Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.
Jaarboek 6, pagina 43
Jaarverslag 1982
Jaarboekje
In 1982 verscheen al weer het vijfde jaarboekje. Het stond deze keer in het teken van de gemeente; dit ter gelegenheid van de opening van het nieuwe gemeentehuis op 17 november. Het hoofdartikel van de hand van de heer N. A. Kaan beschreef de ontwikkeling van de gemeente en de geschiedenis van de raadhuizen van Castricum en Bakkum. De heer S.P .A. Zuurbier schonk aandacht aan de figuur van oud-burgemeester Hermandus Zaalberg in de rubriek „Wie was …” en de heer ir. H. v.d. Velde behandelde de Castricumse familie Veldt, van wie oud-wethouder N. Veldt op 12 maart 1982 de eerste steen voor het nieuwe raadhuis legde.
In de archeologische rubriek een artikel van de heer E. Mooy over bouwfragmenten uit de 1e – 3e eeuw en verder de vaste rubrieken Castricum honderd jaar gelden, jaarverslag en kroniek 1981.
Activiteiten werkgroep historie
Door een aantal leden van de werkgroep werd wekelijks een bezoek gebracht aan het streekarchief te Alkmaar, alwaar de Castricumse archiefstukken worden bewaard. De burgelijke stand gegevens uit de periode 1811 – 1832 werden op fiches overgebracht en op gezinsbladen werden de Castricumse families verder uitgewerkt. Onder begeleiding van het streekarchief werden door medewerkers van het Administratief Centrum een aantal doop-, trouw- en begraafboeken onder andere. van Castricum geïndiceerd.
Veel voortgang werd geboekt met de reconstructie van Castricum omstreeks 1830, waarbij reeds vele veldnamen met bijbehorend kadasternummer konden worden genoteerd; tevens zijn alle grondbezitters uit die periode bekend. Het onderzoek strekt zich inmiddels uit naar de eigendomsoverdrachten uit de periode vóór 1800. V oor ditzelfde onderzoek werden bovendien meerdere bezoeken gebracht aan het gemeentearchief in Velsen en het rijksarchief in Haarlem. Naast deze onderwerpen maakten ook de gepubliceerde artikelen in het jaarboekje deel uit van het archiefonderzoek.
Aktiviteiten werkgroep archeologie
In november werd een onderzoekje gedaan in een uitgraving ten behoeve van een vijver aan de Boogaertsweg/Cieweg in de onmiddellijke nabijheid van het bejaardenhuis “de Boogaert“. Verspreid over een periode van vele jaren werden vanaf 1966 over een uitgestrekt gebied aan deze oostkant van Castricum vele vondsten uit voornamelijk de Romeinse periode gedaan en enige onderzoeken verricht. In de directe omgeving werden in 1966 enige afvalkuilen ontdekt, tevens werden hier in 1969 bouwfragmenten aangetroffen, hetgeen aanwijzingen vormden voor het huidige onderzoek.
Het doel van het onderzoek was om nadere geologische gegevens te verkrijgen uit de tijd van de Romeinse bewoning. De westelijke uitgegraven wand werd over een lengte van 10 meter vlakgeschaafd, opgemeten en in kaart gebracht. Onder de recente bouwvoor van 40 centimeter werd een laag licht humeus zand aangetroffen van eveneens 40 centimeter, waarbij in de onderlaag op de grens met de volgende laag inheems schervenmateriaal uit de Romeinse tijd werd aangetroffen. De onderliggende dekzandlaag van circa 45 centimeter werd doorsneden door geulen met diepten variërend van 40 tot 50 centimeter. Twee aansluitende geulen met een totale breedte van 5 meter werden overdekt door een vette donkere laag, waarin een verhoogde concentratie schervenmateriaal voorkwam.
De vulling der geulen bestond uit een blauwachtige vette zavelige klei. Onder deze bewoningslaag waren nog 2 geultjes waarneembaar van circa 20 centimeter diepte en een grotere van circa 50 centimeter diepte, welke half doorsneden was door een kleinere van circa 20 centimeter diepte. De breedte van dit “tweetal” was circa 2 meter. De inhoud van deze onderste geulenlaag bestond uit een bruine humeuse vulling. Het opvallendste waren de vondsten uit de onderste laag van het “tweetal”. Deze geul, welke duidelijk uit een oudere periode, dan die uit de Romeinse tijd was, bevatte enige zwarte gladwandige scherven van een afwijkend type. Mogelijk is hier sprake van een ijzertijd-laag. De werkzaamheden van de werkgroep bestonden verder uit het vastleggen van vondsten uit vorige jaren; zo werd een verslag van een onderzoek aan de Willem de Rijkelaan in 1971 voltooid.
Bezoek aan De Duynkant
Gedurende 6 zondagmiddagen in de zomermaanden was het museum weer gratis voor bezoek opengesteld. Leden van de werkgroep zorgden voor het toezicht. Diverse Castricummers en oud-Castricummers werden ontvangen en daaruit ontstonden dikwijls leuke contacten. Vaak werden tips ontvangen met betrekking tot de aanwezigheid van belangwekkende zaken of kregen we interessante gegevens door. Zo bezocht in 1982 bijvoorbeeld de eerste beheerder van het kampeerterrein Bakkum ons museum.
Lezing
De voorzitter van de werkgroep de heer G. van Geenhuizen heeft in 1982 enkele lezingen met een dia-presentatie verzorgd met betrekking tot Castricums historie. Op 31 maart trad hij op in De Eenhoorn in Bakkum. Er was een enorme belangstelling, waardoor deze avond zeker herhaald zal worden.
Expositie bibliotheek
In de maanden november en december werd door de werkgroep in de openbare bibliotheek een kleine expositie ingericht. Hierin werd middels foto’s, prenten, oude kaarten en diverse archiefstukken de geschiedenis van de raadhuizen en de ontwikkeling van de gemeente nog eens uitvoerig belicht. De keuze van dit onderwerp hing samen met de opening van het nieuwe gemeentehuis en de behandeling hiervan in het in november verschenen vijfde jaarboekje.
Jaarboek 6, pagina 44
Uitbreiding collectie
Diverse zaken werden in 1982 aan de collectie van de werkgroep toegevoegd. De volgende boeken werden geschonken of aangekocht:
De oude generatie van Bakkum en Castricum (1900-1940) door H. Heideman, Veldnamen in Nederland, Middelnederlandsch Handwoordenboek, Museumboek voor Noord-Holland, De kring van Heiloo, Van ordening tot familiegeschiedenis, Register van Familienamen.
Een groot aantal foto’s zijn aan de collectie toegevoegd, betreffende de bouw van de St. Pancratiuskerk, burgemeester Rendorp, een kaart van de Castricummerban uit de 17e eeuw, gebeurtenissen in de ambtsperiode van burgemeester Smeets. Ook werden een groot aantal fotocopiën van documenten uit verschillende archieven verkregen, waaronder stukken betreffende de ambachtsheerlijkheid Castricum, de bierstal en het recht van de biertol, diverse verordeningen uit de ambtsperiode van burgemeester Rendorp, het kohier (red: register van belastingaanslagen) van de verpondingen (red: aanslagen) van alle huizen in Bakkum en Castricum in 1731.
Excursie
De leden van de werkgroep brachten op 31 oktober een bezoek aan het museum in Wijk bij Duurstede, alwaar vondsten van Dorestad te bewonderen zijn. We werden op slag jaloers op de fraaie inrichting van het museum. Na een gezellig etentje werd het tweede deel van de dag besteed aan een bezichtiging van het kasteel Amerongen.
Geologische avond
Op 13 december werd in De Duynkant een lezing verzorgd door de heer Th. B. Roep, medewerker van het geologisch instituut van de universiteit van Amsterdam.
De ontstaansgeschiedenis van ons gebied en de sporen welke daarvan thans nog duidelijk in de bodem zijn terug te vinden, werden zeer duidelijk uiteengezet met behulp van schitterende dia’s.
Bestuur, leden en donateurs
Op 31 december 1982 was het bestuur van de werkgroep als volgt samengesteld:
- G. van Geenhuizen, voorzitter
- N.A. Kaan, secretaris
- S.P.A. Zuurbier, penningmeester
- F. Baars, lid
- E. Mooy, lid
- H. Vermanen, lid
Tijdens de jaarvergadering van 24 mei 1982 werden de heren Van Geenhuizen en Vermanen herkozen als bestuursleden. Op 31 december 1982 bedroeg het aantal donateurs 367. Ten opzichte van 1981 is het aantal toegenomen met 56.
