Niets uit deze publicatie mag worden overgenomen zonder toestemming van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum.
Jaarboek 30, pagina 31
De grensbepaling van het grondgebied van Castricum in 1821
In 1832 wordt het Kadaster opgericht voornamelijk met het doel om te komen tot een rechtvaardige heffing van de grondbelasting. In een aantal jaren voorafgaande aan de officiële oprichting worden alle huizen, erven, wegen en wateren, duinen en landerijen opgemeten, genummerd en getekend op de zogeheten minuutplans. Voordat dit werk een aanvang neemt, wordt eerst nauwkeurig de grens van de gemeente Castricum in overleg met de vertegenwoordigers van elke aangrenzende gemeente verkend, op schrift gesteld en in tekening gebracht.
Op 30 juni 1821 is de landmeter-grensbepaler, de heer A. van Oosterhout, naar Castricum gekomen om met de schout Pieter Kieft en de schepenen Jan Franszoon Brakenhoff en Gerrit Tromp de grenzen van het grondgebied van de gemeente Castricum te bepalen. Beide schepenen zijn voor dit doel benoemd tot aanwijzers. De vaststelling van de grens geschiedt in aanwezigheid en overeenstemming met de schout en de twee aanwijzers van de aangrenzende gemeente. Achtereenvolgens wordt de grens vastgesteld met de gemeente Egmond-Binnen, Heiloo, Limmen, Uitgeest en Heemskerk.
De grensscheiding met Egmond-Binnen
Samen met de schout en aanwijzers van de gemeente Egmond-Binnen, de heren Christiaan van Egmond, Willem van Voorst en Gerrit Apeldoorn, begeeft het gezelschap zich op weg, vanaf de Noordzee ongeveer 225 meter ten noorden van de mijlpaal 43 en volgt vanaf dit startpunt een rechte lijn over de duinen in oostelijke richting tot aan de Heereweg, die hier uitkomt ten zuiden van een stuk weiland genaamd ‘de Oude Bleek’.
De route volgt de westzijde van de Heereweg enkele honderden
Jaarboek 30, pagina 32
meters in noordelijke richting tot een wal, die vanaf de oostzijde van de weg in oostelijke richting gaat tot aan de Hogeweg.
Vanaf deze weg begint de grens enkele tientallen meters zuidelijker en gaat in oostelijke richting over een wal tot aan de Limmerweg. De grens gaat verder iets noordelijker vanaf deze weg en volgt een greppel in oostelijke richting tot aan het Zuiderdijkje. Iets noordelijker vanaf het Zuiderdijkje loopt de grens over de sloot tussen de weilanden door tot aan de Tochtsloot, waar de grensscheiding met Egmond-Binnen eindigt en die met Heiloo begint. De totale lengte van de grens met Egmond-Binnen is 4.910 meter.
Met bovengenoemde grensvaststelling en -beschrijving gaan de eerder genoemde schout en aanwijzers van de gemeente Castricum en Egmond-Binnen akkoord en ondertekenen het betreffende onderdeel van het proces verbaal.
We merken op dat de grensscheiding met Egmond-Binnen vanaf de Heereweg naar het Zuiderdijkje een nogal springend verloop heeft door het volgen van de grillige perceelsgrenzen. Hierdoor behoorde het volledig perceel of bij de ene of bij de andere gemeente met de daarbij horende belastingheffing. De oude, rechte gemeentegrens doorsneed allerlei eigendomsgrenzen met het gevolg dat een eigenaar voor een perceel bijvoorbeeld voor 2/7 in de ene en voor 5/7 in de andere gemeente zou worden aangeslagen.
De grensscheiding met Heiloo
Voor de gemeente Heiloo worden als schout en aanwijzers genoemd de heren Jan Smit, Hendrik Mulder en Jan Besteman. De grens met de gemeente Heiloo volgt de Tochtsloot in zuidelijke richting tot de sloot gelegen tussen de weilanden van Wouter Admiraal onder Castricum en van Jan Besteman c.s. (cum suis = met de zijnen) onder Heiloo. Deze sloot loopt tot een kromme sloot, gelegen tussen de weilanden van de kinderen van Jan Admiraal onder Castricum en Wouter Admiraal onder Limmen, waar de grens met Heiloo eindigt en die met Limmen begint. De totale lengte van de grens van Castricum met Heiloo is 1.021 meter.
De grensscheiding met Limmen
Schout Matthijs H. Weldijk en de aanwijzers Willem de Bie en Klaas Winder vertegenwoordigen de gemeente Limmen. De grens met Limmen volgt de genoemde kromme sloot in zuidelijke richting, komt uit op de Zanddijk en gaat verder zuidwaarts de Westerzijdervaart volgend tot het weiland van de rooms-katholieke kerk van Limmen.
Hier volgt de grens verder in zuidwestelijke richting de Bakkummertocht tot aan de Madeweg, verder in zuidoostelijke richting een korte afstand langs de Madeweg om daarna de Bakkummertocht te vervolgen tot aan de Schulpvaart.
Over de Schulpvaart een weinig westwaarts loopt de grens over een kromme sloot die tot de Nieuwe Weg of Straatweg gaat. De sloot loopt daarbij langs de weilanden van Gerrit Tromp, Fulps Ranke en Cornelis Schutte onder Castricum en langs die van Lourens Henneman en Dirk Schotvanger onder Limmen.
De Straatweg wordt een eindje zuidwestwaarts gevolgd tot de Binkersloot, die gelegen is tussen de weilanden van Cornelis Kabel onder Castricum en van Cornelis Schutte onder Limmen. De grens volgt in zuidoostelijke richting de Binkersloot, dan de Nesdijk, als ook de Brakersweg tot aan een stenen paal op deze weg, waar de grens dan in oostelijke richting loopt over de Nesdijk tot aan de Diesloot, die dan zuidwaarts wordt gevolgd tot aan de Hendriksloot, die de scheiding vormt van de gemeenten Limmen en Uitgeest. De totale lengte van de grens met Limmen is 7.202 meter.
De grensscheiding met Uitgeest
Voor de gemeente Uitgeest zijn de schout Gerrit Muntjewerff en de aanwijzers Bos Zonjee en Herman Terra aanwezig. De grens met de gemeente Uitgeest volgt het Die in zuidelijke richting tot het Heemstederdijkje alwaar de gemeente Uitgeest overgaat in de gemeente Heemskerk. De totale lengte van de grens met Uitgeest is 2.010 meter.
De grensscheiding met Heemskerk
Schout Jan Karshoff en de aanwijzers Cornelis de Wildt en Klaas Limmen vertegenwoordigen de gemeente Heemskerk. De grens met de gemeente Heemskerk volgt in westelijke richting de noordzijde van het Heemstederdijkje, daarna de zuidzijde van de Maardijk tot aan de Straatweg, waar een stenen grenspaal gevonden wordt. Van deze paal loopt de grensscheiding over de duinen tot de Noordzee door een lijn gaande in een volkomen westelijke richting tot aan de Noordzee. De totale lengte van de grens met Heemskerk is 6646 meter.
Vanaf dit punt tot het beginpunt met de gemeente Egmond-Binnen vormt de Noordzee de westelijke begrenzing met een lengte van 4.780 meter.
Jaarboek 30, pagina 33
Hiermee heeft de gehele omschrijving van de grens van Castricum met een totale lengte van 26.569 meter plaats gevonden en zijn de verschillende onderdelen van het proces-verbaal door de betreffende vertegenwoordigers van de omliggende gemeenten ondertekend.
Simon Zuurbier
Bron:
Archief Gemeente Castricum 1812- 1915, inv. nr. 364.
