Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.
Jaarboek 9, pagina 53
Jaarverslag 1985
Op 5 mei 1985 werd het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht. De werkgroep besloot een bijdrage te verlenen aan de verschillende activiteiten in de gemeente, door de organisatie van een tentoonstelling in de bibliotheek over de bezettingstijd in Castricum.
In februari werd een oproep geplaatst in de in Castricum verschijnende kranten. Gevraagd werd om voorwerpen, documenten, foto’s enzovoorts met betrekking tot deze donkere periode uit Castricum’s geschiedenis.
Ook werden mensen uitgenodigd te vertellen wat zij zich nog van die tijd herinneren. Er was een vrij grote respons en voor de leden van de voorbereidingsgroep brak een drukke tijd aan.
Op zondag 5 mei werd de tentoonstelling onder grote belangstelling geopend door burgemeester drs. J.C. Gmelich Meijling in samenwerking met de toenmalige commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten, de heer J.C. Blom.
Bij de opening waren vertegenwoordigers van het plaatselijk verzet en enkele oud-militairen uit de geallieerde legers, op uitnodiging van het comité dat de activiteiten in Castricum organiseerde, aanwezig.
De Culturele Werkgroep Castricum had in dezelfde ruimte als waar de historische tentoonstelling stond opgesteld, een tentoonstelling van kunstwerken met als thema de bestrijding van het fascisme, ingericht.
Uit de reacties van de vele bezoekers, die de tentoonstelling van 5 tot en met 18 mei trok, kon worden opgemaakt dat het een succesvol geheel is geworden.
Door de werkgroep werd verder nog meegewerkt aan de totstandkoming van een lesbrief van de plaatselijke politieke partijen ten behoeve van het onderwijs en een tweetal herdenkingskranten.
Jaarboekje 1985
Het lag voor de hand dat de redactie van het jaarboekje koos voor het onderwerp Tweede Wereldoorlog. Opgenomen werden een overzichtsartikel van N.A. Kaan, fragmenten uit een dagboek van de kapelaans van de rooms-katholieke parochie St. Pancratius, bewerkt door F. Baars en een artikel over de verdedigingswerken van de Duitsers van de hand van W. van Bakel en M. de Jong. Met deze artikelen is wederom een belangrijk stuk plaatselijke historie vastgelegd.
De Castricumse familie Lute werd deze keer in de genealogische rubriek beschreven door mevr A.C. Glorie-Van der Steen en S.P.A. Zuurbier
Voorts bevatte het boekje de gebruikelijke bijdragen: Castricum – honderd jaar geleden, de kroniek 1984 en het jaarverslag 1984.
De oplage van het jaarboekje was deze keer 1.100 exemplaren. Op 29 oktober werd het tijdens een informele bijeenkomst gepresenteerd door overhandiging aan een aantal (oud)inwoners, die een belangrijke rol hebben gespeeld in het verzet, met name de heren Tj. van Eik, H. Koelman, J. Rozing en G. van Weel.
De Duynkant
De te kleine behuizing van de werkgroep vormt een steeds groter probleem. De expositiefunctie en de functie van werkruimte zijn niet goed te combineren.
De zolderruimte, waar het archeologisch en historisch materiaal wordt bewaard, is slecht bereikbaar.
Tal van mogelijkheden zijn overwogen om binnen de beperkte ruimte wat verbetering in de situatie te brengen, waarbij ook overleg heeft plaatsgevonden met de provinciaal museumconsulent, de heer J.G. Berkhout.
Geen enkele oplossing is bevredigend, iedere variant betekent verlies van expositieruimte, terwijl de werksituatie toch niet duidelijk verbetert.
De conclusie is getrokken dat alleen uitbreiding van het gebouw De Duynkant tot een goede oplossing zou kunnen leiden. Contact werd gezocht met een plaatselijk architect om een schets van een mogelijke uitbreiding van het gebouw op papier te zetten. Dit schetsplan waar de werkgroep erg enthousiast over is, werd vervolgens aan het gemeentebestuur aangeboden. Thans moet worden afgewacht of de investering voor de gemeente aanvaardbaar is. De expositieruimte in het gebouw zal vooralsnog in de eerste plaats werkruimte gaan worden. De jaarlijkse openstelling in de zomermaanden zal in de gegeven situatie geen doorgang meer kunnen vinden.
Organisatieschema
Tijdens een ledenvergadering in september werd besloten de zaken waar de werkgroep mee bezig is eens in te delen in projekten met projectleiders.
Leden van de werkgroep kunnen zich naar hun voorkeur aansluiten bij de verschillende groepjes.
Het bleek dat er niet minder dan 12 projectgroepen bestaan.
Activiteiten werkgroep historie
Door een aantal leden van de werkgroep werd wekelijks een bezoek gebracht aan het streekarchief te Alkmaar. In het verslagjaar werd aldaar de Castricumse archivaria uitgebreid met het archief van Castricumse notarissen Schoorell en Nuhout van der Veen tot dan bewaard op het Rijksarchief te Haarlem; inmiddels is ook het archief van de rooms-katholieke Pancratiusparochie aldaar ondergebracht.
De reconstructie van Castricum van omstreeks 1830 is voortgezet; het is in dit jaar vooral toegespitst op de percelen in de kadastersektie C.
Er zijn uittreksels gemaakt van eigendomsoverdrachten, die voor Schout en Schepenen zijn gepasseerd (periode 1580-1811); de voorkomende persoonsnamen en veldnamen zijn geficheerd. In het verslagjaar is de periode 1720 tot 1750 afgewerkt. Voor de artikelen in het 8e en 9e jaarboekje is veel archiefonderzoek verricht. Het betrof vooral het onderzoek naar de historie van de eendenkooi, van de Castricummerpolder, de korenmolen, de Albert’s Hoeve en verder voor de rubriek Castricum honderd jaar geleden. Ook de stambomen van de familie Lute en Stuifbergen hebben veel archiefwerk gekost.
Op 9 november 1985 vond een grote reünie plaats van de Augustinusschool. De werkgroep was daar met een stand met oude foto’s aanwezig. Er was veel belangstelling voor en een groot aantal oud-leerlingen werden donateur van de werkgroep.
Jaarboek 9, pagina 53
Werkgroep archeologie
De werkavonden in 1985 werden grotendeels benut voor het inventariseren en restaureren van vondsten uit eerdere projecten. Op 21 september werd door een aantal leden een verkenning uitgevoerd in een mechanisch geschaafd vlak (ongeveer 1 meter onder het maaiveld) van de afgebroken boerderij “Albert’s Hoeve” ten oosten van Castricum.
Uit historische bronnen was bekend dat op deze plaats tegen de oude Molendijk, reeds enige eeuwen geleden een boerderij stond. Onder druk van de tijd – de eerste paal voor herbouw was reeds geslagen – werd besloten om opvallende verkleuringen in het vlak verder af te schaven.
Zodoende kwamen mestrestanten, kleileembanden en paalgaten aan het licht evenwel zonder een aanwijsbare samenhang. Er werd een zestigtal scherven gevonden.
Opvallend daarbij was de min of meer aaneensluitende periodedatering: 9e-eeuws kogelpot-, latere kogelpot-, Pingsdorf-, Pafrath-, Siegburg- en blauwgrijze aardewerkscherven. Een aantal van de laatst genoemde waren voorzien van het “borstel- streekpatroon”.
De vroegste scherf werd gevonden in een met klei aangestampte putbodem van een putrestant tegen en onder de zuidwest fundering van de voormalige boerderij.
Het archeologisch en historisch materiaal werd een week later, in het kader van de landelijke bibliotheekdag, gebruikt voor een kleine expositie in de plaatselijke bibliotheek.
Het bleek een goede gelegenheid om het bestaan en de werkwijze van de werkgroep “Oud-Castricum” onder de aandacht te brengen.
Openstelling expositieruimte
Gedurende het zomerseizoen is het gebouw weer op zes zondagen opengesteld, waarbij leden van de werkgroep toezicht hielden. Er was sprake van een redelijke belangstelling. Met name de ligging van het gebouw is bijzonder belangrijk, omdat velen hun bezoek aan de expositieruimte combineren met een wandeling of een fietstocht in de duinen.
Lezingen
Op 6 november organiseerde de werkgroep een lezing in het dorpshuis De Kern. Grote belangstelling was er voor de spreker de heer H. Schoorl, bekend publicist over de Noord-Hollandse streekgeschiedenis.
De heer Van Geenhuizen heeft ook in 1985 weer diverse lezingen met diavertoning verzorgd voor plaatselijke groepen.
Werkbezoek en excursie
Op 19 juni werd een werkbezoek gebracht aan het museum in Egmond. We zijn hartelijk ontvangen en hebben van de aanpak daar weer het nodige geleerd.
De jaarlijkse excursie werd gehouden op 31 augustus.
Een aantal leden bezocht in het Rijksmuseum voor Oudheden te Leiden de tentoonstelling “0p goede gronden” over de eerste boeren in Noordwest-Europa.
Uitbreiding collectie
De collectie van de werkgroep werd uitgebreid met een aantal luchtfoto’s, die tijdens de oorlog (februari 1945) boven Castricum zijn genomen. Naar aanleiding van de tentoonstelling over de bezettingstijd werd uit de bevolking een aantal kleine voorwerpen, foto’s en dergelijke geschonken; de stencilmachine, waarop het verzetskrantje werd gedrukt, is in bruikleen ontvangen.
Het volgende werd eveneens aan de werkgroep afgestaan:
- een wafelijzer (de heer Kortenoever);
- een kogel afkomstig van de Slag bij Castricum;
- het boek met toneelstuk, dat bij de bevrijding werd opgevoerd
- verslagen Rijksoudheidkundig Bodemonderzoek.
Nieuwe boekwerken, die aan de collectie werden toegevoegd zijn: Repertorium van het tijdschrift Holland, Holland in kaart en prent, repertorium van boeken betreffende de geschiedenis van Noord-Holland, Van Ridders tot Regenten, Onrust aan het Spaarne, Broeders sluit u aan. Van vindplaats tot vitrine. Opgravingen in Egmond, Familieboek Mooij, Verzet in Alkmaar.
Tuinhuis familie Rommel
In februari 1984 heeft de werkgroep zich tot het college van burgemeester en wethouders gericht met het verzoek om het fraaie tuinhuis van de familie Rommel, dat nog altijd in de gelijknamige tuin stond, van de ondergang te redden.
De suggestie is gedaan om het tuinhuis in het kader van een werkelozenproject te laten opknappen en het een zinvolle bestemming te geven, bijvoorbeeld bij een van de bejaardencentra. Naderhand bleek dat het bejaardencentrum De Boogaert belangstelling daarvoor heeft.
De aannemerscombinatie Geestbouw v.o.f. heeft de gemeente ter gelegenheid van het slaan van de eerste paal voor een nieuwe woonvorm voor lichamelijk gehandicapten op 29 november aangeboden de restauratie van het tuinhuis ter hand te willen nemen.
Bestuur, leden en donateurs
Op 31 december 1985 was het bestuur van de werkgroep als volgt samengesteld:
- G. van Geenhuizen, voorzitter
- N.A. Kaan, secretaris
- S.P.A. Zuurbier, penningmeester
- F. Baars, lid
- J. Piepers, lid
- H. Vermanen, lid.
Tijdens de jaarvergadering van 29 mei 1985 werden de heren Van Geenhuizen en Vermanen herkozen als bestuursleden.
Op 31 december 1985 bedroeg het aantal donateurs 581.
Ten opzichte van 1984 is het aantal toegenomen met 82.
