Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.
Jaarboek 32, pagina 106
Jaarverslag 2008
Door de werkgroep is besloten de statuten te moderniseren en de doelstellingen duidelijker te omschrijven. Deze luiden nu als volgt:
- het verrichten van onderzoek op historisch en archeologisch gebied;
- het verzamelen en bewaren van voorwerpen, geschriften en dergelijke die van belang zijn voor de historie van Castricum en Bakkum;
- het verzorgen van en meewerken aan publicaties over de geschiedenis van Castricum en Bakkum;
- het bevorderen van het behoud van het cultuurhistorisch erfgoed in Castricum en Bakkum, waaronder begrepen het eventueel voeren van juridische procedures en het aanwenden van rechtsmiddelen.
Ook in 2008 zijn er door de leden van de werkgroep weer veel activiteiten verricht. Er werd in verschillende plaatselijke en regionale verbanden samengewerkt of geadviseerd over onderwerpen als archeologie en sloop- of bouwplannen. Door verschillende schenkingen werd onze collectie aangevuld. De belangrijkste gebeurtenissen en activiteiten in 2008 volgen nu in chronologische volgorde:
- Per 1 januari kreeg de werkgroep de status van ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling).
- Op 7 januari werd de nieuwjaarsreceptie in De Duynkant gehouden.
- Op 14 februari nam Frans Duffhues de voorzittershamer over van Piet Blom en traden Arnold van Gemert en Peter Koelewijn tot de werkgroep toe.
- Op 17 september bracht de Historische Kring Ubbega uit de provincie Groningen een bezoek aan de werkgroep. De luiklok in de dorpskerk van Castricum is afkomstig uit deze streek.
- Op 9 oktober werd de statutenwijziging van onze stichting notarieel vastgelegd.
- Op 11 oktober had de werkgroep een stand op de landelijke archiefdag in Alkmaar.
- Op 24 oktober werd in Hotel Borst het eerste exemplaar van jaarboek 31 uitgereikt aan wethouder Ber Hes.
- Op 20 november werd door de auteur Ernst Mooij en lid van de werkgroep, het eerste exemplaar van zijn boek ‘Het Castricumse landschap … een geschiedenisboek’ aan burgemeester A. Emmens-Knol uitgereikt. Kantoorboekhandel Laan maakte de uitgave van het boek mogelijk. De presentatie voor bestuurs-, beleids-, natuurbeherende en cultuurhistorische organisaties vond plaats op 10 december.
- Op 16 november werd de jaarlijkse donateuravond gehouden met een lezing door de heer Peter Schat over de Stelling van Amsterdam.
Een droevige gebeurtenis was het overlijden van ons lid Wim Emmens op 21 oktober.
De activiteiten zijn ingedeeld in verschillende taakgroepen. Voorheen werd er gesproken over werkgroepen, maar omdat dit soms aanleiding gaf tot verwarring, is die benaming sinds september 2008 afgeschaft. De taakgroepen zijn logischer ingedeeld en duidelijker omschreven. Bovendien werd de onderlinge communicatie tussen de werkgroepleden verbeterd door het uitbrengen van een infobulletin, waarvan het eerste exemplaar in december 2008 verscheen. De leden informeren elkaar daarin over nieuwe projecten en andere wetenswaardigheden.
Taakgroep archiefbeheer, foto en film
In 2008 werd er gewerkt aan de basiskaart die we gaan gebruiken in het nieuwe programma Haza-data, waar uiteindelijk zowel genealogische als perceelgegevens aan kaarten uit diverse periodes worden gekoppeld.
Er is een start gemaakt met het op een hogere resolutie scannen van al ons fotomateriaal, waarvan er al enkele duizenden zijn gedaan. Door schenkingen en het mogen reproduceren van foto’s is de collectie ook dit jaar fors uitgebreid. Er werden vooral door contacten van de ‘Taakgroep educatie en tentoonstelling’ veel fotoalbums van Castricummers en Bakkummers beschikbaar gesteld, waaruit interessante historische foto’s konden worden gescand.
Taakgroep archeologie en cultuurbehoud
Vanuit de werkgroep Oer-IJ en ook de Monumentenraad werd de gemeente aanbevolen om te komen tot de aanstelling van een regioarcheoloog, die ingeschakeld kan worden bij de uitvoering van de Wet op de Archeologische Monumentenzorg (WAMZ).
Veelvuldig was er contact met de gemeente Castricum om te adviseren over gebieden die verstoord gaan worden en een hoge archeologische verwachtingswaarde hebben. Tevens is er tweemaal afstemmingsoverleg met de gemeente geweest. Diverse verslagen van inventariserend veldonderzoek of van opgravingen op diverse locaties in Castricum werden door de gemeente aangeleverd.
De gemeente is in 2008 gestart met het voorbereiden van een Beleidsnota Archeologie, die eind 2009 gereed zal zijn.
Onderzoek werd uitgevoerd naar de relatie van de opgraving van tufsteen in de Oosterbuurt (1995) en het tufsteen dat gebruikt is bij de bouw van de oude dorpskerk. Voorlopig kon geen gelijkenis worden vastgesteld. Inventarisatie van archeologische vondsten, vindplaatsen en rapportages werd gestart om ook deze gegevens een plek te geven in Haza-data. Met deze software kunnen vele data gekoppeld worden, ook aan een digitale kaart van Castricum. Twee deskundigen werden bezocht om ons op deze software te oriënteren.
Jaarboek 32, pagina 107
Een lid van de werkgroep volgde een zeer nuttige cursus archeologie bij de AWN (Archeologische Werkgroep Nederland – Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie), afdeling Zaanstad.
De Werkgroep Oud-Castricum is vertegenwoordigd in de Monumentenraad, een adviesorgaan van het gemeentebestuur voor het monumentenbeleid. Op 4 maart werd het register van beschermde gemeentelijke monumenten vastgesteld. Na het doorlopen van de bezwarenprocedures zijn uiteindelijk 122 monumenten aangewezen. De monumentenverordening biedt de mogelijkheid om naast gebouwen ook terreinen en landschappelijke structuren een monumentenstatus toe te kennen. Er is een basislijst van 21 van dergelijke objecten opgesteld. Een eerste verkennend overleg met de eigenaren heeft plaatsgevonden.
De raad heeft adviezen uitgebracht over een verscheidenheid aan onderwerpen, waaronder de slechte onderhoudstoestand van de boerderij Alkmaarderstraatweg 52, die eigendom is van de gemeente, en de plaatsing van straatnaamborden bij twee oude landpaden tussen de Breedeweg en de Doodweg.
Taakgroep jaarboek, archiefonderzoek en PR
In het verslagjaar bracht twee of drie leden van Oud- Castricum bijna wekelijks op dinsdagavond en vrijdag de gehele dag door op het Regionaal Archief in Alkmaar. Een aantal dossiers uit de periode voor 1811 werd digitaal overgenomen. Het bevolkingsregister werd beter toegankelijk gemaakt door het realiseren van een index op de bewoningsperiode 1860-1880. Er is een begin gemaakt aan een index op de bewoningsperiode 1880-1890. Bovendien werd archiefonderzoek verricht voor publicaties in het 31e en 32e jaarboek. Dat betrof onder andere de geschiedenis en de stambomen van de Castricumse families Wulp en Steeman. Voor dat doel werden ook bezoeken gebracht aan archieven in Haarlem en Den Haag.
Ook dit jaar werd er elke maand een informatief stukje in de kranten geplaatst in verband met de openstelling en de tijdelijke tentoonstellingen op de eerste zondag van de maand. Vanaf oktober werd dit ook naar de lokale tv-zender gezonden.
De werkgroep verleende ook weer medewerking aan de rubriek ‘Langs de Schulpvaart’ in het Nieuwsblad voor Castricum en een aantal leden leverde daarvoor een artikel over een cultuurhistorisch onderwerp.
Daarnaast kwam Oud-Castricum in het nieuws via oproepen voor verhalenvertellers en fotomateriaal van de 100-jarige Muziekvereniging Emergo, waarmee de werkgroep in 2008 een expositie organiseerde.
Eind oktober was er veel aandacht van de kranten en de lokale radiozender voor de presentatie van het 31e jaarboek, die gekoppeld was aan het uitbrengen van een CD met popmuziek uit de jaren (negentien)zestig.
In 2008 werd onze website 19.515 keer bezocht.
Taakgroep educatie en tentoonstelling
De bezoekersaantallen tijdens de open zondagen in 2008 varieerden van gemiddeld 100 tot 150.
Onderwerpen van de tijdelijke exposities waren: winterse taferelen, timmerdorp, de Maer- of Korendijkroute, 100 jaar Emergo en twee artikelen uit het 31e jaarboek (de uit de Tweede Wereldoorlog daterende bergplaats voor kunstwerken (bunker) bij ‘Kijk Uit’ en de popmuziek in de (negentien)zestiger jaren). Over de bouw en het gebruik van de bergplaats werd een film vertoond, die gemaakt is door onze plaatsgenoot Hans Kinders en waarin Henk de Smidt, oud-medewerker van het Filmmuseum, de geschiedenis uit de doeken doet.
In het voorjaar startte de Stichting Welzijn Castricum in samenwerking met de werkgroep het project ‘Verhalen vertellen’, waaraan circa 20 ouderen deelnamen.
Groep 6 tot en met 8 van de St. Michaelschool uit Zuidschermer verbleef enkele dagen te Castricum in de groepsaccommodatie aan De Zanderij. Op 27 mei bezochten de 16 leerlingen en hun begeleiders ‘De Duynkant’. Zij bekeken de beeldpresentatie ‘Duingeheimen’ met als onderwerp ‘menselijke invloeden door de eeuwen heen in het duingebied’.
Op 16 oktober werd medewerking verleend aan de landschapsexcursie voor mavoleerlingen van het Jac.P. Thijsse College. Hieraan namen 88 leerlingen deel.
Op 4 november werden 43 leerlingen van het Clusius College in het kader van het ‘Rondje Cultuur’ in De Duynkant ontvangen. Zij konden zelf enkele activiteiten van de werkgroep ervaren.
Bestuur, leden en donateurs
Op 31 december 2008 was het bestuur als volgt samengesteld:
- F. Duffhues, voorzitter
- Mevrouw A.H.A.M. van Boxtel, secretaris
- J.H. Ebels, penningmeester
- P.A. Levi, lid
- J. Smulders, lid
- L. Zonneveld, lid
Aan de werkavonden in ‘De Duynkant’ en andere activiteiten werd door een dertigtal werkende leden deelgenomen. Op 31 december bedroeg het aantal donateurs ongeveer 1.300.
Aan onze leden en donateurs komt veel dank toe voor hun bijdrage aan de Stichting Werkgroep Oud-Castricum in het afgelopen jaar.
Antoinette van Boxtel
