoekers. De onderwerpen in januari en februari waren de geschiedenis van Dijk en Duin en de Castricumse tennisverenigingen naar aanleiding van artikelen in het 32e Jaarboek.
De belangstelling voor de expositie van maart tot en met juni over 65 jaar bevrijding in Castricum en Bakkum was enorm. Daarnaast waren de thema’s ‘Castricum en Bakkum ten voeten uit’, ‘Castricum en het water’ en in de maanden november en december uit het 33e Jaarboek het verdwenen dorpje ‘de Duinkant’ en de Castricumse gymnastiekverenigingen. Tot slot werd er medewerking verleend aan de totstandkoming van eerdergenoemde oorlogsfilm van Pauline van Vliet.
Bestuur, leden en donateurs
Op 31 december 2010 was het bestuur als volgt samengesteld:
- F. Duffhues, voorzitter;
- Mevrouw A.H.A.M. van Boxtel, secretaris;
- J.H. Ebels, penningmeester;
- H.A. Boot, lid;
- P.A. Levi, lid;
- C.J. Smit, lid.
Aan de werkavonden in De Duynkant en andere activiteiten werd door vijfentwintig werkende leden deelgenomen. Op 31 december bedroeg het aantal donateurs ruim 1.200. Aan onze leden en donateurs komt veel dank toe voor hun inzet en hun bijdrage aan de Stichting Werkgroep Oud-Castricum in het afgelopen jaar.
Antoinette van Boxtel
Hans Boot
